دکتر منصور ریسمانچیان، کارشناس تغذیه:
در بدن انسان دو نوع چربی سفید و قهوه ای وجود دارد. بر خلاف چربی سفید که مضر است، چربی قهوه ای کاملا مفید است و باعث لاغر شدن و افزایش متابولیسم بدن می شود. در واقع چربی قهوه ای چربی سفید را از بین می برد. از سوی دیگر نوعی از چربی که خطر چاقی، بیماری قلبی، دیابت و سایر مشکلات مرتبط با سلامت را افزایش می دهد همان چربی سفید است.
چربی قهوه ایی ارگان اصلی تولید حرارت در بدن است و به عنوان یکی ازغدد مترشحه (اندو کرین) شناخته شده که با ترشح موادی منجر به افزایش سوخت وساز کربو هیدرات ها (قند ها) و چربی ها می شود. هورمون هایی که از این نوع چربی ترشح می شوند باتو کین نام دارند و با اثر بر بافت های چربی سفید، کبد، مغز، قلب و احتمالا پانکراس باعث تاثیر بر متابولیسم می شوند. این تحقیقات می تواند شروعی برای تولید یک سری از دارو های جدید برای درمان دیابت و یا چاقی های با میزان کم چربی قهوه ایی باشد.
خوشبختانه، راه های ساده ای برای افزایش چربی قهوه ای وجود دارد که عبارتند از:
به اندازه بخورید ولی گرسنگی نکشید
عصب های تنظیم گرسنگی در مغز وظیفه بسیار مهمی به عهده دارند؛ وقتی هنوز به میزان کافی نخورده باشیم مدام پیام می فرستند که همچنان باید بخوریم و هرگاه هم که به اندازه کافی خورده باشیم به ما اعلام می کنند وقت آن است که از خوردن دست بکشیم. اما همین عصب ها می توانند وظایف مهم دیگری را نیز به عهده بگیرند.
این عصب ها در بدن موش ها ممکن است باعث تبدیل چربی سفید به چربی قهوه ای شوند. اگر خیلی کمتر از آن چیزی که مورد نیاز معمول بدن مان است بخوریم، بدن مان نمی تواند چربی سفید را به چربی قهوه ای تبدیل کند؛ در حالی که اگر به اندازه کافی بخوریم، یعنی به میزانی که گرسنگی را رفع کند، این عصب ها وارد عمل خواهند شد و چربی های سفید را به چربی قهوه ای تبدیل خواهند کرد. پرخوری نه تنها چربی سفید را در بدن ما افزایش می دهد، بلکه برای چربی قهوه ای مزاحمت ایجاد می کند و نمی گذارد این چربی کالری های اضافی و چربی های سفید مازاد را بسوزاند.
سیب بخورید، البته با پوست
اگر اسید اورسولیک به رژیم غذایی موش ها اضافه شود پس از مدتی میزان چربی قهوه ای در بدن این موش ها افزایش پیدا می کند. این افزایش حتی در بدن موش هایی که رژیم غذایی پرچربی برای آنها تدارک دیده شده بود نیز رخ داد، اما این آزمایش چه ربطی به سیب دارد؟ اسید اورسولیک به میزان فراوان در پوست سیب یافت می شود و علت اصلی درخشندگی پوست سیب نیز همین اسید است. به همین دلیل فقط خوردن سیب (با پوست) این فایده را در پی خواهد داشت. البته مراقب باشید سیب را با پارافین براق نکرده باشند که در آن صورت خوردن پوست سیب بسیار خطرناک خواهد بود. در ضمن اکنون که خطر آفت کش ها و سموم وجود دارد پوست سیب را خوب بشویید و در مصرف آن زیاده روی نکنید.
ورزش کنید
اثرات مفید تحرک و فعالیت جسمانی بویژه در سوزاندن چربی و کالری های اضافی آن قدر روشن و بدیهی به نظر می رسد که نیازی به دلیل و مدرک ندارد. همه به نوعی این تجربه را داشته اند یا در اطراف خود دیده اند که تحرک به تعریق چربی سوز منجر می شود. البته صرف تعریق ملاک خوبی نیست بلکه افزایش تعداد ضربان قلب تعیین کننده است. چه بسا افرادی که تحرک کارایی دارند ولی تعریق را تجربه نمی کنند.
