هیولای میگرن با غذا رام می‌شود؟

«میگرن» در منابع پزشکی از دسته سردردهای بی‌خطر و البته بسیار آزار دهنده به حساب می‌آید. این بیماری کیفیت زندگی را به‌شدت پایین آورده و در شغل،‌تحصیل و کارهای روزمره اختلال ایجاد می‌کند.  اگر تا به حال دچارش نشده اید حتما توصیف دردهای آزاردهنده‏اش را شنیده‏اید. این غول بی‏شاخ و دم می تواند زندگی روزمره افراد را تحت تاثیر قرار دهد و آن را به کام انسان تلخ کند. افراد مبتلا به میگرن همیشه به دارو پناه برده‏ اند، اما دارو اثر صد درصدی ندارد و راه‏های دیگری باید برای این مشکل وجود داشته باشد.

دکتر محمدرضا وفا متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی تهران، دکتر مینا موحد ، متخصص طب سنتی و استادیار دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی و دکتر امیرمهدی طالب متخصص فارماکوگنوزی و عضو هیات علمی ستاد مرکزی وزارت بهداشت شما را در این زمینه راهنمایی می‌کنند.

پزشکان معتقدند با حذف برخی مواد غذایی و اضافه کردن برخی دیگر می توان تا حد زیادی از شدت حملات میگرن کم کرد. با هم این مواد غذایی را مرور می کنیم:

1. آنتی‌اکسیدان‌ها

به گفته دکتر وفا مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان از جمله میوه‌ها، سبزی‌ها و صیفی‌جات بهترین خوراکی‌ها برای مبتلایان به میگرن محسوب می‌شود. دکتر موحد نیز معتقد است، سیب و گلابی رسیده و شیرین، انجیر و انگور می‌تواند به رفع سردرد کمک کند. دکتر وفا در ادامه توضیح می‌دهد روغن‌های مایع گیاهی مثل روغن زیتون، ذرت، سویا، کانولا و آفتابگردان هم دارای مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان است. اسیدهای چرب موجود در آنها نیز اثرات ضد التهابی دارد.

البته این موضوع بدین معنا نیست که افراد میگرنی باید بیشتر از دیگران روغن مصرف کنند بلکه بهتر است سهم چربی‌های روزانه‌شان را از این روغن‌ها تامین کنند. توجه داشته باشید روغن‌های گیاهی اگر به صورت طبیعی مصرف شود اثرات مفیدتری خواهد داشت. به عبارتی نباید از آنها برای پخت و پز یا سرخ کردن استفاده کرد بلکه باید در سالاد یا بعد از پخت روی برنج و. . . مصرف شود.

2. ریزمغذی‌ها

امگا 3 خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی دارد. منیزیم نیز ضد انقباض عروق و ضد التهاب است بنابراین هر دو در کاهش عوارض میگرن تاثیرگذار هستند. از طرفی کلسیم، پتاسیم و منیزیم همگی از املاح داخل سلولی است و باعث تعادل آب و الکترولیت‌های بدن می‌شود بنابراین دقیقا برخلاف سدیم عمل می‌کند.

درواقع سدیم فشار خون را بالا می‌برد، انقباض عروقی را زیاد و میگرن را تشدید می‌کند. به گفته دکتر وفا کمبود ریزمغذی‌ها در جامعه بسیار شایع است و شاید لازم باشد بعضی از افراد مبتلا به میگرن، تحت نظر پزشک از مکمل‌های آنها استفاده کنند. بهترین منبع خوراکی کلسیم نیز لبنیات است اما به خاطر بسپارید افراد میگرنی نباید از لبنیات تخمیری مثل پنیر، ماست چکیده و قره‌‌قوروت استفاده کنند.

3. آهن

افرادی که علاوه بر میگرن دچار کم‌خونی هستند حتما باید تحت نظر پزشک از مکمل‌های آهن استفاده کنند چراکه کم‌خونی باعث تشدید میگرن می‌شود. ضعف جسمانی نیز باعث پایین آمدن آستانه تحمل درد می‌شود. حتی بعضی از این بیماران در برابر دردهای فرسایشی علائم روحی و روانی پیدا می‌کنند.

