به هر زمین بازی‌ که نگاه ‌کنید، می‌بینید کودکانی در آن مشغول بازی هستند که تعدادشان نسبت به دهه‌های قبلی بیشتر شده است. بر اساس آمار مراکز کنترل بیماری، در واقع حدود ۲۵ درصد از کودکان ۲ تا ۵ ساله در حال حاضر دچار مشکل اضافه‌وزن یا چاقی هستند. البته عوامل زیادی در بروز مشکلات وزنی در کودکان دخیل است، اما مصرف قند در صدر این فهرست قرار دارد. در واقع باید گفت این قندهای طبیعی موجود در شیر و میوه‌ها نیستند که عامل نگرانی تلقی می‌شوند؛ بلکه قندهای افزودنی به غذاها و نوشیدنی‌ها سبب بروز مشکلات وزنی می‌شوند. اگر کودک شما در خوردن چیزهای شیرین زیاده‌روی می‌کند، پس بهتر است به روش‌هایی که برای کاهش این میزان اشاره می‌کنیم توجه کنید.
هله‌هوله به خانه نیاورید
از قدیم گفته‌اند: «دور از دید، دور از ذهن». این مسئله اسنک‌های شیرین، ‌غلات و نوشیدنی‌ها را هم شامل می‌شود. اگر کابینت‌هایتان خالی از کیک‌های مافین کوچک، نان شیرینی برشته و غلاتی که روی پاکتشان «قند» یا «کوکی» به چشم می‌خورد باشد، کودکتان هم تمایل کمتری برای خوردن آنها خواهند داشت. اما چطور می‌توان این برنامه را آغاز کرد؟ سعی کنید با استفاده از گزینه‌های سالم‌تر و مفیدتر، شیرینی‌های جدید درست کنید؛ گزینه‌هایی مثل سس سیب شیرین‌نشده، دسر میوه (البته در آب، نه ژله یا شربت)، انگور، بیسکویت‌هایی از جنس غلات کامل و ذرت‌های بوداده (برای کودکانی بالای سه سال). با ۷۷ گرم شکر در هر پرس، میزان قند آنها نصف قند چیپس شکلاتی و کوکی‌های سرشار از خامه است.
میان‌وعده‌های سالم را دم دست بگذارید
سعی کنید حس استقلال کودک‌تان را در دوران پیش از دبستان تحریک کرده و همزمان با تسهیل درست کردن اسنک‌های سالم برای او، سطح تغذیه‌اش را بهبود ببخشید. شما می‌توانید چند نوع میان‌وعده برای او درست کنید و روی میز آشپزخانه بگذارید تا در طول روز بخورد. اصلا جایی را در کابینت یا یخچال به همین چیزها اختصاص دهید تا دسترسی به آن برایش راحت باشد و آن را از سیب‌ یا گلابی‌ بریده‌شده همراه با کره بادام‌زمینی پر کنید؛ سس سالسا، یا هر نوع سس دیگر با محتوای قند پایین، بسته‌های کوچک کشمش، همه و همه گزینه‌های خوبی هستند.
برچسب روی محصولات غذایی را بخوانید
قند در بدترین جاها خودش را پنهان می‌کند؛ در غذاهایی که شاید اصلا مزه شیرینی نداشته باشند –مانند سس سالاد، سس باربیکیو، کچاپ و حتی کره بادام‌زمینی. بنابراین بهتر است حتما برچسب ارزش غذایی محصولاتی از این دست را چک کنید تا ببینید آیا محتوای قندی دارند یا نه. می‌توانید از شکلات‌ صبحانه یا شکلات‌های غلاتی یا انرژی‌زا استفاده کنید: برخی از آنها حاوی ۱۳ گرم قند هستند، در واقع میزانی که می‌توانید آن را در نان شیرینی برشته بیابید. به دنبال محصولاتی باشید که رویش برچسب «بدون قند اضافی» خورده باشد و توصیه می‌شود از محصولاتی که حاوی شربت ذرت با فروکتوز بالا نیست (یا موارد دیگری از این دست مانند دکستروز، مالتوز، ساکاروز) استفاده کنید تا بتوانید هر نوع شکری را از غذای کودکتان حذف کنید، بی‌آنکه بخواهید از خوردن غذا محرومش کنید.
نوشیدنی‌های سالم و مفید برایش سرو کنید
گزینه سالم واقعا چیست؟ آب و شیر کم‌چرب. و به چه گزینه‌هایی سالم نمی‌گویند؟ سودا، نوشابه‌های میوه‌ای، نوشیدنی‌های ورزشی یا انرژی‌زا. بطری نیم لیتری برخی نوشیدنی‌ها حاوی بیش از ۲۷ قاشق چای‌خوری قند اضافی است. به خاطر همین است که نوشیدنی‌های شیرین را به عنوان یکی از عوامل عمده مسبب چاقی کودکان می‌شناسند. در واقع تحقیقات نشان می‌دهد هر نوشیدنی شیرینی که یک کودک‌ مصرف می‌کند خطر چاقی او را تا ۶۰ درصد افزایش خواهد داد.
حتما زمانی را برای خوردن دسر مقرر کنید
یکی از راه‌های یاد دادن اعتدال و میانه‌روی در هر چیزی به کودک این است که بگذارید چیزهای شیرین و شیرینی بخورد، اما در حد متعادل. برای اطمینان خاطر از این‌که کودک‌تان برای خوردن اسنک‌های شیرین در تمام روز و شب موی دماغ‌تان نمی‌شود، بهتر است قوانین خانوادگی مقرر کنید تا او بداند چه وقت می‌تواند دلی از عزا درآورد – مثلا می‌توانید بگویید فقط بعد از شام. قوانینی نظیر این باعث می‌شود زمانی که مثلا در قسمت شکلات‌های یک فروشگاه هستید، او بتواند جلوی خودش را بگیرد یا زمانی که دوستش می‌تواند همراه ناهار،‌ کوکی بخورد و او نه، زیاد حس بدی به او دست ندهد. اگر قوانین دسری خانوادگی را مقرر نکرده‌اید، حالا وقتش است تا این کار را انجام دهید. اگر کودک‌تان واکنشی منفی نسبت به این مسئله از خود نشان داد – و تلاش کرد ببیند محدودیت‌های شما چقدر است – خیلی راحت بگویید: این ‌یک قانون جدید خانوادگی است که معلوم می‌کند کی باید دسر خورد!
منبع: parenting

توصیه‌های دکتر آلتمن برای تغذیه کودکان ۴ تا ۵ سال