فرزند و آنفولانزای معده ، دو کلمه ترسناک برای تمام والدین در هر جای دنیاست. این بیماری رایج می تواند هم بزرگسالان و هم کودکان را تحت تاثیر قرار دهد اما کودکان راحت تر مبتلا به آن می شوند. دلیل این حساس بودن کودکان این است که حتی اگر تمام تلاش تان را برای محافظت از آن ها به خرج دهید باز هم هر چیزی را لمس می کنند، از غذای دیگران استفاده می کنند و به میزان کافی دستان خود را نمی شویند. اطفال شیرخواره نیز می توانند مبتلا به آنفولانزای معده شوند زیرا در برخی از سنین، کودکان همه چیز را در دهان خود می گذارند.
به بیماری آنفولانزای معده گاستروانتریت ویروسی نیز می گویند، و این اختلال معمولا به خودی خود برطرف می شود. در حقیقت بسیاری از کودکانی که دچار آنفولانزای معده هستند نیازی به مراجعه به پزشک ندارند. اما متاسفانه ویروسی که سبب آنفولانزای معده می شود به سرعت پخش و منتشر می شود پس اگر دچار این بیماری هستید بهتر است که در خانه بمانید و قرارها و برنامه هایتان را به چندین روز بعد موکول کنید.
آنفولانزای معده چیست؟
آنفولانزای معده در حقیقت آنفولانزا نیست و توسط همان ویروسی که سبب آنفولانزای عادی می شود به وجود نمی آید. آنفولانزای واقعی سیستم تنفسی، گلو و ریه ها را مورد حمله قرار می دهد. اما آنفولانزای معده بی رحمانه معده و روده ها را تحت تاثیر قرار می دهد! آنفولانزای معده معمولا توسط یکی از این سه ویروس ایجاد می شود:
- نوروویروس
- روتاویروس
- آدنوویروس
نوروویروس رایج ترین دلیل آنفولانزای معده در کودکان زیر ۵ سال است. این ویروس سالانه ۲۱ میلیون انسان را در سرتاسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد و سبب آنفولانزای معده می شود. به علاوه، این ویروس به صورت سالانه سبب یک میلیون از موارد مراجعه به پزشک در ایالات متحده آمریکا می شود.
این ویروس ها خیلی سریع عمل می کنند و فرزندتان تنها ۱ یا ۲ روز پس از قرار گرفتن در معرض آن ها، بیمار می شود. آنفولانزای معده به شدت مسری است. اگر یکی از اعضای خانواده تان مبتلا به این بیماری است، احتمال این که شما و سایر کودکان در خانه نیز در یک هفته به آن مبتلا شوید خیلی بالاست. سایر انواع این عفونت توسط باکتری ایجاد می شوند. این شامل مسمومیت غذایی است که علائم متفاوتی با آنفولانزای معده دارد.
علائم آنفولانزای معده
آنفولانزای معده سبب ایجاد دو علامت ترسناک دیگر برای والدین (و کودکان) نیز می شود: این دو علامت، حالت تهوع و استفراغ هستند. در حقیقت آنفولانزای معده خیلی بدتر از آن چیزی که هست به نظر می رسد. در این شرایط نوزاد یا کودک برای ۲۴ ساعت حالت تهوع و استفراغ خواهد داشت. اگر فرزندتان دچار آنفولانزای معده شده باشد علائم مشخصی همچون این موارد را تجربه خواهد کرد:
- اسهال (معمولا آبکی و اسهال انفجاری)
- دل درد و گرفتگی عضلات شکم
- تب (گاهی نیز تب وجود ندارد اما در صورت وجود، معمولا تب خفیف است)
- لرز
- حالت تهوع
- استفراغ
- اشتهای ضعیف
- سردرد
- درد عضلات
- خشک شدن مفاصل
- خستگی
- خواب آلودگی
اگر فرزند نوزادتان دچار آنفولانزای معده باشد، معمولا گریه می کند و بی قرار است، البته چه کسی با وجود این علائم می تواند گریه نکند؟! نوزادانی که آنفولانزای معده دارند به احتمال کمتر تب را تجربه خواهند کرد. استراحت به میزان کافی این اطمینان را می دهد که این علائم فورا و به خودی خود برطرف می شوند.
