سازمان دامپزشکی کشور در پی ابتلای شماری از مردم کشور به تب خونریزی دهنده کریمه کنگو به هفت پرسش درباره این بیماری، مناطق مستعد، شیوه انتقال، نشانه های بیماری، شیوه تشخیص، گروه های در معرض خطر و راه های پیشگیری آن پاسخ داده است.
*تب خونریزی دهنده کریمه کنگو چیست؟
تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو یکی از بیماریهای ویروسی مشترک بین انسان و حیوان است که در کشور ما نیز دیده میشود.
آلودگی با این ویروس در دامها بیماری بالینی ایجاد نمیکند؛ با این همه ممکن است در انسان باعث مرگ شود. ایجاد خونریزی در بافتهای بدن یکی از نشانه های بیماری در انسان است که در مراحل آخر بیماری اتفاق میافتد.
این بیماری برای نخستین بار در سال 1944 در منطقه کریمه در کنار دریای سیاه دیده و در سال 1966 در کنگو شناسایی شد؛ از این رو، به نام بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو مشهور است.
*توزیع جغرافیایی بیماری در چه مناطقی است؟
تب خونریزی دهنده کریمه کنگو در جنوب و شرق اروپا بویژه کشورهای شوروی سابق، سرتاسر منطقه مدیترانه، شمالغرب چین، آفریقا، خاورمیانه و شبه قاره هند گسترش دارد.
*این بیماری چگونه به انسان منتقل میشود؟
این بیماری به طور معمول از طریق گزش کنه های خونخوار از دام آلوده یا تماس اندام مجروح انسان با بافت دام آلوده، منتقل میشود.
بنابراین کشتار دام در کشتارگاه و رعایت اصول بهداشتی نقش بسیار مهمی در پیشگیری از بیماری دارد.
این بیماری از بیمار به افراد دیگر نیز قابل انتقال است.
*نشانه های تب خونریزی دهنده کریمه کنگو چیست؟
بیماری در دام ها بدون علامت است اما دوره کمون (خواب) بیماری در انسان به شیوه انتقال ویروس بستگی دارد.
دوره کمون در پی گزش کنه یک تا سه و حداکثر 9 روزه و متعاقب تماس با خون یا بافت های آلوده پنج تا 6 و حداکثر 13 روزه است.
بیماری به طور ناگهانی و با علائمی مانند سردرد، تب بالا، درد ناحیه پشت، درد مفاصل، درد معده، استفراغ، قرمزی چشم ها و صورت و گلو و بروز نقاط خونریزی در سقف دهان آغاز می شود.
ممکن است علائم زردی نیز بروز کند و در موارد شدید خلق و خوی، حواس و ادراک را نیز تغییر دهد. در موارد پیشرفته بیماری لکه های بزرگ کبود رنگ روی بدن، خونریزی شدید از بینی و خونریزی های غیرقابل کنترل در نقاط تزریق را می توان دید.
میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری در صورت تاخیر در درمان میتواند بسیار زیاد و حدود 30 و حتی بیش از 50 درصد باشد.
*تشخیص تب خونریزی دهنده کریمه کنگو چگونه است؟
تشخیص موارد مشکوک به تب خونریزی دهنده کریمه کنگو باید در آزمایشگاه مجهز و با درجه ایمنی زیستی بسیار بالا صورت گیرد.
*چه کسانی و چگونه در معرض این بیماری قرار دارند؟
همانگونه که گفته شد این بیماری از طریق کنه ها و یا بافتهای آلوده حیوانات به انسان منتقل میشود. بنابراین دامداران، قصابها، کارکنان کشتارگاهها، دست اندرکاران بخش دامپزشکی و دامپزشکان در معرض بیشترین خطر قرار دارند و باید احتیاط بیشتری کنند.
از آنجا که بیماری میتواند از انسان بیمار به دیگران نیز منتقل شود پرستاران نیز باید موارد بهداشتی را به طور کامل رعایت کنند.
* راه های جلوگیری از بیماری چیست؟
1- با سمپاشی دامداریها و حمام دادن دامها، با کنه ها مبارزه کرده و دام های خود را عاری از کنه نگه دارید.
2- از تماس با دامهای آلوده به کنه بپرهیزید.
3- دامها باید در کشتارگاه به شیوه بهداشتی ذبح شود؛ بنابراین از کشتار دام بیرون از کشتارگاه اجتناب کنید.
4- نگهداری گوشت تازه به مدت 12 تا 24 ساعت در یخچال و ترد شدن آن (ایجاد جمود نعشی) باعث از بین رفتن ویروسهایی مانند ویروس تب کریمه کنگودر گوشت میشود. بنابراین قصابها نباید گوشت تازه را که جمود نعشی در آن اتفاق نیفتاده است، عرضه کنند.
با رعایت این موارد میتوانید خود و خانوادهتان را سالم نگه دارید و از پروتئینهای حیوانی سالم لذت ببرید.