ارتودنسی و کشیدن دندان

علل لزوم کشیدن دندان برای ارتودنسی
چنانچه فضای کافی در قوس دندانی وجود نداشته باشد،کشیدن دندان به احتمال زیاد ضرورت خواهد یافت. به هم فشردگی یا ازدحام گاهی آن‌قدر شدید است که تمام دندان‌ها در قوس جا نمی‌شوند و بنابراین کشیدن دندان ضرروت بیشتری می‌یابد. به علاوه گاهی علی‌رغم آن که به کمک ارتودنسی امکان جای دادن و مرتب کردن تمام دندان‌ها در قوس دندانی وجود دارد، اما احتمال دارد نگه داشتن تمام دندان‌ها به پایداری دندان‌ها، بافت لثه یا زیبایی دندان‌ها یا بافت نرم آسیب ‌بزند؛ برای مثال در صورت از پایین جلو بودن دندان‌های پیشین و حالت قیفی داشتن دندان‌های پیشین، بیشتر رو به جلو راندن آنها برای جای گرفتن در فضای تنگ موجود تنها بدشکلی را شدیدتر خواهد کرد. ضمناً این موضوع اثبات شده است که بیش از حد رو به جلو راندن دندان‌ها احتمال بازگشت به حالت اولیه را افزایش خواهد داد و در نهایت نتیجه‌ای ناخوشایند و نازیبا به دست خواهد آمد

 اصلاح بایت (منظم کردن دندان‌ها)، اصلاح خط میانی بین دندان‌ها یا بهبود بافت نرم/ نیمرخ از دیگر دلایل کشیدن دندان به شمار می‌آید. تصمیم‌گیری در مورد کشیدن دندان فرایندی پیچیده است و باید بر مبنای تمام اطلاعات و تصاویر گردآوری شده در جلسه‌های پیشین انجام شود. بایت، خط میانی، شدت به‌هم‌فشردگی، وضعیت فک‌ها و دندان‌ها، احتمال رشد کردن دندان‌ها،  اندازه و بزرگی دندان‌ها، بافت نرم/ نیمرخ و ویژگی‌های دیگر پیش از اتخاذ تصمیم نهایی به دقت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و سپس بهترین برنامه درمانی تهیه می‌شود.

اگر لازم باشد دندانی که کاملاً درآمده و از لثه بیرون است، کشیده شود، عمل نسبتاً ساده و بدون نیاز به مداخله جراحی خواهد بود. اما اگر  دندان عقل نهفته باشد یا عامل‌های دیگری کشیدن دندان را دشوار سازد، متخصص ارتودنسی بیمار را به جراح دهان، فک و صورت معرفی می‌کند

 بیماران گاهی تمایل دارند دندان‌های عقل‌شان پیش از درمان ارتودنسی کشیده شود. بسیاری از بیماران تصمیم می‌گیرند با کشیدن دندان‌های عقل نهفته از بروز مشکل‌های احتمالی در آینده جلوگیری کنند. کشیدن دندان‌های عقل پیش از ارتودنسی مانع برگشت احتمالی دندان‌ها به وضعیت اولیه می‌شود

 هر مورد ارتودنسی منحصر به فرد است و متخصص باید هر بیمار را به دقت معاینه کند تا بتواند مناسب‌ترین برنامه درمانی را طرح‌ریزی کند. برنامه درمان در بعضی موارد لزوم کشیدن دندان را نیز دربرمی‌گیرد. بیمارانی که نگران این بخش از درمان ارتودنسی هستند، باید در جلسه‌های نخست به تفصیل با متخصص ارتودنسی در مورد نوع درمان در نظر گرفته شده صحبت کنند.

 کشیدن دندان در کودکان و بزرگسالان

شروع درمان ارتودنسی در سنین پایین احتمال ضروری بودن کشیدن دندان را کاهش می‌دهد. برای مثال با استفاده از وسیع کننده (اکسپندر) می‌توان کام یا سقف دهان را عریض کرد و پیش از تهیه بریس یا پلاک، فضای کافی را برای تمام دهان‌ها ایجاد کرد تا دیگر کشیدن دندان لزومی نداشته باشد.

