شب گذشته فردی به اورژانس مراجعه کرد. کف پای بیمار به دلیل پرت شدن از ارتفاع دچار آسیب شده و آن را آتل گرفتیم. زمان خروج از بیمارستان و در حالی که برایش مُسکن می‌نوشتم، بیمار درخواست کرد برایش چند قرص سرماخوردگی و یک برگه آمپی‌سیلین (آنتی‌بیوتیک) هم بنویسم. از او پرسیدم این داروها را برای چه می‌خواهد؟
پاسخ داد برای داروخانه منزلش! و گفت: «بالاخره دارو لازمه که تو خونه باشه. شاید اتفاقی افتاد و لازم شد. برای یه سرماخوردگی ساده دیگه لازم نیست دکتر بریم. هم سرماخوردگی می‌خوریم و هم چرک‌خشک‌کن…».
این اتفاق هر روز برای من و دیگر همکارانم در مطب یا اورژانس تکرار می‌شود.
سرانه مصرف دارو در ایران زیاد است؛ خیلی بیشتر از کشورهایی که جمعیتی چند برابر ما دارند! آیا مردم سرزمین ما بیمارترند یا پزشکان آن برای هر دردی دارو می‌نویسند؟ داشتن جعبه دارو در آشپزخانه به معنای داشتن داروخانه‌ای در منزل است برای وقت اضطرار یا مکانی است برای نگهداری دارویی که پزشک تجویز می‌کند؟ آیا جایی خارج از یخچال مکان مناسبی برای نگهداری داروست؟
این همه سؤال برای آن است که به موضوعی بپردازم که هر روز تکرار می‌شود و هر کدام از ما از کنار آن می‌گذریم و نمی‌دانیم چرا دردهایمان درمان نمی‌شود؟ چرا دیر اقدام می‌کنیم و چرا عارضه می‌بینیم؟
هیچ جای دنیا دارو برای نگهداری در منزل نیست. دارو برای مدتی مشخص توسط پزشک محاسبه‌شده و تجویز می‌شود. عمده داروها باید برای مدت مشخصی مصرف شوند و تا به اتمام نرسند به معنای درمان ناکامل بیماری هستند.
این مساله بویژه در بیماری‌های عفونی بسیار حساس است. زمانی که پزشک دارویی برای عفونتی خاص تجویز می‌کند لازم است دارو کامل مصرف شود تا عفونت از بین برود. مصرف ناقص باعث شکل‌گیری اشکال مقاوم عفونت و حتی باعث مرگ بیمار شده است.
تعدادی از داروها مصرف مادام‌العمر دارند. به فرض داروهای قلبی در بیماران قلبی یا قرص قند برای بیماران دیابتی. این داروها براساس شرایط بیمار کم یا زیاد شده و هرگز نباید خودسرانه تمدید شوند. از طرفی این داروها خطرناک بوده و لازم است از دسترس افراد دیگر دور باشند.
شاید فقط داروهایی مثل استامینوفن یا مسکن‌هایی مثل بروفن داروهایی باشند که به دلیل استفاده آنها در موقع درد در نسخه بیمار تجویز شوند و مصرف براساس درد به عهده بیمار گذاشته شود.
ممکن است تعداد تجویزی از نیاز بیمار فراتر باشد و بخشی از دارو باقی بماند. این داروها عمدتا کم‌آسیب بوده و در بسیاری از نقاط دنیا بدون نیاز به تجویز پزشک به میزان اندک توسط داروخانه‌ها در اختیار بیمار قرار می‌گیرد.
متأسفانه خوددرمانی عادت مرسومی در مردم ما شده است. دارو را به هر طریقی تهیه کرده و بنابر صلاحدید خود درمان را شروع می‌کنند بدون این‌که بدانند چه عوارضی را با درمان نادرست یا ناکامل تجربه خواهند کرد. مانند کودکی هستند که با چاقو در حالی بازی کردن است. کودک نمی‌داند این چاقو ممکن است در دستش فرو برود و نمی‌داند که اگر فرو برود چقدر می‌تواند دردناک باشد و… .
منبع:جام جم آنلاین
لینک مرتبط: پاسخ مثبت به مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک!(قسمت اول)
پاسخ مثبت به مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک!(قسمت دوم)