مشمولان نظام وظیفه سربازی در برخی از شرایط جسمی و روحی، توانایی انجام خدمت خود را ندارند. طبق قوانین سازمان نظام وظیفه، آن دسته از مشمولانی که به بیماری‌های ناتوان‌کننده مبتلا هستند از انجام خدمات سربازی معاف می‌شوند. یکی از بیماری‌هایی که می‌تواند منجر به معافیت سربازی شود، بیماری واریس است. بیماری واریس یک بیماری عروقی نسبتا شایع است که در موارد پیشرفته، می‌تواند ایستادن و نشستن را برای فرد مبتلا غیرممکن کند. اگر مشمول نظام وظیفه سربازی هستید و واریس دارید، می‌توانید به دلیل ابتلا به واریس از سربازی معاف شوید. در ادامه این مطلب، در مورد بیماری واریس، علائم آن و شرایط دریافت معافیت سربازی با ابتلا به واریس بیشتر توضیح خواهیم داد.

واریس چیست؟

واریس یکی از شایع‌ترین اختلالات عروقی است که حدود 2 تا 10 درصد مردم جوامع مختلف را مبتلا می‌کند. واریس مربوط به سیاهرگ‌ها است. سیاهرگ‌های فرد مبتلا به واریس با سیاهرگ‌های فرد عادی تفاوت‌های فاحشی دارند. سیاهرگ‌های واریسی بیش از اندازه متورم، پیچ‌خورده و گشاد شده هستند . این رگ‌ها را می‌توان به راحتی در سطح بیرونی اندام‌ها مشاهده کرد. گاهی حتی قطر رگ‌های واریسی بیشتر از 4 میلی متر می‌شود. واریس اگر چه که در مراحل اولیه علامت خاصی ندارد و نمی‌تواند باعث عارضه خاصی شود، اما در صورتی که کنترل و درمان نشود می‌تواند منجر به مشکلات قلبی و عروقی جدی‌تری مثل سکته قلبی شود. واریس در تمام قسمت‌های بدن احتمال بروز دارد اما در اندام پایینی مخصوصا پاها شایع‌تر است. به همین دلیل توصیه می‌شود برای پیشگیری از این خطرات جهت درمان واریس پا برای همیشه اقدام کنید و از شر این بیماری خلاص شوید.

واریس چگونه ایجاد می‌شود؟

وظیفه سیاهرگ‌های بدن، جمع‌آوری خون سرشار از کربن دی اکسید از اندام‌ها و انتقال آن به قلب برای تسویه مجدد است. سیاهرگ‌ها در سرتاسر بدن وجود دارند و برای اینکه وظیفه خود را بهتر انجام دهند، از نیروهای کمکی هم استفاده می‌کنند. انتقال خون از سیاهرگ‌های اندام‌های انتهایی مثل دست و پاها، سخت‌تر از بقیه جاها است زیرا در این اندام‌ها فشار نیروی گرانش بیشتر حس می‌شود. به همین دلیل در سیاهرگ‌های پاها، دریچه‌هایی به نام دریچه‌های لانه کبوتری وجود دارد که به رگ‌ها در انتقال یک طرفه خون به قلب بدون بازگشت مجدد آن کمک می‌کند. حال اگر به هر دلیلی این دریچه‌ها دچار مشکل شوند و نتوانند وظیفه خود را به خوبی انجام دهند، خون درون سیاهرگ‌ها برگشت کرده و در نهایت منجر به بروز واریس می‌شود. علاوه بر این گاهی دیواره سیاهرگ‌ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و همین موضوع می‌تواند تبدیل به علت واریس شود.

چه عواملی در بروز واریس نقش دارند؟

عوامل مختلف محیطی و وراثتی در بروز واریس نقش دارند. مهم‌ترین علت واریس پا در جوانی ممکن است عوامل محیطی، شغل و فعالیت روزانه فرد باشد. برخی از مشاغل در روز مجبور هستند ساعت زیادی را بدون حرکت بایستند یا ثابت بنشینند. افرادی که در مشاغلی چون منشی، کارمند بانک، افراد نظامی، افسران پلیس راهنمایی و رانندگی و ... فعالیت می‌کنند، در معرض خطر واریس هستند. همچنین سربازان هم به دلیل شرایطی که در دوره سربازی دارند، در معرض ابتلا به واریس قرار دارند . سربازان مجبور هستند ساعات زیادی از روز را نگهبانی بدهند، به مدت طولانی در یک جا بایستند و فعالیتی نداشته باشند. شرایط خدمت سربازی می‌تواند خطر بروز واریس را در افراد مستعد افزایش داده و باعث افزایش شدت بیماری در افراد مبتلا شود. همچنین عوامل زیر می‌توانند خطر بروز واریس را افزایش دهند:

1. بی تحرکی و ورزش نکردن
2. استفاده زیاد از کفش‌های پاشنه بلند
3. پوشیدن زیاد لباس‌های تنگ
4. استفاده زیاد از کمربند و گن‌های لاغری
5. سابقه ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی
6. وراثت و عوامل ژنتیکی
7. چاقی

