سکته مغزی به وقوع آمدن آسیب در بافت مغز به دلیل قطعی یا کاهش جریان خون در مغز اشاره دارد، که باعث میشود بافتهای مغز به اندازه کافی اکسیژن دریافت نکنند. دو عامل اصلی ممکن است به این وقوع منجر شوند: در حدود ۸۰ درصد از موارد، تجمع چربی در دیواره رگهای خونی باعث انسداد شریانها و “انفارکتوس مغزی” میشود، و در ۲۰ درصد باقیمانده، پارگی رگهای خونی مغز باعث “خونریزی مغزی” میشود.
علائم سکته مغزی چیست؟
۶۰ درصد از قربانیان سکته مغزی یا میمیرند یا دچار ناتوانیهایی میشوند. به همین دلیل مهم است که علائم هشدار دهنده آن را دانست و سریع عمل کرد.
شایعترین علامت سکته مغزی «شل شدن ناگهانی» عضله صورت، بازو یا پا است که بیشتر نیز در یک طرف بدن دیده میشود.
دیگر علائم این بیماری نیز عبارتند از:
مشکل در صحبت کردن یا درک، آشفتگی ذهنی
اختلال در بینایی
مشکل در راه رفتن، سرگیجه، از دست دادن تعادل
سردرد شدید با علت ناشناخته
در مواردی که سکته مغزی جزئی (حمله ایسکمی گذرا) روی میدهد نیز همین ویژگیها البته با شدت کمتر دیده میشود و معمولا کمتر از یک ساعت طول میکشد. این «سکتههای کوچک» اغلب علائم هشدار دهندهای درباره یک سکته جدی هستند.
در صورت وقوع سکته، باید هرچه سریعتر واکنش نشان داد زیرا هر دقیقه از دست رفته به معنای نابودی دو میلیون نورون است.
چگونه میتوان از سکته مغزی جلوگیری کرد؟
عامل اصلی سکته مغزی، فشار خون بالا است. با این حال از ۱۰ میلیون نفر مبتلا به فشار خون در فرانسه حدود ۵۰ درصد از این موضوع بیاطلاع هستند. بنابراین مهم است که فشار خون خود را توسط پزشک کنترل کنید.
علاوه بر این سیگار کشیدن، کلسترول و دیابت، اعتیاد به الکل و داروهای ضد بارداری خوراکی نیز احتمال سکته مغزی را افزایش میدهند.
به همین دلیل توصیه میشود روزی نیم ساعت ورزش کنید، روزانه پنج وعده میوه و سبزیجات مصرف کنید و مصرف نمک، چربی و شکر را محدود کنید.
درمان سکته مغزی چیست؟
ماهیت درمان به علت دقیق سکته مغزی و شدت آن بستگی دارد. اگر در عرض سه ساعت پس از اولین علائم سکته به بیمارستان برسید، پزشک فوراً به شما یک ترومبولیتیک میدهد تا لختههای خونی که ممکن است در شریانها ایجاد شده باشد را حل کند.
پزشک همچنین میتواند تشخیص دهد که چه نوع سکته مغزی روی داده و ممکن است دارویی برای کمک به کاهش علائم و جلوگیری از عود آن تجویز کند؛ در برخی موارد نیز نیاز به جراحی است.
پزشک همچنین توصیه میکند که سبک زندگی خود را برای کاهش این خطر تغییر دهید.
داروهایی که اغلب در درمان سکته مغزی استفاده می شود نیز داروهای ضد پلاکت (مانند آسپرین)، ضد انعقاد (مانند وارفارین)، داروهای ضد فشار خون و عوامل کاهش دهنده چربی هستند.
عواقب ابتلا به سکته مغزی چیست؟
اکثر افرادی که دچار سکته مغزی میشوند، کم و بیش خود را ناتوان جسمی میبینند و نیاز به مراقبت طولانی مدت در خانه دارند. سکته مغزی همچنین میتواند یکباره روی دهد و در صورت عدم درمان فوری، منجر به مرگ شود.
بهبودی پس از سکته مغزی عمدتا از طریق تکنیکهای توانبخشی امکانپذیر است. با این وجود همه چیز به میزان آسیب مغزی بستگی دارد.
برای جلوگیری از عود آن، حفظ یک سبک زندگی سالم و پیگیری دقیق درمان پزشکی مهم است؛ به ویژه آنکه بیمارانی که دچار سکته مغزی شدهاند در معرض خطر سکته دوم قرار دارند.