شبنم مقدمی،میهمان جمعه شب (17دی ماه) برنامه ی خندوانه در جواب رامبد جوان که پرسید فکر می کنید شبیه کدام بازیگر هستید گفت که با ماریون کوتیلارد،هنرپیشه ی فرانسوی شباهت دارد.
خیلی از ما در میان دوستان و اقواممان افرادی را می شناسیم که چهره شان شباهت بسیار زیادی با هم دارند.اما در میان افرادی که هیچ نسبت خویشاوندی با هم ندارند هم گاهی شباهت های زیاد دیده می شود.
اما آیا این فرضیه که گفته می شود برخی از افراد در نقاط مختلف دنیا ممکن است همزاد داشته باشند صحیح است؟
در جواب این سوال باید گفت شانس روی دادن چنین اتفاقی بسیار کم است. در واقع ژن های محدودی وجود دارند که روی ویژگی های ظاهری و چهره افراد اثر گذار هستند. تنوع ژن ها در میان افراد بسیار فراوان است , تصور کنید شما تعدادی کارت در دستان خود دارید و آن ها را برای دفعات مختلف با یکدیگر برمی زنید ،سپس در زمان انتخاب یک کارت از میان این کارت ها را انتخاب می کنید , قطعا در میان این انتخاب ها دوبار و یا تعداد بیشتری از دفعات شما با یک کارت مواجه خواهید شد.
علت شباهت های موجود میان افرادی که نسبت به یکدیگر غریبه هستند وجود روابطی است که احتمالا آن ها از آن بی خبرند. علاوه بر این افراد متعلق به یک قومیت در مقایسه با افراد غریبه، معمولا دارای یک دسته ژن های مشابه با یکدیگر هستند , برای مثال ساکنان قسمت های جنوبی آسیا همگی دارای پوست های تیره یا قهوه ای رنگ هستند اما در مقابل مردمان ساکن کشورهای اسکاندیناوی موهایی روشن و پوست های سفید رنگ دارند. به همین دلیل کمتر احتمال دارد تا شما بتوانید اشخاص آسیایی و اروپایی را پیدا کنید که از لحاظ ظاهری شبیه یکدیگر باشند. نژادهایی همانند چینی ها با 1.3 میلیارد نفر و هندوها با 1.2 میلیارد نفر جمعیت، بزرگترین گروه های قومی را تشکیل می دهند .بنابراین اگر شما به یکی از این گروهها تعلق دارید احتمال دیدن فردی با شباهت بسیار زیاد به خودتان بسیار بالاست. لازم به ذکر است که امروزه شباهت های ژنتیکی که بر اساس قرار گرفتن جمعیت های مختلف در یک منطقه جغرافیایی شکل می گیرد به دلیل مهاجرت دستخوش تغییرات گسترده ای شده است. به گفته بئودت در گذشته افراد بیشتر در یک منطقه ساکن بودند اما هم اکنون فردی از یک قاره با شخصی در قاره ای دیگر ازدواج می کند که همین امر باعث اختلال در نظم ژنتیکی موجود می شود.
افراد یک خانواده در مقایسه با افرادی که هیچ نسبتی با یکدیگر ندارند دارای شباهت های ظاهری بیشتری هستند که همین امر نشان دهنده ارثی بودن شباهت های ظاهری در انسان هاست. به همین دلیل دوقلوهای همسان که هر دو در داخل یک رحم پرورش یافته اند و ژن های یکسانی را دارا هستند کاملا شبیه یکدیگر می باشند.
محققان هم اکنون در مورد تعداد ژن هایی که در تعیین شکل ظاهری و اجزای صورت فرد و حتی فاصله میان دو چشم اشخاص اثرگذار هستند به نتیجه واحدی نرسیده اند و هم اکنون عدم قطعیت های فراوانی در این زمینه وجود دارد.
ژن های متعددی در تعیین ساختار صورت , مو , چشم و حتی رنگ پوست که از پارامترهای بسیار متغییری در میان افراد هستند وجود دارند. به نظر می رسد تکامل در میان انسان ها از لحاظ تمایزهای ظاهری از تنوع بسیار بالایی برخوردار است. چهره هر فرد با فردی دیگر از لحاظ ابعاد و اندازه متفاوت می باشد .علاوه بر این دست ها و سایر اندام نیز از لحاظ درازا و عرض با یکدیگر تفاوت های چشم گیری دارند. محققان در همین رابطه دریافتند , ژن های بسیاری وجود دارند که بیشتر روی ظاهر و چهره افرد اثر گذارند تا اینکه روی آناتومی بدن آن ها موثر باشند.
چهره انسان ها بیش از آن چه که بتوان تصور نمود دارای متغییرهای مختلف است. یک دلیل احتمالی برای چهره های متفاوت انسان ها این است که آن ها نیز همانند حیوانات می بایست یکدیگر را با توجه به ویژگی های متمایز کننده یکدیگر شناسایی کنند از همین رو آن ها باید ظاهری متفاوت با یکدیگر داشته باشند.
علاوه بر مسائل ذکر شده جمعیت جهان در ابتدای قرن بیستم با انفجاری بی سابقه از یک میلیارد نفر به 7 میلیارد نفر افزایش یافت که همین امر می تواند احتمال دیده شدن شباهت های فراوان را در میان اشخاص افزایش دهد.