MRIچه نقشی در بارداری دارد؟
محققان توصیه کرده اند برای تشخیص نقص ها و ناهنجاری ای مادرزادی در جنین، در زمان بارداری علاوه بر امواج فراصوت یا سونوگرافی، انجام اسکن های ام آر آی دقیق این نواقص را بهتر نشان می دهند. همیشه از امواج فراصوت در سونوگرافی و برای بررسی وضعیت جنین در حال رشد در داخل رحم استفاده می شود اما محققان با مطالعه روی ۵۷۰ زن دریافتند که با استفاده از اسکن های ام آر آی می توان تشخیص دقیق تری از برخی ناهنجاری های دوران جنینی داشت. محققان در تلاشند تا این اسکن ها به عنوان روشی همیشگی در زنان باردار مورد استفاده قرار گیرد. زنان باردار در حدود هفته بیستم بارداری باید مورد بررسی و ام آر آی قرار گیرند.با این روش ام آر آی ، در هر هزار بارداری، ۳ مورد ناهنجاری جنینی مشاهده شده است. در صورتی که مغز در دوران جنینی به درستی رشد نکند، ممکن است منجر به سقط جنین یا تولد نوزاد مرده شود. در تصویربرداری معمولی از میدان های مغناطیسی و امواج رادیویی برای تصویربرداری از بدن جنین و به منظور تأیید هرگونه تشخیصی استفاده می شود که در ۶۸ درصد موارد تشخیص دقیقی دارد اما ترکیب آن با ام آر آی ، دقت تشخیص را تا ۹۳ درصد افزایش می دهد.
MRIخطرناک است؟
نکته مهم در این زمینه آن است که زنان باردار میتوانند برای آنان آزمایش MRI صورت پذیرد، چون MRI اشعه ندارد و به جنین آنها صدمه وارد نمیشود و در این مورد به راحتی بیماریهای آنان قابل درمان است و جای نگرانی نخواهد داشت.
تحقیقات چه می گویند؟
محققان کانادایی داده های بدست آمده از بیش از ۱.۴ میلیون تولد در اونتاریو کانادا را بین سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۵ بررسی کرده و زنانی که در سه ماهه اول بارداری شان MRI انجام داده بودند را با زنانی که این اسکن را انجام نداده بودند مقایسه کردند.در این مطالعه مشخص شد انجام MRI در سه ماهه اول بارداری ریسک زایمان جنین مرده، نقایص هنگام تولد یا مرگ نوزاد بلافاصله بعد از زایمان را به همراه ندارد و همچنین موجب افزایش خطر از بین رفتن بینایی، از بین رفتن شنوایی یا سرطان در چهار سال اول زندگی نوزاد نمی شود.محققان معتقدند اسکن MRI برای جنین در دومین یا سومین سه ماهه بارداری مطمئن و ایمن است، اما در مورد ایمنی آن در طول سه ماهه اول بارداری که اندام اصلی و ساختارهای بدن جنین شکل می گیرد، اطلاعاتی وجود ندارد.دکتر میشل کرامر، عضو تیم تحقیق، در این باره می گوید: «نگرانی در مورد قرارگیری در معرض MRI ناشی از این دغدغه و نگرانی است که بافت های جنین بواسطه میادین فرکانس رادیویی MRI داغ می شوند. اگرچه شواهد بدست آمده در مطالعات حیوانی در مورد هرگونه خطر برای جنین در حال رشد بسیار اندک است.»
آهن و فلز همراهتان نباشد
دستگاههای تصویربرداری تشدید مغناطیسی (ام.آر.آی) بر اساس فرآیندهای فیزیکی مغناطیسی کار میکنند و در این دستگاهها از اشعه ایکس یا پرتوهای یونیزان استفاده نمیشود.این دستگاهها همچون آهنربایی بسیار قوی عمل میکنند و شکل عملکردشان، رعایت برخی اصول ایمنی را ضروری میکند که عموم مردم و مراجعین به این بخش باید از آن آگاه باشند.از آنجا که دستگاههای (M.R.I) آهنربایی قوی هستند، پس ورود هرگونه فلز به اتاقهای تصویربرداری یا ام.آر.آی ممنوع است و بیمار باید کارشناس رادیولوژی و کارکنان بخش را از وجود وسایل فلزی مصنوعی در بدن خود مانند باطری قلب، ترکش، پروتزهای ارتوپدی و … آگاه کند.مثلا براده آهنی که در چشم بیمار فرو رفته، با قرار گرفتن در میدان مغناطیسی ام.آر.آی سبب جابهجایی و آسیب جبران ناپذیر به چشم بیمار خواهد شد.چرا که میدان مغناطیسی دستگاه ام.آر.آی فلز را با شدت از بدن بیمار خارج میکند و منجر به پارگی و آسیب بدن بیمار میشود.وسایل مصنوعی پزشکی که به صورت دائم یا موقت در بدن کار گذاشته میشوند، مانند پروتزهای ارتوپدی در گذشته منع تصویربرداری ام.آر.آی داشتند ولی هماکنون شرکتهای سازنده معتبر در برخی موارد این مشکل را برطرف کردهاند اما آگاهی کارشناسان رادیولوژی و کارکنان بخش از وجود اجسام مصنوعی ضروری است.