هر نوع تغییر در عملکرد این غده میتواند زمینه ساز بیماریهای مختلف آن شود. شناخت نشانههای هشداردهنده این اختلالها میتواند در تشخیص به موقع بیماری و پیشگیری از عوارض آن بسیار مؤثر باشد.
بعضی از افراد در سنین بزرگسالی ممکن است دچار اختلالهای تیروئیدی شوند و دچار برخی ناهماهنگیهای جسمی و روحی شوند.
کمکاری، پرکاری و ندول یا گرههای تیروئیدی رایجترین ناراحتیهای مربوط به این غده است. گرچه هر کدام از این اختلالها با نشانههای متفاوتی بروز میکنند، اما بعضی از نشانههای هشداردهنده در مورد همه آنها دیده میشود. در ادامه 10 نشانه رایج ناراحتیهای تیروئیدی معرفی میگردد که باید جدی گرفته شود.
1- خستگی
اگر به رغم 8 تا 10 ساعت خواب در طی شبانه روز باز هم احساس خستگی میکنید یا مرتب چرت میزنید، به احتمال خیلی زیاد دچار مشکلاتی در ترشح هورمونهای تیروئید و کمکاری تیروئید شدهاید. تیروئید تأثیر بسیار مهمی در سطح انرژی ایفا میکند و احساس خستگی مداوم میتواند نشانه هشداردهندهای باشد که عضوی از بدن عملکرد صحیحی ندارد.
2- افزایش یا کاهش وزن
غده تیروئید عامل تنظیم سرعت متابولیسم بدن است که طی این فرایند، بدن کالری میسوزاند. اگر به طور ناگهانی دچار افزایش وزن شدهاید، ممکن است نشاندهنده کمکاری تیروئید باشد که در این صورت غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمیکند، اما بر عکس، کاهش ناگهانی وزن میتواند به دلیل پرکاری و ترشح بیش از حد این هورمون باشد.
3- مشکلات خلق و خو
ناهماهنگیهای هورمونی ناشی از اختلالهای تیروئیدی میتواند زمینه ساز مشکلاتی در زمینه احساسات و هیجانها شود. اگر ناگهان دچار علائم اضطراب، افسردگی و تغییرات بی دلیل خلق و خو شدهاید، مطمئناً بدن شما هشدار میدهد دچار اختلالهای تیروئیدی شدهاید.
4- دردهای جسمانی
احساس دردهای ناگهانی در مفاصل یا تاندونها علامت دیگری از ناهماهنگی غده تیروئید است.
5- اختلالهای تولید مثل و باروری
اختلالهای تیروئیدی میتواند زمینه ساز مشکلاتی در قوای جنسی و دوره قاعدگی شود.
6- لرز و احساس سرما
غده تیروئید دمای بدن را تنظیم میکند و عامل حفظ گرمای درونی بدن است. ایجاد یکباره احساس سرما در دستها و پاها و همچنین دیگر قسمتهای بدن میتواند نشاندهنده اختلالهایی در سطح غده تیروئید باشد.
7- ایجاد تغییراتی در پاها، موها و ناخنها
خشکی پوست، مشکلات ریزش موها و ایجاد شکاف در اطراف ناخنها نشانههای رایج کمکاری تیروئید است. این نشانهها به تدریج افزایش مییابند و برای پیشگیری از مزمن شدن به درمان نیاز دارند.
8- یبوست
کاهش فعالیت هورمونی غده تیروئید سبب کاهش همه عملکردهای هورمونی میشود و اندامها نمیتوانند به شیوه صحیحی فعالیت خود را انجام دهند. دستگاه گوارش نیز از این قاعده مستثنا نیست و نمیتواند ریز مغذیهای خوراکیها را به طور کامل جذب و مواد زاید را دفع کند. این مشکل در سطح حاد میتواند سبب یبوست گردد.
9- مشکلات شناختی
معمولاً افراد مبتلا به اختلالهای تیروئیدی از مشکلات حافظه و عدم تمرکز صحیح گله مندند. این حالت به کاهش تولید هورمونهای تیروئیدی مربوط میشود که عملکردهای مختلف بدن را کندتر میکند.