4. بابونه گاوی

در کنار درمان‌های رایج میگرن و داروهای شیمیایی می‌توان از بعضی گیاهان دارویی نیز استفاده کرد. به گفته دکتر طالب، یکی از داروهای گیاهی موثر در این زمینه «تانامیگرن» نام دارد که دارای مجوز وزارت بهداشت است و در داروخانه‌های رسمی‌ کشور به فروش می‌رسد. این دارو از گیاه «بابونه گاوی» تهیه می‌شود. بابونه در درجه دوم خشک و در درجه سوم گرم است و تعریق را افزایش می‌دهد.

5. دانه کتان و گندم سیاه

دانه کتان از منابع غنی امگا 3 به حساب می‌آید. دکتر طالب معتقد است که مصرف خوراکی آن به صورت روغن یا دانه پودر شده همراه با غذا می‌تواند به کاهش دردها و حملات میگرن کمک کند. «گندم سیاه» هم سرشار از آنتی‌اکسیدان است و از آسیب رسیدن به سلول‌های مغزی و عصبی جلوگیری می‌کند بنابراین قادر است التهاب و سردرد را کاهش دهد.

6. اسطوخودوس، نعناع فلفلی و ریحان

از دیگر راهکارهای گیاهی موثر بر میگرن می‌توان به ماساژ کف سر و ناحیه گیجگاهی با روغن‌های گیاهی همچون اسطوخودوس، نعناع فلفلی، ریحان و همچنین بوییدن اسانس‌های آنها اشاره کرد. البته دکتر طالب توضیح می‌دهد مصرف خوراکی ریحان نیز می‌تواند به کاهش علائم میگرن کمک کند.

7. آداب غذایی مناسب

رعایت آداب غذایی یکی دیگر از مسائل مهم در درمان سردرد است. دکتر موحد معتقد است که ایجاد نظم در ساعات غذایی، خوب جویدن، آهسته خوردن و پرهیز از مصرف مایعات همراه غذا و تا دو ساعت پس از آن برای کلیه افراد به‌خصوص بیماران مبتلا به سردرد ضروری است.

توصیه‌های اورژانسی برای مبتلایان به میگرن

به توصیه دکتر علیرضا یاراحـــمدی،متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب در زمان وقوع حمله میگرن، فرد باید از خوردن و آشامیدن پرهیز کند و در همان ابتدا بلافاصله یک قرص مسکن به علاوه یک قرص ضداستفراغ مصرف کند. داروهای ضداستفراغ مثل «متوکلوپرامید» یا «دومپریدون»‌گیرنده‌های استفراغ در مغز را بلاک می‌کند تا احساس تهوع از بین برود.

درواقع خیلی از بیماران میگرنی اگر در چند دقیقه اول حمله میگرن، داروی ضدتهوع و مسکن مصرف نکنند به حدی دچار استفراغ می‌شوند که دیگر داروی خوراکی را هم تحمل نمی‌کنند و بالا می‌آورند. در این صورت فقط می‌توان از داروهای تزریقی استفاده کرد.

میگرن با سردرد عادی چه فرقی دارد؟!

میگرن شایع‌ترین نوع سردرد است و بیشتر خانم‌ها گرفتار آن می‌شوند. دکتر یاراحمدی معتقد است این سردرد ضربان‌دار است و در یک نیمه از سر ایجاد می‌شود. با این حال گاهی اوقات تمام سر را هم فرا می‌گیرد. همچنین می‌تواند با درد چشم، ناحیه پشت گردن و گوش‌ها همراه باشد.

در بعضی موارد نیز درد آنقدر شدید است، که فرد دچار تهوع، استفراغ و اسهال می‌شود. گروهی از افراد هم قبل از شروع حملات میگرنی ممکن است علائمی چون اختلالات بینایی، دیدن جرقه نور در یکی از چشم‌ها، اختلالات گوارشی و… پیدا کنند. میگرن در 90 درصد از موارد ارثی است و هر بار از چهار تا 72 ساعت طول‌می‌کشد.

منبع: مجله سیب سبز

مطلب مرتبط:

درمان خانگی میگرن با روغن نعناع و اوکایپتوس

درمان میگرن با طب سنتی

درمان موثر میگرن با طب سوزنی