مسمومیت با اتانول یا متانول ؟چگونه تشخیص دهیم؟

یکی از اصول مهم در مدیریت و درمان مسمومیت با الکل‌های سمی و در راس آنها متانول، تشخیص سریع و صحیح است. از آنجایی که انجام آزمایش اورژانس تعیین سطوح سرمی الکل در بیشتر نقاط کشور امکان‌پذیر نیست وجود وجوه افتراق بالینی مسمومیت متانول از اتانول از اهمیت خاصی برخوردار است.

علائم عمومی: فرد دچار مسمومیت با الکل اتیلیک دچار علائم مستی، برافروختگی، پرحرفی، گرگرفتگی و احساس گرما و نیز پرخاشگری و بی‌ادبی است. درصورتی که افراد دچار مسمومیت با الکل‌های سمی علائم مستی بارزی را از خود نشان نداده و به علت شوک همراه دست و پای سرد و گاه لرز دارند.

بوی الکل: معمولا در زمان مراجعه از دهان بیماران دچار مسمومیت با الکل اتیلیک بوی الکل استشام می‌شود. این وضعیت در مواجهه با بیماران دچار مسمومیت با الکل‌های سمی کمتر وجود دارد. تشنج از علائم شدت مسمومیت در الکل‌های سمی است.

حال عمومی بیمار: جذب اتانول (الکل موجود در مشروبات الکلی) بسیار سریع صورت گرفته و اوج علائم آن در یکی‌، دو ساعت اول به شکل مستی، برافروختگی، پرحرفی، علائم گوارشی و… است. درصورت بلع مقادیر زیاد ممکن است با کاهش سطح هوشیاری و ایست تنفسی همراه باشد. آنچه اهمیت دارد این است که با گذشت زمان وضعیت بیمار رو به بهبود می‌رود. این وضعیت در الکل‌های سمی و به‌خصوص متانول دیده نمی‌شود. بیمار معمولا دیر (به طور شایع بعد از 24 ساعت) مراجعه کرده و وضعیت بالینی بیمار هر ساعت بدتر می‌شود.

تظاهرات چشمی: بیماران دچار مسمومیت با الکل اتیلیک معمولا شکایتی از مشکلات بینایی نمی‌کنند، در صورتی که در مسمومیت با الکل متیلیک مردمک‌ها با پاسخ کند به نور یا بدون پاسخ هستند.

قندخون: معمولا در مسمومیت با اتانول هیپوگلیسمی(افت قند خون) و در مسمومیت با متانول هیپرگلیسمی(افزایش قند خون) وجود دارد. همچنین هایپرکالمی (افزایش پتاسیم خون) در مسمومیت با متانول دیده می‌شود در صورتی که ممکن است به علت استفراغ زیاد هیپوکالمی (افت پتاسیم خون) از علائم مسمومیت با اتانول باشد.