آرتریت بیماری شایعی است که باعث درد و التهاب مفصل (مفاصل) می شود. در واقع به التهاب یک یا چندتا از مفصل ها آرتریت (Arthritis) می گویند. از علایم اصلی آرتریت می توان به درد و سفتی مفاصل که با گذر زمان بدتر می شوند، اشاره کرد. آرتریت به دو دسته آرتروز (استئوآرتریت) و روماتوئید آرتریت تقسیم می شود.
آرتروز (استئوآرتریت) و روماتوئید آرتریت از انواع شایع این بیماری می باشند با این حال آرتروز می تواند در اثر بلورهای اسید اوریک، عفونت و یا حتی بیماری های جدی از قبیل لوپوس ایجاد شود. درمان آرتروز بسته به نوع آن متفاوت است و هدف اصلی این درمان بر کم کردن آثار و نشانه های آرتروز بنا شده است.
از معمول ترین نشانه های ورم مفاصل می توان به:
درد مفاصل
خشکی و سفت شدن مفاصل
ورم و باد کردن مفاصل
سرخی و گرم شدن مفاصل
کاهش محدوده حرکت مفاصل اشاره کرد.
انواع آرتریت
هر چند بیشتر از 100 نوع آرتریت وجود دارد، اما بعضی از انواع شایع آرتریت یا ورم مفاصل به شرح زیر است.
آرتروز (استئوآرتریت)
آرتروز (استئوآرتریت) یکی از معمول ترین اشکال ورم مفاصل یا آرتریت است. در افراد مبتلا به آرتروز، غضروف بین استخوان هایشان بتدریج از بین می رود که باعث برخورد دردناک استخوان با استخوان در ناحیه مفاصل می گردد. آرتروز بیشتر در ناحیه، دست، ستون فقرات، زانو و لگن رخ می دهد. آرتروز معمولا در افراد بالای 50 سال رخ می دهد، با اینحال امکان وقوع آن در هر سنی وجود دارد.
روماتوئید آرتریت
روماتوئید آرتریت یکی دیگر از انواع ورم مفاصل است، که هرچند شدیدتر و ناراحت کننده تر از آرتروز است، اما شیوع آن کمتر است. روماتوئید آرتریت زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن شروع به نابود کردن مفاصل کرده و باعث درد و ورم می شود. این بیماری می تواند به کاهش حرکت و شکستن استخوان و غضروف بین استخوان ها منجر شود. در انگلستان 400000 نفر به این بیماری مبتلا بوده و همچنین این بیماری در بین زنان سه برابر بیشتر از مردان شایع است و معمولا بین سنین 40 تا 50 سال ظاهر می شود.
عوامل ابتلاء به آرتریت
عواملی که می توانند در ابتلاء به آرتریت نقش داشته باشند، شامل:
سابقه خانوادگی، چرا که بعضی از انواع آرتریت بصورت ارثی و ژنتیکی بوجود می آیند، بنابراین اگر والدین و یا خواهر و برادر شما دچار بیماری آرتریت باشند، شما در خطر بیشتری نسبت به دیگران هستید.
سن، خطر ابتلا به انواع آرتریت از جمله آرتروز، روماتوئید آرتریت و نقرس با افزایش سن، افزایش می یابد.
جنس، هم یکی دیگر از موارد تاثیرگذار است، بطور مثال خانم ها بیشتر از آقایان در معرض ابتلا به روماتوئید آرتریت هستند و همچنین بیشتر افرادیکه دچار نقرس می شوند، مردان هستند.
آسیب های قبلی به مفاصل، افرادیکه به مفصل خود مثلا هنگام ورزش آسیب زده اند، در خطر ابتلا به ورم مفاص (آرتریت) در همان مفصل قرار دارند.
چاقی، وزن بالا باعث افزایش فشار بر مفاصل بخصوص در ناحیه، زانو، لگن و ستون فقرات می شود. چاقی خطر ابتلاء به آرتروز را افزایش می دهد.
پیشگیری و درمان خانگی آرتریت (ورم مفاصل)
کاهش وزن، اگر شما چاق هستید، با کاهش وزن می توانید فشار برروی مفاصل خود را کم کنید.
ورزش، چراکه ورزش منظم می تواند به نرم شدن مفاصل و منعطف شدن آنها کمک کند. شنا و ایروبیک آبی معمولا انتخاب‌های خوبی هستند، چرا که خاصیت شناوری آب باعث کاهش فشار از روی مفاصل می شود.
گرما و سرما، دشک های برقی و کمپرس یخ هم می تواند به کاهش درد آرتریت کمک کند.
وسایل کمکی، استفاده از وسایل کمکی از جمله، عصا، واکر و توالت فرنگی نیز می تواند به محافظت از مفاصل و بهبود وضعیت شما کمک کند.
درمان ورم مفاصل یا آرتریت
هرچند هنوز علاجی برای بیماری آرتریت وجود ندارد، اما تعدادی از راههایی که می توانند، به کم کردن سرعت پیشرفت بیماری کمک کنند موجود است. بعضی از داروها می توانند به کاهش علایم آرتریت کمک کنند، اما در موارد سخت و شدید ممکن است، از جراحی استفاده شود.
برای درمان آرتوز (استئوآرتریت) از داروهای مسکن، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، کورتیکواستروئیدها معمولا استفاده می شود. در موارد حاد و شدید ممکن است از انواع جراحی:
آرتروپلاستی (تعویض مفصل)
آرترودز (جوش دادن مفصل)
اوستتومی osteotomy یا برش استخوان و جدا کردن و خارج کردن قسمتی از استخوان و شکل دادن به استخوان استفاده شود.
در درمان روماتوئید آرتریت هدف کاهش سرعت پیشرفت بیماری و حداقل کردن آسیب مفصل است، درمان های توصیه شده برای روماتوئید آرتریت شامل:
استفاده از داروهای مسکن- استفاده از داروهای ضد روماتیسمی اصلاح شده (DMARDs)– فیزیوتراپی و ورزش منظم می شود.
درمان ورم مفاص (آرتریت) با طب جایگزین
خیلی از افراد از درمانهای جایگزین و سنتی برای درمان ورم مفاصل استفاده می کنند، اما فقط تعداد کمی از این راهها اثرات قابل توجهی دارند:
طب سوزنی، در این نوع درمان، سوزن هایی نازک در نقاط خاصی از پوست فرو می رود تا باعث کاهش درد آرتریت شود.
یوگا یا تای چی، حرکت کششی و آرام یوگا و یا تای چی می تواند به بهبود انعطاف مفاصل و محدوده حرکت آنها در بعضی از انواع آرتریت کمک کند.(راستینه)