10- تغییر در گلو و صدا
در بیشتر موارد افراد مبتلا به اختلالهای تیروئیدی دچار تورم یا افزایش حجم غده تیروئید میشوند. این حالت زمینه ساز مشکلاتی نظیر درد گلو، گرفتگی صدا، تورم گلو و خروپف میگردد.
در صورت بروز این نشانهها چه باید کرد؟
در بیشتر موارد اختلالهای تیروئیدی در حالتهای پیشرفته تشخیص داده میشود؛ زیرا نشانههای ابتدایی معمولاً با دیگر بیماریها اشتباه گرفته میشود. از همین رو شناخت و تشخیص به موقع آنها بسیار مهم است؛ زیرا به تشخیص زود هنگام بیماری کمک میکند. بی توجهی به علائم هشداردهنده میتواند زمینه ساز عوارض جدی شود که گاه کنترل بیماری را مشکل خواهد کرد. در صورت احساس هر کدام از این علائم حتما به پزشک مراجعه نمایید تا آزمایشات لازم تجویز گردد. همچنین اگر سابقه چنین بیماریهایی را در خانواده دارید به طور منظم آزمایشات تشخیصی را انجام دهید.
عادتهای تغذیهای برای بیماران تیروئیدی
در صورت ابتلا به اختلالهای تیروئید باید بسیاری از اصول غذایی مورد ارزیابی قرار گیرد. در واقع، تغذیه نقش انکارناپذیری در این نوع بیماری دارد و رعایت برنامه غذایی صحیح میتواند به بهبود بیماری کمک کند.
در وهله اول باید مصرف کالریها و قندهای سریع کاهش یابد که از جمله باید به بیسکویتها، شکلاتها، غذاهای سرخ کردنی و به طور کلی چربیها، ادویهها، غذاهای تهیه شده از آرد سفید، قهوه، چای، کاکائو و توتون اشاره کرد. همچنین در صورت مصرف داروهای لووتیروکسین توصیه میشود، از مصرف آبمیوه و به خصوص آب گریپ فروت پرهیز گردد.
انواع کلم، ترب، سیب زمینی شیرین، سویا، ارزن، بادام زمینی، گردو و فندق دیگر خوراکیهایی هستند که در صورت بروز اختلالهای تیروئیدی باید از مصرف آنها اجتناب کرد، اما خوراکیهای دریایی، ماهیها از جمله ساردین، سبزیهای برگ دار، هویج، لوبیا سبز ( منبع غنی ید)، حبوبات و میوههایی مانند توت فرنگی، مرکبات و کیوی در این موارد توصیه میشود. همچنین بعضی از انواع آب معدنی نیز به دلیل دارا بودن مقدار زیاد ید مفید خواهند بود.
مکملهای غذایی
برخی از مکملهای غذایی نیز در موارد بیماریهای تیروئیدی مفید خواهند بود. از میان این مکملها به خصوص باید به کلرید منیزیم و سلنیوم اشاره کرد که 200 تا 1000 میکروگرم روزانه تحت نظر پزشک برای مقابله با اختلالات سیستم هورمونی مفید است. تخمههای کدو تنبل به خاطر مقدار بالای روی و سلنیوم توصیه میشوند. ویتامین B6 عملکرد غده تیروئید را تنظیم میکند. رزماری نیز موجب تحریک تولید هورمونهای تیروئیدی میشود. به طور کلی دانههای جوانه زده مفید خواهند بود.
در صورت کمکاری تیروئید مصرف ویتامین A به عنوان محرک توصیه میشود که در سبزیهای برگ دار به خصوص با رنگ تیره، تخم مرغ و هویج وجود دارد. ویتامین B نیز که تنظیمکننده و محرک غده تیروئید است و اکسیژن رسانی به سلولها را تسریع میکند نیز حتماً باید در برنامه غذایی این بیماران گنجانده شود. سبزیهای برگ دار مهمترین منبع غذایی ویتامین B است.
ویتامین C نیز در موارد پرکاری تیروئید بسیار توصیه میشود؛ زیرا نقش آنتی اکسیدانی دارد و بهبود بیماری را تسریع میکند.
منبع: قدس آنلاین
مطلب مرتبط:
آیا درمان طبیعی برای اختلالهای تیروئید وجود دارد؟
چطور با کمکاری تیروئید در دوران بارداری مقابله کنیم؟