چرخه عادت ماهانه را می دانید؟
عادت ماهیانه <Menstruation>خونریزی است که به صورت منظم و سیکلیک در زنان اتفاق میافتد و دورههای خونریزی میتواند دو، سه، پنج یا هفت روزه باشد. فاصله شروع یک خونریزی تا خونریزی بعدی در بدن هر زنی نسبت به زن دیگر فرق میکند. مثلاً ممکن است زنی هر 28 روز یکبار این خونریزی را داشته باشد، یا فرد دیگری 30 روز یکبار یا 35 روز یکبار؛ بنابراین فاصله بین شروع دو قاعدگی در هر فرد بین 25 تا 35 روز است. اگر فاصله دو خونریزی بیش از 35 روز باشد، معمولاً عقبافتادگی قاعدگی مطرح میشود.
این ها مهم است
چرخه قاعدگی توسط سیستم غدد درون ریز (endocrine system) که باعث ترشح هورمون هایی از قبیل هورمون های جنسی استروژن و پروژسترون در بدن می شود، تنظیم می گردد. این هورمون ها نقش کلیدی در تمام مراحل چرخه قاعدگی بازی می کنند، باعث بلوغ تخمک (ovum) و در نهایت ترشح به درون رحم می شوند.اما بسیاری از اختلالات متفاوت می تواند منجر به عدم تعادل هورمونی و تاخیر در عادت ماهیانه شوند. از جمله این اختلالات می توان به کم کاری تیروئید ، پرکاری تیروئید، آدنوم هیپوفیز ( تومور غیر سرطانی غده هیپوفیز ) و نارسایی آدرنال ( وضعیتی که در آن غدد آدرنال مقدار کافی از هورمون های خاص تولید نمی کنند ) اشاره کرد.فشار روحی و یا فیزیکی نیز می تواند تخمک گذاری و درنتیجه عادت ماهیانه را به تاخیر بیاندازد. استرس شدید باعث کاهش میزان هورمون آزادکننده گنادوتروپین ( GNRH) می شود. مقدار مناسب از GnRH –که کنترل آزادسازی هورمون هایی مانند هورمون محرک فولیکول ( FSH ) و استروژن را به عهده دارد – برای تخمک گذاری لازم است. بنابراین ،استرس در هفته های نزدیک به تخمک گذاری، می تواند عادت ماهیانه را به تاخیر بیاندازد. استرس متداولترین علت بر هم خوردن نظم عادتماهیانه است. کورتیزول که هورمون استرس است، تاثیری مستقیم بر میزان تولید هورمونهای جنسی استروژن و پروژسترون در بدن دارد. اگر میزان بالایی کورتیزول در جریان خونتان وجود داشته باشد، زمان و میزان جریان چرخه ماهیانه شما تغییر خواهد کرد.زنانی که در فعالیت های جسمانی و ورزشی شدید شرکت می کنند ممکن است تاخیر در چرخه قاعدگی را تجربه کنند و یا ممکن است اصلا به پریود خود نرسند – یک بیماری که تحت عنوان آمنوره۱ شناخته می شود. کارشناسان چند نظریه که چرا فعالیت بدنی شدید چرخه قاعدگی را مختل می کند، مطرح می کنند اعم از درصد پایین چربی بدن تا تغذیه پایین و کاهش وزن سریع . بدن برای قاعده شدن به انرژی نیاز دارد. اگر میزان بالایی از انرژیتان را در باشگاه و از طریق ورزش میسوزانید، چیز دیگری برای بدنتان باقی نمیماند که در جریان عادتماهیانه مصرف کند.این نظریه های مشابه ممکن است در توضیح اینکه چرا برخی از شرایط پزشکی – مانند بی اشتهایی، چاقی و سندرم تخمدان پلی کیستیک۲ (PCOS) می تواند عادت ماهیانه را به تاخیر بیاندازد، نیز کمک کنند.برخی از داروها و یا درمان های پزشکی ، شامل شیمی درمانی و اشعه ، همچنین می توانند قاعدگی را به تاخیر بیاندازد. و برخی از داروها – از جمله باربیتورات ها ( آرام بخش) ، کورتیکواستروئیدها ، قرصهای ضد بارداری خوراکی ( قرصهای جلوگیری از بارداری ) و آرام بخش های خاص – همچنین باعث برهم زدن چرخه قاعدگی می شوند. مصرف بالای الکل میتواند موجب آسیب رسیدن به کبد شود و در عملکرد آن برای متابولیزه هورمونهای زنانه اخلال ایجاد میکند.
شاید نی نی در راه است
برا یخانم های متاهل بارداری یکی از اصلی ترین احتمالاتی است که بعد از قطع عادت ماهانه مطرح می شود. ممکن است باردار باشید اما خبر نداشته باشید بنابراین لازم است آزمایش بارداری بدهید تا مطمئن شوید. البته این تنها علت قطع عادت ماهانه نیست.
آرام باشید
استرس دومین عامل از دست دادن پریود در آن ماه است. استرس روحی و روانی یا افسردگی دلیل پریود نشدن شما ممکن است باشد. همچنین استرس های جسمی مانند بیماری شدید، بیماری های مقاربتی، کاهش و یا افزایش سریع وزن و یا ورزش های قدرتی می تواند جز استرسهای فیزیکی باشد که مانع باردار شدن شما میشود. تغییر در برنامه روزمره مانند مسافرت رفتن می تواند دلیل عقب افتادن پریود باشد. اما بعد از گذاراندن این دوره به حالت طبیعی باز خواهید کرد.
نکند کیست دارید؟
عقبافتادگی قاعدگی علل مختلفی دارد. یکی از این علل به تخمدانهایی مربوط میشود که حالت پلیکیستیک دارند؛ یعنی دچار تنبلی تخمدان هستند. به این مورد در اصطلاح پزشکی سندرم تخمدان پلیکیستیک یا PCOS گفته میشود که یکی از شایعترین عللی است که باعث میشود عادت ماهیانه دیر به دیر اتفاق افتد یا حتی در مواقعی برای چند ماه متوالی عادت ماهیانه قطع شود. برای تشخیص تنبلی تخمدان علائمی در فرد وجود دارد، به طور مثال زنانی که دچار افزایش هورمونهای مردانه میشوند یا اینکه موهای زائد در ناحیه صورت، بدن یا روی سینهها دارند و سیکل قاعدگی آنها حدود 30 تا 32 روز بوده و اکنون این سیکل قطع شده است. در سونوگرافی این افراد نمایی را میبینیم که تخمدانها نسبت به سایز طبیعی خود بزرگتر شدهاند و تعداد زیادی فولیکولهای ریز (کیستهای ریز) نیز مشاهده میشود. این مورد به علت اختلالات هورمونی که همراه دارد، باعث قطع یا عقبافتادن قاعدگی میشود.
بیماری ها را چک کنید
یک بیماری ناگهانی می تواند باعث تاخیر در عادت ماهیانه شود.این امر معمولا موقتی می باشد.اگر احساس می کنید که تاخیر در عادت ماهیانه به خاطر بیماری اتان می باشد حتما با پزشک متخصص خود در مورد بازگشت عادت ماهیانه خود صحبت کنید.
چند کیلو هستید؟
اگر بدن شما چربی کافی نداشته باشد، پریود منظمی نخواهید داشت، حتی می تواند باعث توقف آن شود.با کمی افزایش وزن می توانید به منظم شدن پریود خود کمک کنید.