دکتر ابوالفضل صالحی درباره این اختلال صوتی گفت: یکی از اختلالات بسیار شایع صوتی در میان خوانندگان و کسانی که از صدای خود بصورت حرفهای استفاده میکنند، سندرم خستگی صوتی است. در این سندرم فرد با صدای خودش مشکل دارد واز جمله علائم آن کاهش طیف زیروبمی صدای فرد است به طوری که خواننده قادر نیست قسمتهای بالا را به راحتی قبل اجرا کند.
وی ادامه داد: وجود سفتی و سختی در گردن و تمام بدن در زمان اجرای قطعاتی که قبلا آنها را به راحتی اجرا میکرده، احساس سنگینی حین خواندن، خستگی و افت ناگهانی و زود هنگام کیفیت صدا حین اجرای قطعات و ضعف در افزایش بلندی و تشدید مناسب صدا حین خواندن است.
عضو انجمن علمی گفتاردرمانی ایران در ادامه با تشریح سایر علایم سندرم خستگی صوتی، افزود: ضعف در کنترل ظریف حنجره برای اجرای تکنیکهای مختلف آوازی، عقب رفتن صدا به نحوی که صدا از قسمت ته گلو به گوش میرسد، طولانیتر شدن زمان مورد نیاز برای گرم کردن صدا، احساس خشکی مفرط در گلو به نحوی که با مصرف آب نیز خشکی بطور کامل از بین نمیرود، لاغر شدن صدا به نحوی که صدا توان و حجم قبلی خود را ندارد و نازکتر به نظر میرسد.
این متخصص بیماریهای عملکردی حنجره گفت: این علائم تنها گوشهای از نشانههای احتمالی همراه با این سندرم هستند. نکته ای که در مورد این سندرم بسیار جالب توجه است این که معمولا در معاینه تارهای صوتی هیچ نوع زائده یا علامتی دال بر آسیب عضوی بر سطح تارهای صوتی مشاهده نمیشود و در بسیاری از موارد خوانندگان یا صداپیشگان پس از مراجعه برای درمان، با این پاسخ مواجه میشوند که حنجره شما سالم است و باید مدتی کار آواز را کنار بگذارید.
صالحی همچنین اظهار کرد: علیرغم بهبود مقطعی علائم پس از استراحت صوتی، به محض شروع مجدد خواننده به کار آواز، علائم به تدریج دوباره باز میگردند و فرد را در هالهای از یاس و ناامیدی قرار میدهند و بسیاری از خوانندگان علیرغم وجود سختی با همان علائم و با فشار به کار خواندن ادامه میدهند و در نهایت بتدریج صدای خود را از دست میدهند.
به گفته وی، سندرم خستگی صوتی مشکلی است که در صورت رعایت برنامه بهداشت و سلامت صدا به آسانی میتوان از وقوع آن پیشگیری کرد. از سویی دیگر در صورت ابتلا و عدم اقدام به موقع برای درمان، عوارضی از جمله احتمال تغییر رنگ صدا برای همیشه وجود خواهد داشت.
این متخصص بیماریهای صدا به بیان روشهای درمان سندرم خستگی صوتی پرداخت و گفت: در صورت مراجعه زود هنگام، با انجام چند جلسه صدا درمانی میتوان این اختلال را برای همیشه از بین برد .ماهیت این اختلال صوتی بدلیل بد عملکردی مکانیزم آواسازی است که ممکن است بتدریج باعث تغییر در بافت مخاط تارهای صوتی در سطوح مادون میکروسکوپی شود. تغییراتی که به هیچ وجه در معاینات معمول مستقیم قابل تشخیص نیستند و تنها از طریق مشاهدات استروبوسکوپیک تا حدی قابل پیش بینی هستند.
صالحی به افراد دارای صدای حرفهای توصیه کرد: مکانیزم آواسازی یک خواننده یا فردی که دارای صدای حرفهای است باید همواره رصد شود تا هر گونه اختلال یا ناهنجاری احتمالی در مراحل اولیه مورد مداخله و درمان قرار گیرد. درمان باید مبتنی بر ویژگیهای فیزیولوژیک بوده و با احیای فیزیولوژی حنجره، علت مشکل را از بین میبرد، نه علامت آن را.
وی در ادامه افزود: علت ناموفق بودن استراحت صوتی این است که این سندرم در نتیجه عملکرد نامتوازن اعضای داخلی اندام حنجره است. به دلیل اینکه اعضا از لحاظ آناتومیکی در وضعیتی نامناسب نسبت به هم قرار گرفتهاند، به محض شروع مجدد به خواندن، این علائم ظاهر میشوند.
عضو انجمن علمی گفتاردرمانی ایران همچنین اضافه کرد: در برخی موارد ظاهر تارهای صوتی حالتی ملتهب به خود میگیرد که به علت فشار فرد خواننده به حنجره هنگام خواندن ایجاد شده است. در صورت تشخیص اشتباه ممکن است برای تخفیف و کاهش علائم التهاب از درمانهای کورتیکو استروئیدی استفاده شود که این درمان علامتی نیز بدون از بین بردن علت مشکل، صرفا باعث کاهش علائم ظاهری التهاب آن هم در کوتاه مدت میشود.
چه عواملی روی تار صوتی اثر می گذارد؟