تعداد ضربان حداکثر در هر فرد عدد 220 منهای سن است که برای کارایی فعالیت در فردی که هیچ مشکل سلامتی ندارد باید به 60 تا 80 در صد عدد به دست آمده دست یابیم. به عنوان مثال فردی که 40 ساله است تعداد حد اکثر ضربانش 180 و برای تحرک کارا باید بین 108 تا 144 ضربه در دقیقه دست یابد.
ورزش و تحرک سبب ترشح آنزیمی به نام آیریسین می شود که چربی سفید را به چربی قهوه ای تبدیل می کند. البته باید به یاد داشته باشیم که برای رسیدن به نتیجه مطلوب حتما باید منظم و پیوسته ورزش کنیم. ورزش کردنِ نامنظم هیچ فایده ای در پی نخواهد داشت. ورزش موجب تسریع شکل گیری چربی قهوه ای در بدن می شود و فواید آن حتی 12 هفته پس از ورزش همچنان ادامه دار خواهد بود.
دمای اتاق را پایین بیاورید
سرمای محیط زندگی می تواند چربی سفید بدن را بسوزاند. افرادی که میزان چربی قهوه ای فعال شان کمتر از حد میانگین بود، وقتی روزی 2 ساعت در دمای حدود 17 درجه سانتی گراد استراحت کردند در مقایسه با دمای معمولی داخل اتاق، یعنی دمای حدود 22 درجه سانتیگراد، 108 کالری بیشتر سوزاندند. نتایج حتی امیدوارکننده تر نیز بوده است؛ طی این شش هفته بدن این افراد توان بیشتری در سوزاندن چربی به دست آورده و در روزهای آخر توانسته بود در این دمای سرد 289 کالری بیشتر از حالت معمول بسوزاند. پس احتمالا دماهای محیطی پایین تر، ژنی که در بدن ما چربی سفید را به قهوه ای تبدیل می کند فعال تر می سازد.
تولید ملاتونین را در بدن تحریک کنید.
هورمون ملاتونین نه تنها به تنظیم چرخه خواب و بیداری کمک می کند، در صورت ترشح ملاتونین درصد چربی ” beige” در موش های صحرایی افزایش پیدا می کند، که در چربی سوزی قابلیتی مشابه با چربی قهوه ای دارد. اگر برای مصرف مکمل ها وسوسه شده اید، کارشناسان راه های بهتری را برای تحریک تولید طبیعی آن در بدن پیشنهاد می دهند از جمله: قرار نگرفتن در معرض نور تلویزیون، کامپیوتر و سایر صفحه نمایش ها در طی شب، قرار گرفتن در معرض نور خورشید در طول روز و خوردن غذاهای سرشار از ملاتونین مانند بادام، گوجه فرنگی، گیلاس، هل و گشنیز .ملاتونین با ایجاد خواب بهتر منجر به افزایش سوخت وساز و کم کردن پر خوری عصبی در روز بعدی نیز می شود و به این ترتیب از چاقی جلوگیری می کند.
دکتر منصور ریسمانچیان، کارشناس تغذیه:
دکتر منصور ریسمانچیان؛ نایب رییس انجمن ارتقاء سلامت و بهبود تغذیه، عضو انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران، پزشک نمونه منتخب سازمان نظام پزشکی، مدیر مسؤل و صاحب امتیاز نشریه پیام پزشک، مولف کتاب های: تناسب اندام و سلامتی پایدار، چاقی و تاثیر آن بر سلامتی، غذیه سالم برای قلب و افزایش چربی های خون
آدرس و شماره های تماس جهت ارتباط با مطب دکتر ریسمانچیان:
اصفهان- خیابان شمس آبادی- بین بسیج و چهارراه قصر- جنب داروخانه زیتون- ساختمان شمس- طبقه سوم
تلفن:
2207810 0313
03132207824
وب سایت: www.rismanchian.ir