اما با افزایش سن بیمار ایجاد فضای بیشتر برای جای دادن تمام دندان‌ها در فک باریک مشکل‌تر می‌شود. بنابراین جهت دستیابی به نتیجه مطلوب چاره‌ای جز کشیدن یک یا چند دندان باقی نمی‌ماند

 ارتودنسی و کشیدن دندان عقل

دندان‌های عقل سومین مجموعه از دهان‌های آسیا هستند که معمولاً در سن ۱۷ تا ۲۵ سالگی درمی‌آیند. بر حسب تصادف این بازه سنی زمان مطلوب ارتودنسی است و بسیاری یا پیش از این استفاده از بریس را شروع کرده‌اند یا به زودی مدت استفاده از بریس به پایان خواهد رسید. بعید است در این گروه سنی شاهد رویش دندان جدید باشیم

 دندان‌ عقل داشتن ویژگی به جا مانده از دورانی است که انسان‌ها فک‌های بزرگ‌تری داشتند و بیشتر برگ می‌جویدند. دندان‌های عقل معمولاً به دندان‌های آسیایی که پیش از این کاملاً مرتب بودند فشار می‌آورند یا بیش از نیمی از آنها در لثه باقی می‌ماند. احتمال انحراف در رویش دندان‌های عقل یا نهفته بودن آنها بسیار زیاد است که بر روی دندان‌های مجاور نیز اثر می‌گذارد. بااین حال دندان‌های عقل را نمی‌توان عامل کج شدن دندان‌های پیشین دانست. فشار دندان‌های عقل روی دندان‌های آسیا از بخش عقب دهان آن‌قدر شدید نیست که بر روی دندان‌های پیشین اثر بگذارد.

 بنا به دلایل اشاره شده بسیاری بر این باوراند که دندان‌های عقل درمان کنونی یا انجام گرفته ارتودنسی را مختل می‌سازد. اما در واقع عامل‌های دیگری نیز ارتودنسی را تحت الشعاع قرار می‌دهد؛ فک در حدود ۲۰ سالگی آخرین جهش رشد را از سر می‌گذراند که گاهی کج شدن و انحراف دندان‌ها را در پی دارد. به علاوه ۲۰ سالگی سنی است که بسیاری از افراد به عمد یا به سهو فراموش می‌کنند، برای حفظ حالت دندان‌ها شب‌ها بریس را در دهان بگذارند.دندان‌های عقل در بسیاری موارد به شیوه‌ای بی‌ضرر و کاملاً صحیح درمی‌آید، مرتب و مستقیم رشد می‌کند و اختلالی در بایت یا نظم دندان‌ها و درمان ارتودنسی پیشین ایجاد نمی‌کند. در چنین حالتی هیچ مانعی برای استفاده از بریس وجود ندارد

 دلایل متعددی برای کشیدن دندان‌های عقل وجود دارد. چنانچه دندان‌ها پیش از این به‌هم فشرده و فک کاملاً رشد کرده باشد، دندان پزشک پیشنهاد می‌کند دندان‌های عقل پیش از بیرون آمدن از لثه جراحی شود؛ گاهی نیز دندان‌های عقل را پیش از استفاده از بریس برای جلوگیری از بروز مشکل‌های آتی می‌کشند. کشیدن دندان‌های عقل دلایل متعدد دیگری نیز دارد که ارتباطی با بریس ندارد. چنانچه دندان نیمه درآمده باشد یا باعث ناراحتی شود، کشیدن آن ضرورت می‌یابد. دندان‌های عقل را باید مانند دیگر دندان‌ها مسواک زد و نخ دندان کشید، چرا که اگر به خوبی تمیز نشوند، می‌پوسند و باید جهت جلوگیری از آسیب زدن به دندان‌های مجاور کشیده شوند

 هر مجموعه بریس مختص هر بیمار تهیه می‌شود و تصمیم‌گیری در مورد کشیدن دندان‌های عقل نیز جامعیت ندارد و باید مورد هر بیمار به دقت بررسی شود. در صورت بروز احساس ناراحتی در دندان‌ها یا رویش دندان‌های عقل تردید به دل راه ندهید و با دکتر فتحیان تماس بگیرید. اگرچه ممکن است دندان‌های عقل تأثیری بر روی درمان ارتودنسی نداشته باشد، اما احتمال دارد رویش آنها بهداشت و سلامت کلی دهان و دندان را به خطر بیاندازد

منبع:ایران ارتودنسی

لینک مرتبط: ارتودنسی چقدر طول می‌کشد؟

بهترین نوع درمان ارتودنسی