در آسیت مایع در دو لایه غشایی که با هم صفاق را تشکیل می دهند جمع می‌شود. صفاق غشایی مانند کیسه است که اندام‌های داخلی بدن را در خود جای می‌دهد. به طور معمول مقدار کمی مایع درون صفاق وجود دارد؛ ولی در صورت بروز آسیت این مقدار بیشتر از حد معمول می‌شود. تجمع مایع منجر به ورم شکم می‌شود که می‌تواند چند روز یا چند هفته طول بکشد. آسیت بسیار ناراحت‌کننده است و معمولا علایمی مانند تهوع، احساس پرشدن، خستگی و تنگی نفس به همراه دارد. بیماری‌های کبد یکی از شایع‌ترین دلایل آسیت هستند؛ البته این بیماری می‌تواند دلایل دیگری از قبیل سرطان و نارسایی قلبی داشته باشد. به محض مشاهده افزایش ناگهانی وزن و حجم دور شکم باید به پزشک مراجعه کرد.
***علل بروز آسیت
شرایط مختلفی می‌تواند منجر به بروز آسیت شود. سل، بیماری‌های کلیوی، پانکراتیت و اختلالات تیرویید، نارسایی قلبی و سیروز مهمترین دلایل ابتلا به آسیت هستند. سرطان‌های کبد، غدد لنفاوی، تخمدان، سینه، روده، معده، پانکراس، ریه و رحم نیز می‌توانند منجر به آسیت شوند.
*** مهمترین علایم آسیت
آسیت معمولا بسیار دردناک بوده و با علایمی مانند تهوع، کم اشتهایی، خستگی، از نفس افتادن، یبوست و احساس فوری دفع ادرار همراه است. تجمع مایع در بدن معمولا منجر به ناراحتی فرد می شود و با شکم درد و کمر درد همراه است؛ از طرفی فرد به راحتی قادر به خوابیدن و نشستن نخواهد بود.
***تشخیص
معمولا آسیت با علایمی مانند احساس نفخ، حالت تهوع و افزایش حجم شکم همراه است. در این حالت پزشک با معاینه و کنترل وزن، آسیت را تشخیص می‌دهد. در مرحله باید آزمایش‌های بیشتر برای تشخیص علت آسیت ضروری است.
***درمان
در درجه اول، تشخیص علت آسیت ضروری است. اگر آسیت ناشی از سیروز باشد، مصرف نمک باید کاهش یابد. در برخی موارد قرص‌های افزایش ادرار تجویز می‌شود تا مایع اضافی از بدن خارج شود. اگر آسیت بسیار جدی باشد و بیمار را چند روز درگیر کند، از روشی به نام پاراسنتز استفاده می‌شود. در این روش با وارد کردن یک سوزن مخصوص به شکم، مایع اضافی خارج می‌شود. هدف پاراسنتز کاهش فشار شکمی است. در برخی موارد تا 5 لیتر آب با این روش خارج می‌شود. در موارد شدیدتر، این مقدار به 10 لیتر هم می‌رسد. روش دیگر استفاده از شانت (لوله) است. اگر آسیت ناشی از سرطان باشد، معمولا از یک لوله برای خارج شدن آب شکم استفاده می‌شود. در این حالت لوله آب شکم را به سمت جریان خون هدایت می‌کند. استفاده از شانت و پاراسنتز برای مدت زمان محدود کیفیت زندگی بیمار را بهبود می‌بخشد و در دراز مدت قابل استفاده نیست. آسیت معمولا نشانه ای بر وجود یک شرایط پیچیده در بدن است و باید جدی گرفته شود.