ساختمان چشم و اجزای آن همانند دیگر قسمت‌های بدن به‌قدری پیچیده است که با کوچک‌ترین احساس ناراحتی در آن باید به پزشک مراجعه کرد. اما اگر همیشه مراقب اوضاع بیرونی آن باشید کمتر به زحمت می‌افتید. سلامت چشم‌ها به‌طور طبیعی با افزایش سن و با این حجم از آلودگی و بیماری در محیط بیرون همیشه مورد تهدید است پس برای ایمن شدن در برابر این حجم خطر، ترک برخی عادت‌های غلط و مراقبت بیشتر، یک ضرورت به حساب می‌آید. به‌ویژه وقتی پای خشکی چشم و عواقب آن در میان باشد. ، همه جزئیات را برای پیشگیری، درمان و محافظت از خشکی چشم با شما در میان خواهد گذاشت.
چرا چشم خشک می‌شود؟
همه ما به دو شکل رایج دچار خشکی چشم می‌شویم؛ اول به خاطر کاهش تولید اشک و دوم به‌دلیل تبخیر اشک و بروز اختلال در ترکیب تعادل اشک. شاید تا به امروز خیلی با جزئیات درباره نقش این قطره‌های کوچک در تامین سلامت و تضمین زیبایی چشم‌ها چیزی نمی‌دانستید، اما همین‌جا به شما می‌گوییم که قطره قطره اشک چشم‌های شما از ترکیب پیچیده آب، روغن‌های چرب و مخاط تشکیل شده که ضمن محافظت از چشم‌های شما در برابر عفونت‌ها، به نرم و تمیز ماندن سطح چشمان شما کمک ویژه‌ای می‌کند، بنابراین هر‌گونه اختلال، التهاب و مانعی که راه نفوذ یا خارج شدن آنها را از مجرای پلک مسدود کند، خشکی به سرعت سراغ چشم‌ها می‌آید. بنابراین راه برای ابتلا به انواع عفونت و بیماری‌ها باز و چشم با کاهش دید هنگام مطالعه و حتی انجام کارهای روزمره دچار مشکل خواهد شد. به‌ویژه خارش، سوزش، التهاب و قرمزی و تاری دید خشکی چشم شما را به یک عارضه آزاردهنده تبدیل می‌کند.
10 عامل بروز خشکی چشم
افزایش سن: این همان مهمان ناخوانده‌ای است که در خانه همه ما را خواهد زد، چون چربی پوست با بالا رفتن سن کمتر و به همان میزان مقدار ترشح لایه آبکی اشک هم کم می‌شود بنابراین تقریبا همه افراد مسن دچار خشکی چشم می‌شوند.
خوابیدن با چشم نیمه‌باز: اگر دیگران به شما می‌گویند که معمولا با چشم نیمه‌باز به خواب می‌روید کمی نگران باشید چون باز ماندن چشم در بلندمدت شما را به خشکی چشم مبتلا خواهد کرد.
مصرف دارو: استفاده مداوم از داروهایی مانند قرص یا شربت آنتی‌هیستامین، ضداحتقان‌ها و البته داروهای فشارخون و حتی ضدافسردگی بخشی از مجرای اشک که مسئولیت حفظ رطوبت چشم را برعهده دارد مسدود و با کاهش ترشح اشک چشم را به خشکی آزاردهنده‌ای مبتلا می‌کند.
لنزهای تماسی و رنگی: یکی از شایع‌ترین دلایل خشکی چشم استفاده طولانی‌مدت از لنزهای تماسی است، چون قرار دادن آن روی چشم باعث کم شدن حس قرنیه و کاهش پلک زدن می‌شود و درنهایت ترشح و پخش شدن اشک را با مشکل مواجه می‌کند.
اکستنشن مژه: مقدار و اندازه طبیعی مژه‌ها برای محافظت از چشم در برابر آلودگی و گرد و غبار مناسب است درحالی که اکستنشن با اضافه کردن مژه‌های بلندتر و بیشتر باعث می‌شود تا با هر بار پلک زدن جریان هوای بیشتری به سطح چشم وارد شده و علائم خشکی چشم به سرعت بروز پیدا کند.
