در طی 25 سالی که در زمینه پزشکی فعالیت می کنم تغییرات و پیشرفت های فراوانی در علم کاهش وزن دیده ام. همچنین با تعداد بی شماری از افراد کار کرده ام تا بتوانند به وزن هدف و سلامت خود دست پیدا کنند. بنا به تجربه ی من هر کسی می تواند با کاهش یا به کلی قطع کردن قند، آرد سفید و غذاهای فرآوری شده از برنامه غذایی اش، ایجاد تغییر در میزان وعده ها، تنظیم مقدار کربوهیدرات، پروتئین و چربی در وعده ها و افزایش تمرینات هوازی و قدرتی ( یا مقاومتی ) مقداری وزن کم کند.
با این حال همواره کسی که در ابتدا وزن کم می کند ممکن است پس از مدتی با کوهی به نام توقف کاهش وزن مواجه شود. آنهایی که حس می کنند با کاهش وزن، سبک زندگی شان سالم تر شده و انرژی بیشتری دارند در چنین شرایطی که دیگر ترازو حرکت مثبتی از خود نشان نمی دهد احساس ناامیدی می کنند. بنابراین جدای توصیه های همیشگی ام درباره برنامه غذایی و ورزشی، نکاتی برای مراجعینی دارم که فکر می کنند نمی توانند به هدفشان برسند دارم. در این مقاله می خواهم این نکات را برای شما نیز بگویم.
1- خواب خود را ارزیابی کنید.
کمبود خواب منجر به التهاب و افزایش سطح کورتیزول می شود، هورمون استرسی که منجر به سوخت و ساز ضعیف بدن و مقاومت به انسولین می شود. کمبود خواب همچنین می تواند باعث بهم ریختگی در هورمون های تنظیم کننده اشتها و سیری ( لپتین و گرلین ) شود و وقتی سطح بالای گرلین و سطح کمی لپتین داشته باشید، بیشتر غذا خواهید خورد و کمتر احساس سیری می کنید.
کمبود خواب روی رشد سطح هورمون ها تاثیر منفی می گذارد و موجب اختلال در توانایی تثبیت بافت عضله بدون چربی دارد. برای اینکه مطمئن شوید می توانید روی میزان خواب خود نظارت کنید و یا اینکه با کمک پزشک بررسی نمایید که مبادا مشکلات نهفته اختلال در خواب نظیر آپنه خواب داشته باشید. سعی کنید حداقل هشت ساعت بخوابید. در بیداری بدون کمک کافئین حس کنید به خوبی استراحت کرده اید.
2- غذا خوردن بین دو وعده را محدود کنید.
تحقیقات جدید نشان داده خوردن آخرین وعده غذایی در اوایل شب و غذا نخوردن تا وعده صبحانه روز بعد می تواند به سوخت و ساز کربوهیدرات و چربی و نوسانات گرسنگی کمک کند – که در نهایت به کاهش وزن کمک می شود. توجه داشته باشید این کار محدود کردن کالری دریافتی نیست بلکه تنها در مدت زمانی که کالری روزانه تان را دریافت می کنید تغییر ایجاد می شود.
3- تیروئید خود را چک کنید.
غده تیروئید به بدن کمک می کند مصرف و ذخیره انرژی را تنظیم کند. بیشتر اوقات مراجعینی که قادر به کاهش وزن نیستند علائمی مانند یبوست، ریزش مو، خشکی پوست، خستگی، درد مفاصل یا عضلات و راش پوستی را تجربه می کنند (تمام علائم مشکل کم کاری تیروئید.)
برای چک کردن عملکرد تیروئید، پزشک باید خونتان را مورد آزمایش قرار دهد و هورمون های تحریک کننده تیروئید و سطح T3 و T4 ( هورمون های تیروئید اصلی ) را چک کند. اگر سطح هورمون تیروئیدتان پایین است، پزشک می تواند در صورت لزوم شما را تحت تیروئید درمانی قرار دهد.
4- حساسیت به غذا را در نظر بگیرید.
بسیاری از مردم حساسیتی ندارند که خود را به شکل راش یا حمله آلرژیک نشان دهد، اما بسیاری از آنها حساسیت هایی به برخی غذاها دارند که موجب التهاب و ضعیف شدن سوخت و ساز بدن می شود. این حساسیت ها می تواند با دیگر علائم همراه شود مانند کج خلقی، آسم، سردرد، خستگی و درد عضلات یا مفاصل.
می توانید توسط پزشکتان مورد آزمایش قرار بگیرید تا ببینید آلرژی دارید یا خیر و یا می توانید به مدت سه تا چهار هفته از برنامه غذایی خود گلوتن، لبنیات، قند، غذاهای فرآوری شده، آرد سفید، آجیل ها، سویا و تخم مرغ را حذف کنید. اگر حس کردید تغییری ایجاد شده است، به مرور هر کدام از این گروه های غذایی را بازگردانید تا ببینید مشکل از کدام است. حتی گاهی اضافه کردن پروبیوتیک به برنامه غذایی می تواند تا حدود زیادی به کاهش علائم کمک کند.
5- چک کنید که کمبود نداشته باشید.
من متوجه شدم بیمارانی که کمبود ویتامین D یا کمبود آهن داشتند هم با کاهش وزن دچار مشکل شده بودند. این افراد ممکن است همزمان علائمی مانند خستگی، ریزش مو، درد مفاصل یا مشکلات پوستی را تجربه کنند. اگر در این موارد کمبود دارید مصرف مکمل های مناسب ( پزشک می تواند مقدار کافی را تعیین کند ) شدت علائم را کاهش می دهد و می تواند به کاهش وزنتان کمک کند. خانم هایی که نزدیک یائسگی و یا در دوره پیش یائسگی قرار دارند نیز، باید سطح هورمون های خود را چک کنند چون عدم تعادل هورمونی می تواند روی کاهش وزن تاثیر بگذارد.
6- راهی برای کاهش استرس پیدا کنید.
درست مانند کم خوابی، سطح استرس زیاد نیز می تواند باعث افزایش سطح کورتیزول شود که در نتیجه منجر به افزایش وزن و سوخت و ساز ضعیف بدن می شود. استرس همچنین تاثیر منفی روی خواب و دیگر هورمون ها دارد. روش هایی که می توانید با استفاده از آن از استرس خود بکاهید عبارتند از مدیتیشن، پیاده روی در آرامش، کمک گرفتن از گروه های حمایت کننده، گذراندن اوقاتی لذت بخش در کنار دوستان و یا وقت گذراندن در طبیعت.