واریس چگونه باعث معافیت از سربازی می‌شود؟

همان طور که گفتیم ابتلا به بیماری واریس می‌تواند منجر به معافیت از خدمت سربازی شود . نکته حائز اهمیت در مورد معافیت از سربازی در واریس، این است که نوع معافیت با توجه به شدت  و گرید بیماری شما تعیین می‌شود. این یعنی براساس اینکه واریس شما چقدر خطرناک و پیشرفته است ، سطح توانایی‌های شما برای انجام کارها متفاوت بوده و همین باعث تفاوت نوع معافیت خواهد شد. طبق لیست بیماری‌های معافیت پزشکی خدمات نظام وظیفه، بیماری واریس در دسته معافیت بیماری‌های گوارشی و جراحی عمومی قرار می‌گیرد. شرایط مشمولین معافیت از سربازی مبتلا به واریس به صورت زیر است:

• برای معافیت دائم از سربازی در مبتلایان به واریس ، بیماری واریس باید شدید بوده و با اختلال عملکرد و عوارض شدیدی همراه باشد.
• در معافیت از رزم سربازی ، علائم و شرایط بیماری خفیف یا متوسط هستند.

در معافیت دائم سربازی ، فرد مشمول خدمت هم از دوره آموزشی رزمی و هم دوران عمومی خدمت سربازی معاف می‌شود. در صورتی که پزشکان سازمان نظام وظیفه درجه بیماری واریس شما را شدید و همراه با اختلال عملکردی تشخیص دهند، شما می‌توانید از معافیت دائم سربازی به دلیل ابتلا به واریس استفاده کنید. اما در صورتی که واریس خفیف یا متوسط باشد، معافیت شما از نوع معاف از رزم خواهد بود . این یعنی علائم بیماری واریس باعث کاهش توانایی‌های جسمی و بدنی شما شده و نمی‌توانید فعالیت‌های سنگین را انجام دهید و قرارگیری در شرایط سخت باعث تشدید علائم بیماری شما خواهد شد. به این ترتیب مشمولان مبتلا به واریس خفیف و متوسط، معاف از رزم تشخیص داده شده و از انجام فعالیت‌هایی چون رژه گروهی، اردوهای رزمی سنگین، حمله با اسلحه، نگهبانی‌های طولانی مدت و ... معاف می‌شوند.

درمان واریس و پیشگیری از آن

بیماری واریس با هر شدتی که باشد، چه باعث معافیت از سربازی شود و چه نشود، باید تحت درمان و پیگیری قرار گیرد. بنابراین اگر ابتلا به واریس شما تایید شد باید حتما به متخصص اختلالات عروقی برای درمان مراجعه کنید. درمان واریس با لیزر که به عنوان معجزه درمان شناخته شده است روشی سالم و موثر برای درمان انواع رگ‌های واریسی کاربرد دارد. واریس در مراحل اولیه فقط از نظر ظاهری ممکن است باعث آزردگی خاطر شما شود. اما پیشرفت آن شما را مستعد بیماری‌های خطرناکی چون سکته قلبی و سکته مغزی خواهد کرد. برای پیشگیری از واریس، توصیه‌های زیر کمک کننده خواهد بود:

1. برای مدت طولانی در یک جا ثابت نایستید یا بنیشینید. سعی کنید هر یک ساعت از جای خود بلند شده و فعالیتی غیر از فعالیت معمول خود داشته باشید.
2. لباس‌های جین، تنگ و چسبان را کمتر بپوشید و محدود کنید.
3. در خانم‌ها پوشیدن کمتر کفش پاشنه‌ بلند تاثیر زیادی در جلوگیری از بروز بیماری واریس دارد.
4. هر 6 ماه یک بار برای چکاپ سلامت کلی خود به دکتر مراجعه کنید.
5. هر روز حداقل یک ساعت پیاده روی منظم داشته باشید.
6. حتما از کرم ضدآفتاب مخصوص پوست صورت و بدن استفاده کنید.
7. پوست خود را مرطوب نگه دارید.
8. وزن خود را کنترل کنید.
9. حین استراحت، برای مدتی پاها را بالاتر نگه دارید تا فشار وارده بر آن‌ها کمتر شود.
10. برای مدت طولانی پاهایتان را روی هم نیاندازید.
11. سبک زندگی خود را اصلاح کرده و رژیم غذایی مفیدی داشته باشید.

کلینیک فوق تخصصی درمان اختلالات عروقی دکتر مهرداد اقدسی

واریس و دیگر اختلالات عروقی، اختلالات بسیاری شایعی هستند و تعداد زیادی از افراد جامعه را درگیر کرده‌اند. اگر سابقه ابتلا به واریس را در خانواده خود داشته اید یا علائم واریس را دارید، بهتر است هر چه زودتر برای معاینه و درمان به کلینیک درمان اختلالات عروقی مراجعه کنید. کلینیک واریس دکتر اقدسی، بدون شک مجهزترین کلینیک فوق تخصصی تهران برای اختلالات عروقی از جمله واریس است. در این کلینیک انواع مختلف واریس با استفاده از تجهیزات روز دنیا درمان می‌شوند. اطلاعات بیشتر راجع به نحوه نوبت دهی و انواع خدمات ارائه شده در کلینیک دکتر اقدسی را می‌توانید در سایت https://www.iranvein.com/ مطالعه کنید.