از طریق غلظت، شکل و تحرک اسپرم، می توان میزان احتمال
باروری و تولید اسپرم را در مرد تخمین زد. علل تولید ضعیف عبارت است از:
الف- گرمای موجود در اطراف بیضه ها، به علت، مثلاً لباس
زیر چسبان پوشیدن، چاقی یا شرایط کاری؛
ب- عوامل مربوط به بهداشت عمومی ، تغذیه ناکافی، فقدان
ورزش، استعمال بیش از حد دخانیات و مشروب و غیره؛
ج- فشار روحی؛
د- پرهیز بسیار طولانی (این حالت تعداد اسپرمهای غیر طبیعی
را افزایش می دهد).
عوامل اختصاصی تر (بعضی از این عوامل موجب عقیمی می شود) عبارت است از:
الف- بعضی از نقایض زایمانی (مادرزادی)؛
ب- بی کفایتی بیضه در نزول پیش از بلوغ؛
ج- بعضی از بیماریهای دورۀ کودکی و عده ای از سایر بیماریها
(مثل اوریون در صورتی که در دورۀ بلوغ اتفاق افتد و کمتر در دورۀ کودکی)؛
د- بعضی از حوادث مثل در معرض اشعۀ ایکس قرار گرفتن، رادیو
اکتیویته، بعضی از مواد شیمیایی و فلزات، دود بنزین و منوکسید کربن؛
ه- بعضی از بیماریهای دستگاه تناسلی مثل واریکوسل و انسداد
مجرا و سل پروستات.