عامل ایجاد زگیل تناسلی ویروسی از خانواده (HPV) است که بیش از 40 نوع دارد و به دو دسته پرخطر و کم‌خطر تقسیم می‌شود. انواع خاصی از این ویروس، عامل ایجاد سرطان دهانه رحم در خانم‌ها و سرطان مقعد، دستگاه تناسلی و حفره دهان در خانم‌ها و آقایان است. بنابراین صرف این که آزمایش یک فرد برای زگیل تناسلی مثبت است، کفایت نمی‌کند، بلکه باید نوع ویروس نیز مشخص شود. حتی همه آزمایشات نوع ویروس را مشخص نمی‌کنند. برای تشخیص نوع ویروس آزمایش خاصی لازم است.
روش‌های تشخیصی زگیل تناسلی به این قرار است:
تست اسید آستیک: یک تا 5 درصد افراد مبتلا به ویروس زگیل تناسلی دارای زگیل قابل رویت در ناحیه تناسلی نیستند. برای قابل رویت ساختن زگیل‌ها می‌توان یک حوله را به اسید آستیک
5 ـ 3 درصد آغشته کرد و در ناحیه مشکوک قرار داد. اگر فرد دارای زگیل تناسلی باشد، ضایعات به رنگ سفید درمی‌آیند و قابل رویت می‌شوند. این تست، مثبت کاذب دارد یعنی ممکن است با سایر ضایعات پوستی که زگیل نیستند نیز مثبت شود.
نمونه‌برداری: یکی از زگیل‌ها با جراحی برداشته و برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می‌شود.
(hc2): این تست همراه با پاپ اسمیر توسط سازمان غذا و داروی آمریکا مورد تایید قرار گرفته و چون ساده است، تست استاندارد HPV محسوب می‌شود.
PCR: یکی از بهترین تست‌ها برای تشخیص HPV و نوع آن است. بسته به روش و کیتی که از آن استفاده می‌شود، می‌تواند انواع پرخطر و کم‌خطر زگیل تناسلی را تشخیص دهد.
ضایعات زگیل مانند منشا پخش ویروس هستند، بنابراین باید همه آنها به یک روش مطمئن از بین برده شوند. ضایعاتی که در سطح پوست اندازه متناسب دارند، قابل رویت هستند، ولی زگیل‌های با خصوصیات زیر، برای پزشک و بیمار قابل رویت نخواهند بود:
ـ زگیل بسیار ریز باشد که برای رویت آن نیاز به بزرگنمایی است.
ـ زگیل، هم در مرد و هم در زن، داخل مجرای ادرار باشد.
ـ زگیل داخل واژن، در محل ورودی مقعد، در چین و چروک کشاله ران و چین‌های پوستی باشد.
ـ وجود زگیل غیر قابل رویت در اطراف دهان و داخل دهان در فردی که رابطه جنسی دهانی داشته است.
هر فرد مبتلا به زگیل تناسلی باید در اتاق عمل تحت بی‌حسی، از نظر وجود ضایعات زگیلی در نواحی فوق با میکروسکوپ و آندوسکوپ مورد بررسی قرار گیرد و تمام ضایعات توسط جریان برق سوزانده شوند. برای از بین بردن زگیل داخل مجرای ادرار به وسایل خاص نیاز است. اگر تمام زگیل‌ها از بین برده نشوند، فرد بشدت آلوده باقی می‌ماند و پس از بین بردن زگیل‌های قابل رویت، آنها بسرعت شروع به رشد مجدد می‌کنند. در 20 درصد موارد با گذشت زمان سیستم ایمنی بدن ویروس HPV را از بین می‌برد، ولی اگر فردی دارای زگیل غیرقابل رویت در نقطه‌ای از بدن باشد این امر امکانپذیر نخواهد بود. همچنین گرفتن یک محلول از داروخانه و مالیدن آن روی زگیل‌ها در بهترین شرایط فقط صورت مسأله را حل می‌کند و به هیچ وجه نباید به آن اکتفا کرد.
دکتر محمد رضا صفری نژاد – جراح و متخصص بیماری‌های کلیه و مجاری ادراری