روز گذشته برگزاری برنامه تقدیر از مجریان برتر ارتقای سلامت مادر و نوزاد فرصتی بود تا مسئولان و کارشناسان این حوزه با بیان تازه‌ترین آمارها، یک‌بار دیگر به خانواده‌‌ها برای انتخاب درست در این زمینه هشدار بدهند.
یکی از برنامه‌های اصلی وزارت بهداشت برای اجرای سیاست‌های جمعیتی کاهش زایمان به روش سزارین است؛ برنامه‌ای که از سال گذشته آغاز شده و قرار بود تا در نخستین سال اجرای آن 10درصد از 52درصد زایمان‌هایی که به‌صورت سزارین در کشور انجام می‌شود، کاسته شود.
روز گذشته وزیر بهداشت با اشاره به عزم وزارت بهداشت برای کاهش سزارین در کشور از اینکه در گذشته زایمان طبیعی را عامل مرگ مادران اعلام می‌کردند، افزود: پیش از این آمار سزارین بالا بود اما اکنون حدود 10 درصد کاهش داشته است. دکتر محمد حاجی آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت، چندی قبل گفته بود که کشورمان از نظر زایمان به شیوه سزارین رتبه دوم در جهان را داراست این درحالی است که زایمان طبیعی یک زایمان ایمن و کم‌عارضه است و کمک زیادی به حمایت مادر و بهداشت مادر و نوزاد می‌کند. اما سزارین عوارض متعددی ازجمله بیهوشی برای مادر را درپی دارد و سزارین‌های بی‌رویه، مادران و نوزادان را در معرض عوارض مختلفی قرار می‌دهد. با این حال کاهش میزان مرگ‌ومیر مادران در کشور با ارتقای وضعیت بهداشتی کشور به 19مورد از هر 100هزار تولد زنده رسیده است. آنطور که فرحناز ترکستانی، رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت گفته این میزان در سال92، 19.7مورد به ازای هر 100هزار تولد زنده بود که در سال93 این رقم به 19مورد رسید. همچنین 27درصد مقطع زمانی موارد مرگ‌ومیر مادران در زمان بارداری، 2درصد در زمان زایمان و 28درصد بعد از 24ساعت اول بعد از زایمان بوده است.
به گفته ترکستانی 4درصد موارد فوت‌شده مادران باردار در منزل، یک درصد در مراکز تسهیلات زایمانی و 95درصد در بیمارستان‌ها بوده است. همچنین 30درصد مرگ‌ومیر زایمان‌ها به‌صورت طبیعی و 70درصد سزارین بوده است زیرا عوارض خونریزی، عفونت و تروما آمبولی در سزارین بیشتر است. علت مرگ در 19درصد مادران فوت شده خونریزی و در 17درصد افزایش فشار خون هنگام بارداری علت مرگ بوده است. بر این اساس میزان سزارین در سال92، 56درصد از کل زایمان‌ها بود که در سال93 به 51درصد رسید اما تا رسیدن به استانداردهای جهانی فاصله داریم.
آمارهای مهم
رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت هم با اشاره به اینکه ۳۰درصد از مرگ مادران بر اثر زایمان طبیعی و ۷۰درصد بر اثر سزارین است، تأکید کرد: هر بیمارستانی باید ۱۰درصد سزارین خود را کاهش و ۲۰درصد زایمان بی‌درد را افزایش دهد. یکی از روش‌های کاهش مرگ مادر و نوزاد کمتر کردن سزارین و ترویج زایمان طبیعی است.براساس آمارها 30درصد مرگ مادران هنگام زایمان، بر اثر زایمان طبیعی و 70درصد مرگ آنان بر اثر سزارین رخ می‌دهد. وی با اشاره به خطراتی که سزارین برای مادر درپی دارد، هشدار داد: خونریزی در سزارین بسیار بیشتر رخ می‌دهد و خطر چسبندگی جفت نیز در سزارین بسیار افزایش می‌یابد و در نهایت هزینه‌های سلامت بالا می‌رود و همچنین نمی‌توانیم برنامه‌های سیاست‌های جمعیتی را محقق کنیم.
کاهش حداقلی در بخش خصوصی
معاون فنی درمان وزارت بهداشت نیز با اشاره به اینکه نتایج برنامه کاهش سزارین در بخش‌های خصوصی قابل انتظار نیست، آمارهای بالای سزارین در کشور را باعث رکود آموزش زایمان طبیعی اعلام کرد و گفت: برای نزدیک شدن به نرم جهانی به فرهنگ‌سازی برای انتخاب داوطلبانه مادران جهت زایمان طبیعی نیاز است، زیرا همانطور که سزارین بالا می‌رود ما دچار کمبود آموزش زایمان طبیعی می‌شویم.
به گفته علی ماهر، طبق برنامه باید 5تا 10درصد زایمان سزارینی کاهش می‌یافت که در بخش اول و بخش‌های دولتی این امر محقق شد ولی در بخش‌های غیردولتی و خصوصی این آمار قابل انتظار نیست.
احتمال ۳۰ درصدی بروز عفونت
همزمان یک عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز با تأکیدبر اینکه سزارین اورژانسی احتمال 30درصد عفونت برای مادران را به همراه دارد، هشدار داد: البته اگر سزارین انتخابی باشد هم طبق آمار حدود ۷درصد تا زیر ۱۰درصد، ایجاد عفونت محتمل است. ریحانه پیرجانی همچنین هشدار داد مادرانی که سزارین می‌کنند نسبت به مادرانی که به‌طور طبیعی زایمان می‌کنند احتمال ابتلا به عفونت پس از زایمانشان بیشتر است و به همین علت برای این افراد حین انجام عمل سزارین باید آنتی‌بیوتیک برای پیشگیری از عفونت بعد از زایمان داده شود.
منبع: همشهری آنلاین
مطلب مرتبط:
توصیه محققان: بعد از سزارین آدامس بجوید
توضیحات دکتر مرجان قاجار درباره مزایا و معایب زایمان طبیعی و سزارین
زهرا
باسلام من که زایمان اولی سزارین بودم واسه دومی بایدچکارکنم ازسزارین هم وحشت دارم