تب مالت (بروسلوز) که به بیماری هزارچهره معروف است، یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان می باشد که انسان در اغلب موارد با مصرف موادلبنی غیرپاستوریزه یا گوشت حیوانات آلوده به این میکروب، مبتلا به این بیماری می شود.
شیوع این بیماری عفونی، بیشتر در اردیبهشت ماه به علت زاد و ولد دام ها و افزایش شیردهی گاو، گوسفند و بز، رخ می دهد.
این بیماری به نام ‘دیود بروس’ پزشک اسکاتلندی، کاشف بیماری بروسلوز است و به علت مشاهده اولین مورد آن در جزیره مالت به بیماری تب مالت نامیده شده است.
دکتر مسعود مردانی روز سه شنبه با اشاره به اینکه کره و پنیر محلی نیز یکی دیگر از عوامل بسیار مهم ابتلا به این بیماری هستند، افزود:علاوه بربستنی غیر پاستوریزه، خامه غیر پاستوریزه و کشک هایی که قبل از استفاده حرارات کافی ندیده اند ، نقش بسیار مهمی در انتقال تب مالت دارند.
وی با اشاره به اینکه اگر شیر غیرپاستوریزه به اندازه کافی حرارت نبیند می تواند عامل انتقال بیماری تب مالت باشد به مردم توصیه کرد که اگر تمایل به مصرف شیر غیرپاستوریزه دارند، آن را حدود 20 دقیقه بجوشانند و سپس مصرف کنند.
مردانی یکی دیگر از راه های انتقال بیماری را مصرف گوشت آلوده اعلام کرد و گفت: گوشت دام های آلوده می تواند منبعی برای انتقال بیماری باشند، پس باید از مصرف کباب نیم پخته اجتناب کرد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به مردم توصیه کرد که گوشت و فرآورده های آن را از مراکز معتبر تهیه و از ذبح غیراصولی دام خودداری کنند.
وی تصریح کرد:دام های آلوده علاوه بر انتقال عامل انتقال تب مالت، می توانند سبب انتقال تب کریمه-کنگو و شاربن ( سیاه زخم ) باشند.
مردانی مؤثرترین راه پیشگیری از تب مالت را استفاده از محصولات لبنی پاستوریزه اعلام کرد و از مردم خواست از محصولات لبنی پاستوریزه مصرف کنند تا دچار مشکلاتی در این زمینه نشوند.
وی با اشاره به اینکه با جوشیدن شیر عامل بیماری تب مالت از بین می رود، تاکید کرد که ماست عامل انتقال بیماری تب مالت نیست، زیرا در تهیه ماست از شیر جوشانده استفاده می شود و به همین دلیل ماست عامل انتقال این بیماری نیست.
** شیوع بیماری در استان های غربی کشور
مردانی ادامه داد: هرچند این بیماری در اقصی نقاط ایران مشاهده می شود اما اخیرا در استان های غربی کشور از جمله همدان و آذربایجان غربی شیوع بیشتری یافته است.
وی، یکی از مهمترین علل افزایش بیماری در این مناطق را تزریق نکردن به موقع واکسن به دام های در معرض خطر اعلام کرد و گفت: در چند سال گذشته به خاطر محدودیت های سازمان دامپزشکی، واکسناسیون دام های در معرض خطر جدی گرفته نشده و واکسن به موقع به این حیوانات تزریق نشده است.
عضو کمیته کشوری بروسلوز (تب مالت) به مهمترین علائم این بیماری اشاره کرد و گفت: تب، لرز، عرق، سستی و ضعف، دردهای استخوانی و عضلانی و حتی عدم توانایی در راه رفتن از جمله علائم بیماری است.
وی این بیماری قابل درمان دانست و گفت: دوره درمان این بیماری 6 تا 8 هفته است که با مصرف داروهای مناسب مانند آنتی بیوتیک ها و سپری شدن این دوره، اغلب بیماران مداوا می شوند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: برخی بیماران با بهبودی نسبی مصرف داروی خود را قطع می کنند که این کار می تواند سبب عود بیماری شود.
وی با اشاره به اینکه این بیماری از انسان به انسان سرایت نمی کند، گفت: این بیماری در اغلب موارد عامل مرگ بیمار نمی شود اما در مواردی که ارگان های حیاتی مانند مغز و قلب را درگیر کند می تواند به مرگ بیمار منجر شود.
رییس اداره مبارزه با بیماری های مشترک انسان و دام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در گفت وگو با خبرنگار سلامت ایرنا گفت: تعداد موارد ابتلا به بیماری تب مالت طی سال های اخیر بیش از 30 درصد افزایش یافته و به حدود 20 هزار مورد در سال رسیده است.
محمدرضا شیرزادی افزود: در سال های اخیر به علل مختلف از جمله ضعف در واکسیناسیون دام ها و نیز گرایش مردم به مصرف لبنیات سنتی وغیر پاستوریزه سبب افزایش شیوع تب مالت در کشورشده است.