سرطان مری چیست؟
سرطان مری عبارت است از تغییر در سلول های دیواره مری و رشد سلول های غیر طبیعی در مری.
انواع سرطان مری کدامند
دو نوع سرطان مری وجود دارد که عبارتند از سرطان سلولی سنگ فرشی (سرطانی که در سلولهای سنگ فرشی مری ایجاد میشود) و آدنوکارسینوم (سرطانی که در سلولها شروع شده و باعث ترشح مادههای مخاطی و سایر مایعهای احتمالی میشود) میباشد. سرطان نوع آدنوکارسینوم رایجترین سرطان مری در بین افراد مبتلا است.
عوامل ایجاد سرطان مری چیست
موقعیت خاص جغرافیایی، استعمال سیگار، مصرف تریاک، مصرف الکل، نوشیدنیهای داغ با افزایش احتمال سرطان دستگاه گوارش و به ویژه مری در ارتباط است. حتی برخی مواد غذایی و کمبودهای تغذیهای در ظهور سرطان مری نقش دارند.
سوزش سر دل یا رفلاکس معده به مدت طولانی عامل تقریباً نیمی از سرطانهای مری میباشد. سایر عوامل خطرزا برای این سرطان عبارتند از:
سابقه طولانی در سیگار کشیدن
نوشیدن مقدار زیاد مشروبات الکلی به ویژه توسط افراد سیگاری
مری بارت، یعنی شرایطی که رفلاکس اسید معده به حالت مزمن در میآید و باعث تغییراتی در سلولهای دیواره قسمت پایین مری میشود.
سن: اغلب موارد سرطان مری در افرادی که سن بالاتر از ۵۵ سال دارند، مشاهده میشود.
جنسیت: مردان سه برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلاء به سرطان مری هستند.
بیماری آشالازی (Ashalasia) که در اثر آن، دریچه اسفنکتر یا ماهیچهای که در انتهای مری و در محل اتصال به معده قرار دارد، نمیتواند به طور عادی باز شود و غذا را به معده منتقل کند.
بیماری تیلوز که یک اختلال ارثی نادر است و در اثر آن، سلولهای پوست بیش از حد رشد میکنند و پوست اضافه درکف دستها و پاها تشکیل میشود. احتمال بروز سرطان مری در افراد مبتلا به این بیماری، تقریباً ۱۰۰% است.
شبکههای مری: این شبکهها به شکل فلپهایی از بافت هستند که به درون فضای مری پیشروی میکنند و عمل بلعیدن را با مشکل مواجه میکند.
بلعیدن آب قلیا (آب صابون) یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی که در خشکشویی مورد استفاده قرار میگیرد.
رژیم غذایی و وزن: خطر ابتلاء به سرطان مری در افرادی که اضافه وزن دارند و یا زیاد میخورند و رژیم غذایی سالمی ندارند، بیشتر است.
ابتلا به سایر سرطانهای سلول سنگفرشی در اثر مصرف تنباکو
تشخیص سرطان مری چه راه هایی دارد
آزمایشها و روشهای مورد استفاده برای تشخیص سرطان مری شامل موارد زیر هستند:
آندوسکوپی:
در زمان آندوسکوپی، دکتر یک لوله میان تهی را که مجهز به یک دوربین است (اسکوپ) را از گلوی شما پایین میفرستد و وارد مری میکند. با استفاده از آندوسکوپی پزشک وضعیت بافت مری شما را بررسی میکند و به دنبال ناحیههایی میگردد که سرطانی شده یا دچار التهاب میباشد.
نمونه برداری:
پزشک شما ممکن است از یک اسکوپ مخصوص استفاده کرده و آن را به داخل مری شما وارد کند تا به این ترتیب بتواند یک نمونه از بافتهای مشکوک به سرطان تهیه کند (نمونه برداری). این نمونه از بافتها در ادامه برای آزمایشگاه ارسال میشود تا با بررسی آن وجود هر گونه سلول سرطانی در آن مشخص شود.
سرطان مری چگونه درمان می شود ؟
درمان سرطان مری اغلب توسط جراحی و رادیوتراپی صورت می پذیرد . در مواردی شیمی درمانی نیز جزو مراحل درمان قرار می گیرد . انتخاب نحوه درمان وابسته است به اندازه سرطان ، محل آن در مری و میزان انتشار آن به قسمت های مجاور . گاهی مواقع درمان های غیر جراحی نیز مورد استفاده قرار می گیرند . این روش ها عبارتند از روش برای گشاد کردن قطر داخلی مری به صورتی که امکان بلع راحت تر برای بیمار فراهم شود . (به این روش بوژیناژ گفته می شود ) رادیو تراپی نیز ممکن است برای کوچکتر نمودن اندازه سرطان مورد استفاده قرار گیرد .
پیش بینی عمر افراد مبتلا به سرطان مری
اگر سرطان، در اولین مراحل خود تشخیص داده شود، شانس بیمار برای زندگی، بدون سرطان تا 5 سال بعد از درمان ، به خوبی ثابت شده است. متاسفانه بیشتر حالتهای سرطان مری ، فقط وقتی تشخیص داده میشوند که بیمار برای مشکل بلع خود، به نزد پزشک می رود. در این حالت هیچ درمانی نمیتواند ازگسترش آن جلوگیری کند ؛ چون هم مراحل آخر سرطان است و هم مری بسیار ضعیف است