وقتی ‌چربی‌ کبد ‌بالا‌ می‌زند

وقتی ‌چربی‌ کبد ‌بالا‌ می‌زندمی‌گوید به کبد چرب مبتلا شده‌ام. مگر کبد عضوی نیست که با ترشح صفرا به شکستن چربی‌ها و تجزیه آنها به اسید چرب و در واقع تکمیل فرآیند گوارش در بدن کمک می‌کند؛ پس چگونه ممکن است چنین عضوی، خود مبتلا به بیماری‌ای شود که با عنوان کبد چرب شناخته می‌شود؟ اصولا چرا این بیماری خطرناک تلقی می‌شود؟

جالب است بدانید عواملی چون کاهش ناگهانی وزن، سوءتغذیه و تغذیه وریدی ممکن است باعث تغییر متابولیسم بدن و ابتلا به این بیماری شوند. حتی انجام بعضی جراحی‌های شکم ازجمله برداشتن کیسه صفرا، قسمتی از روده یا معده، جراحی لوزالمعده و مصرف بعضی داروهای خاص ازجمله هورمون استروژن و کورتون‌ها نیز از علل زمینه‌ساز کبد چرب محسوب می‌شود.

دکتر ناصر ابراهیمی دریانی، فوق‌تخصص گوارش و کبد و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به این که این بیماری زمانی رخ می‌دهد که کبد در شکستن چربی‌ها دچار مشکل ‌شود و چربی در بافت‌های کبد تجمع پیدا کند، می‌گوید: افزایش توده چربی بدن و چاقی به واسطه افزایش ورود اسید‌های چرب آزاد به کبد به افزایش تجمع تری‌گلیسرید درکبد و ابتلا به کبد چرب منجر می‌شود.

جالب آن که مهم‌ترین علت مرگ و میر در بیماران مبتلا به کبد چرب، بیماری‌های قلبی و عروقی است. به علاوه این بیماری در مردان با عوارض بیشتری همراه است. البته ابتلا به این بیماری در بیشتر کشورهای دنیا بر اثر مصرف زیاد الکل رخ می‌دهد، اما در ایران این بیماری معمولا به علل دیگر اتفاق می‌افتد و کبد چرب غیرالکلی نامیده می‌شود.

کبد چرب، همنشین هپاتیت می‌شود

در نظر داشته باشید هپاتیت یک واژه کلی است که دربرگیرنده تمامی مواردی است که به ایجاد التهاب در بافت کبد منجرمی‌شود که این التهاب ممکن است تحت تاثیر عفونت‌های ویروسی، بیماری‌های خودایمنی یا اثرات دارویی بروز کند. به همین علت در بیماری کبد چرب همزمان با تجمع چربی، التهاب بافت کبدی یا هپاتیت نیز وجود دارد.   

این متخصص گوارش با بیان این مطالب تاکید می‌کند: البته برخلاف تصور بسیاری از افراد، کبد چرب فقط مختص افراد چاق نیست؛ بلکه افراد لاغر هم ممکن است به علت تغذیه نادرست، استرس زیاد، ورزش نکردن و… دچار کبد چرب شوند. هرچند درصد ابتلا به کبد چرب میان افراد لاغر بسیار کمتر از افرادی است که دچار چاقی به‌ویژه در ناحیه شکم هستند.

کودکان هم در امان نمی‌مانند

بیماری کبد چرب در میان تقریبا ۳ درصد از کودکان و ۲۲ تا ۵۳ درصد از کودکان چاق رواج دارد.

به گفته این متخصص، بروز این عارضه در کودکان از چهارسالگی شروع می‌شود و احتمال ابتلا به آن با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد، بنابراین میان نوجوانان، درصد شیوع بالاتری دارد. به علاوه دختران بیش از پسران به این بیماری دچار می‌شوند.

همچنین، در کودکان مبتلا به اختلالات مادرزادی ازجمله سوءجذب چربی‌ها، سیستیک فیبروزیس (یک اختلال ارثی است که می‌تواند بسیاری از ارگان‌ها ازجمله ریه‌ها و دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار دهد) و بیماری ویلسون (یک بیماری وراثتی است که در آن مس به اندازه کافی از بدن دفع نمی‌شود) ابتلا به کبد چرب نیز دیده می‌شود.

بیماری خطرناکی که درمان می‌شود

مهم‌ترین روش درمانی در بیماری کبد چرب، رفع علت زمینه‌ای بروز بیماری است.

به گفته دکتر دریانی، تغذیه و رژیم غذایی مناسب، کاهش وزن در افراد چاق، ترک مصرف مشروبات الکلی، کنترل بیماری دیابت، کاهش چربی‌های خون و تغییر در شیوه زندگی و انجام فعالیت بدنی، مهم‌ترین اصول درمان این بیماری است.

بی‌شک در صورت درمان کبد چرب می‌توان مانع پیشرفت ضایعه کبدی شد. با در پیش گرفتن سبک زندگی سالم می‌توان وزن بدن را در حد مطلوب نگاه داشت و از یکی از عوامل اصلی بروز بیماری کبد چرب یعنی چاقی جلوگیری کرد.

اگر می‌خواهید کبد چرب نگیرید

توجه و رعایت نکات زیر به پیشگیری از ابتلا به کبد چرب کمک می‌کند:

ـ انتخاب سبک زندگی سالم

ـ پیگیری یک برنامه تدریجی و مستمر کاهش وزن در صورت لزوم

ـ رعایت رژیم غذایی متعادل سرشار از فیبر و دارای چربی‌های اشباع شده کمتر

ـ به حداقل رساندن مصرف شکر، کاهش مصرف غذاهای سرخ کردنی

ـ گنجاندن ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا و نرمش‌های کششی در برنامه روزانه (حداقل چهار روز در هفته)

ـ مصرف نکردن مشروبات الکلی

 منبع: جام جم

مطلب مرتبط:

برای کبد چرب چی بخوریم و چی نخوریم ؟

برای بیماران کبد چرب چه غذاهایی مضر و چه غذاهایی مفید است؟