درمان این آنفولانزا
بسیاری از کودکان و نوزادان به درمان خاصی برای آنفولانزای معده نیاز ندارند. هیچ درمان مشخصی برای ویروس هایی که سبب آنفولانزای معده می شوند وجود ندارد. (به خاطر بسپارید که آنتی بیوتیک تنها برای مقابله با باکتری استفاده می شود و نمی تواند ویروس ها را درمان کند).
تا زمانی که پزشک توصیه نکرده، از داروهای ضد اسهال یا ضد تهوع برای فرزندتان استفاده نکنید. اگر چه ممکن است این گونه به نظر نرسد اما باید بدانید که گاهی اسهال و استفراغ می توانند برای بدن خیلی خوب باشند چون قسمتی از پروسه رها شدن از ویروس هستند.
ممکن است که پزشک برای این که به رهایی از درد کودک کمک کند، داروهای مسکن تجویز کند. می توانید برای کودکان بالای ۶ سال از مسکن هایی همچون ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید. درباره دوز مناسب از پزشک سوال بپرسید. مصرف زیاد داروی مسکن می تواند فرزندتان را بیمار کند. هیچ وقت به کودکان آسپرین ندهید. آسپرین برای کودکان (و حتی نوجوانان) مناسب نیست. مصرف آن می تواند سبب بروز اختلالی به نام سندرم ری شود.
درمان های خانگی برای آنفولانزای معده
چندین درمان خانگی در دسترس هستند که به نوزادان، کودکان و حتی خودتان کمک می کنند تا هنگامی که در حال دست و پنجه نرم کردن با آنفولانزای معده هستید، احساس راحت تری داشته باشید. از جمله این درمان های خانگی می توان به این موارد اشاره کرد:
- به معده این امکان را بدهید که آرام شود. برای چندین ساعت از دادن غذاهای سفت و جامد به فرزندتان بپرهیزید.
- برای کودکان بزرگ تر از درمان با آبمیوه یخ زده (بستنی یخی) یا تکه های یخ استفاده کنید. این درمان از دهیدراته شدن بدن پیشگیری می کند.
- اگر فرزندتان دچار استفراغ است، ۱۵ الی ۲۰ دقیقه صبر کنید و سپس از مایعات برای او استفاده کنید. اشکالی ندارد که به کودک شیرخواره، شیر بدهید. نوشیدن شیر سبب هیدراته شدن بدن می شود. اگر فورا بعد از شیر دادن به نوزاد، او مقداری از آن یا تمام آن را بالا آورد مشکلی ندارد.
- اگر نوزاد شیر مادر را نمی خورد یا در برابر خوردن شیر با شیشه شیر مقاومت می کند، از سرنگ برای دادن مقدار کم مایعات به او استفاده کنید.
- به اطفال نوپا و کودکان بزرگ تر مقداری آب یا نوشیدنی های شفاف (همچون نوشیدنی زنجبیلی) بدهید. می توانید از آبگوشت شفاف یا محلول های خوراکی برای هیدراته شدن کودکان استفاده کنید. این محلول ها را می توان بدون نیاز به نسخه، از داروخانه تهیه کرد.
- از مواد غذایی سبک برای فرزندتان استفاده کنید چون این مواد غذایی معده را اذیت نمی کنند. از کراکر، ژله، موز، تست یا برنج استفاده کنید. اما اگر فرزندتان تمایلی به خوردن نداشت، پافشاری نکنید.
- اطمینان حاصل کنید که فرزندتان به میزان کافی استراحت می کند. می توانید فیلم مورد علاقه اش را برای او پخش کنید یا کتاب مورد علاقه اش را برای او بازخوانی کنید. اسباب بازی های جدید او را بیرون بیاورید و برای سرگرم کردن فرزندتان از آن ها استفاده کنید.
این آنفولانزا چه مدتی طول می کشد؟
خیلی از کودکان آنفولانزای معده را در طول ۲۴ تا ۴۸ ساعت شکست می دهند. اما برخی دیگر از کودکان، تا ۱۰ روز علائم این بیماری را خواهند داشت.