خیره شدن به موبایل و مانیتور: چشم برای بازیابی و تشکیل لایه اشک به پلک زدن نیاز دارد اما وقتی ساعت‌های طولانی از تماشای تلویزیون یا کار با تبلت و موبایل و حتی مطالعه بدون پلک زدن می‌گذرد چشم خشک و درنهایت ملتهب می‌شود.
یائسگی: این دوره که همه خانم‌ها دیر یا زود با آن مواجه خواهند شد، یکی دیگر از عواملی است که با تغییرات هورمونی شدید چشم را دچار خشکی می‌کند. البته برخی با مصرف قرص‌های ضدبارداری و حتی در دوران بارداری دچار این عارضه می‌شوند.
نور محافظت نشده آفتاب: اشعه UV اثرات بسیار مخربی روی بینایی شما خواهد داشت که خشکی چشم یکی از آنهاست. نور آفتاب و گرما به سرعت رطوبت چشم را از بین برده و به مرور زمان خشکی را مهمان همیشگی آن می‌کند.
خوابیدن با لنز: نگه داشتن لنز در دورن چشم و در طول شب علاوه بر آسیب و عفونت قرنیه، چشم را دچار خشکی شدید خواهد کرد. به‌علاوه اینکه وقتی با لنز درون چشم به خواب می‌رویم اکسیژن محیطی که قرنیه درمعرض آن قرار می‌گیرد را از بین برده و خشکی چشم را تشدید می‌کنیم.
عوامل محیطی: چشم‌ها با قرار گرفتن درمعرض هوای گرم و خشک، باد و از همه مهم‌تر آلودگی دودهای سیگار و دیگر دخانیات دچار خشکی می‌شوند، چون در این شرایط اشک سریع‌تر تبخیر شده و به مرور با تشدید خشکی دچار سوزش، قرمزی و التهاب خواهد شد.
مراقبت‌های ویژه برای پیشگیری از خشکی چشم
قرار گرفتن درمعرض دود سیگار و قلیان و حتی آلودگی‌های شهر خود احتمال ابتلا به خشکی چشم را در شما چندین برابر می‌کند، پس از نزدیکی یا استعمال این منابع آلودگی و بیماری چشم‌ها دوری کنید.
اگر چشم‌های شما به هر دلیلی هنگام خواب کاملا بسته نمی‌شود حتما از چشم‌بند استفاده کنید تا ضمن خواب راحت رطوبت چشم‌ها در تمام طول شب حفظ شود. البته به تمیزی چشم‌بند خود بیشتر اهمیت دهید.
استفاده از عینک آفتابی حتی در فصول ابری را هم فراموش نکنید. محافظت نکردن از چشم‌ها در برابر اشعه‌های مضر آفتاب، گاهی افراد را تا مرز نابینایی هم خواهد برد.
در روزهای خشک سال حتما محیط خانه یا محل کار خود را مرطوب نگه دارید. دستگاه‌های بخور در فضاهایی که وسایل گرمایشی وجود دارد، می‌تواند رطوبت بدن را هم حفظ کند.
برای مرطوب نگه داشتن پوست سطح بدن و چشم‌ها به اندازه کافی آب بنوشید و از میوه‌ها و سبزیجات در برنامه غذایی خود استفاده کنید.
اگر دائما با وسایلی مانند لپ‌تاپ، تلویزیون و موبایل سر و کار دارید هر 10دقیقه یک‌بار برای چند ثانیه پلک‌ها را ببندید و در طول کار یا تماشای تلویزیون هم پلک زدن را فراموش نکنید.
اگر به خاطر شغل خود مرتب درمعرض گرد و غبار و انواع گردهای چوب و ریزگردها هستید، حتما از عینک‌های مخصوص کار و در طول روز از قطره‌های اشک مصنوعی برای شست‌وشوی چشم‌ها استفاده کنید.
منبع: مجله سیب سبز