چه هنگامی برای آنفولانزای معده باید به پزشک مراجعه کنید
آنفولانزای معده می تواند سبب بروز اسهال شدید شود اما معمولا این اسهال، خونی نیست. وجود خون در ادرار یا مدفوع کودک می تواند نشان دهنده عفونت جدی دیگری باشد. در صورت مشاهده خون در ادرار و یا مدفوع کودک هر چه سریع تر با پزشک تماس بگیرید. اسهال یا استفراغ شدید می توانند سبب دهیدراته شدن بدن شوند. اگر علائم دهیدراته شدن را در اطفال نوپا یا کودکان مشاهده کردید فورا با پزشک تماس بگیرید. این علائم عبارتند از:
- تیره شدن ادرار
- خشک بودن پوشک برای ۸ الی ۱۲ ساعت
- خواب آلودگی بیش از حد
- گریه بدون اشک یا گریه ضعیف
- تنفس سریع
- ضربان سریع قلب
اگر فرزندتان علائمی که نشان دهنده بیماری های جدی تر بودند را از خود نشان داد، با پزشک او تماس بگیرید. این علائم شامل این مواردند:
- تب ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۸.۹ درجه سانتی گراد) یا بالاتر
- دل درد شدید یا احساس اذیت شدن در شکم
- خشک شدن گردن یا بدن
- خستگی شدید یا تحریک پذیری
- اگر فرزندتان به شما پاسخ نمی دهد
پیشگیری از این آنفولانزا
ممکن است نتوانید از این که خودتان یا فرزندتان دچار آنفولانزای معده شوید پیشگیری کنید اما می توانید یک سری راه ها را امتحان کنید. حداقل کاری که می توانید انجام دهید این است که با انجام یک سری اقدامات تا حدی از این بیماری پیشگیری کنید. بهترین راه برای پیشگیری از وقوع آنفولانزای معده، شستشوی مرتب دست هاست.
به فرزندان تان یاد بدهید که چگونه به درستی دستان خود را بشویند و از آن ها بخواهید که این کار را به طور مرتب انجام دهند. از آب گرم و صابون برای این منظور استفاده کنید. برای این که به فرزندتان یادآوری کنید که دستان خود را بشوید از یک تایمر استفاده کنید.
در این قسمت به راه های بیشتری برای پیشگیری از ابتلا به ویروس آنفولانزای معده و انتشار آن اشاره خواهیم کرد:
- فرزند بیمار خود را در خانه و دور از سایر کودکان نگه دارید.
- به فرزند خود یاد بدهید که دستان خود را چندین بار در روز بشوید (خصوصا بعد از استفاده از دستشویی یا قبل از غذا خوردن)
- به فرزندتان یاد بدهید که هنگام عطسه یا سرفه با قسمت داخلی آرنج خود یا یک دستمال، جلوی بینی یا دهان خود را بگیرد.
- به فرزندتان یاد بدهید که هیچ گاه از نوشیدنی، بطری، قاشق و سایر ظروف غذاخوری مشترک با دیگران استفاده نکند.
- سطوح سفت همچون میز و سایر سطوح را با ترکیبی از پاک کننده ها، سرکه و آب تمیز کنید. برخی از ویروس ها می توانند روی سطوح سخت یا حتی لباس تا ۲۴ ساعت زنده بمانند.
- مرتب اسباب بازی های فرزندتان را در محلول آب گرم و صابون بشویید، خصوصا اگر فرزندتان در معرض ویروس آنفولانزای معده قرار دارد.
- برای هر یک از اعضای خانواده از حوله حمام جداگانه استفاده کنید.
نتیجه گیری
آنفولانزای معده بیماری رایجی در میان کودکان است. اگر چه گفتن این موضوع برای ما خیلی خوشایند نیست اما باید بدانید که ممکن است شما یا فرزندتان بیش از یکبار مبتلا به این بیماری شوید.
دیدن بیماری فرزندان برای پدر و مادرها خیلی سخت است پس برخی از درمان هایی که در بالا به آن ها اشاره شد را امتحان کنید تا فرزندتان را آرام نگه دارید و این را بدانید که این بیماری فورا برطرف می شود. به غریزه مادرانه یا پدرانه خود اعتماد کنید و اگر بیماری کودک طولانی بود یا علائم او جدی تر شدند با متخصص او صحبت کنید.