آیا پولیپ آندومتر بیماری خطرناکی است؟

پولیپ های رحمی از بیماری های شایع در زنان است. در واقع اگر در هر ناحیه از  بدن بافت های نرم زاید به شکل تومور و غده ای از سطح غشا مخاطی رشد کند، پولیپ نامیده می شود و در رحم این غده های خوش خیم از داخلی ترین لایه، رشد می کند. این توده ها اغلب شکل کروی یا بیضوی دارند و در اندازه های متفاوتی از نیم سانتی متر تا چندین سانتی متر وجود دارند. محل آن هم از داخل رحم تا لبه سرویکس (دهانه رحم) متفاوت است.

خونریزی نامنظم قاعدگی مثلا داشتن دوره های عادت ماهانه با شدت و مدت متفاوت-خونریزی بین دوره های قاعدگی-عادات ماهانه خیلی شدید-خونریزی واژن بعد از قاعدگی-نازایی از علائم آن می باشند.

البته بعضی زنانی که دارای پولیپ رحم هستند، ممکن است خونریزی کمی در عادت ماهانه داشته باشند و یا حتی بدون علائم بالا باشند.

علل و عوامل خطرساز

اگر چه علت اصلی ایجاد پولیپ رحم معلوم نیست ولی به نظر می رسد عوامل هورمونی در ایجاد آن موثرند. پولیپ های رحم نسبت به هورمون استروژن حساس هستند. به عبارت دیگر دیواره داخلی رحم در پاسخ به هورمون استروژن موجود در جریان خون رشد می کند. البته وجود زمینه ژنتیکی در بروز بیماری موثر است. عواملی که احتمال تشکیل پولیپ رحم را افزایش می­دهند عبارتند از:

نزدیک به سن یائسگی و یا بعد از یائسگی ،فشار خون بالا-چاقی- مصرف داروی تاموکسیفن برای درمان سرطان سینه در زنان

روش های درمان پولیپ های رحم که توسط پزشک توصیه می شود عبارتند از:

مراقبت بدون درمان خاص: پولیپ های کوچک رحم که علائمی هم ندارند، ممکن است خودبخود برطرف شوند. لذا درمان خاصی در این موارد توسط پزشک توصیه نمی شود، مگر اینکه فرد مبتلا در معرض خطر سرطان رحم قرار بگیرد.

داروها: برخی داروهای هورمونی باعث کوچک شدن پولیپ های رحم و کاهش علائم ناشی از آن می شوند اما مصرف چنین داروهایی معمولا اثر موقتی دارد و بعد از قطع مصرف آنها، علائم دوباره برمی گردند.

کورتاژ کردن: پزشک توسط یک وسیله بلند فلزی که حلقه ای در انتهای آن است (وسیله کورتاژ کردن) دیواره داخلی رحم را می تراشد. با این وسیله می توان پولیپ را برداشت یا از بافت دیواره داخلی رحم نمونه برداری کرد تا آن نمونه در آزمایشگاه مورد بررسی و آزمایش قرار بگیرد. البته مکن است پزشک عمل کورتاژ را همراه با وسیله هیستروسکوپ انجام دهد.

عمل جراحی: در طی هیستروسکوپی (آندوسکوپی رحم) می توان توسط وسایل خاصی، پولیپ های رحم را خارج کرد. پولیپ های خارج شده ممکن است برای بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه فرستاده شوند تا مشخص شود سرطانی هستند یا نه. اگر پولیپ های رحم دارای سلول های سرطانی باشند، پزشک درباره مراحل بعدی آزمایشات و درمان با بیمار صحبت خواهد کرد. در عین حال، به ندرت پولیپ های رحم بعد از درمان مجددا برمی گردند.

برای‌ پیشگیری‌ از عفونت‌های‌ واژن‌ یا گردن‌ رحم‌ که‌ زمینه‌ساز پولیپ‌ می‌شوند، بهتر است‌ لباس‌ زیر نخی‌ باشد تا به‌ این‌ ترتیب‌ گرما و رطوبت‌ جمع‌ نشود. همچنین رعایت بهداشت فردی و درمان مشکلات هورمونی و انجام معاینه دوره ای نیز در پیشگیری از این بیماری زنانه موثر است.

پولیپ های رحم؛ علائم و عوارض و راه های پیشگیری از آن

پولیپ های رحم که پولیپ های آندومتر نیز نامیده می شوند به رویش های کوچک و نرم داخل رحم اشاره دارد. اندازه آنها از یک دانه کنجد تا یک توپ گلف متغیر است و احتمال می رود فقط یک پولیپ یا تعداد زیادی از آنها به طور همزمان وجود داشته باشند.

اکثر پولیپ های رحمی سرطانی نیستند. بسیاری از زنان علائم ندارند و برخی دیگر هم به درمان نیاز ندارند، اما پزشکان راه های مختلفی برای تشخیص و حذف آنها توصیه می کنند.

علل ایجاد پولیپ رحم

کارشناسان هنوز به طور دقیق نمی دانند چرا زنان دچار پولیپ رحم می شوند. احتمال می رود این عارضه با تغییرات در سطح هورمون ها مرتبط باشد. هر ماه سطح استروژن بالا و پایین می رود و باعث ضخیم شدن مخاط رحم می شود سپس در طول قاعدگی از بین می روند. پولیپ ها زمان رشد تعداد زیادی از آنها ایجاد می شوند.

برخی موارد احتمال ابتلا به پولیپ را افزایش می دهد. یکی سن است، این عارضه در افراد بین 40 تا 50 سال بیشتر رایج است. این امر می تواند به دلیل تغییرات در سطح استروژن باشد که درست قبل و زمان یائسگی رخ می دهد، همچنین به دلیل موارد زیر فرد در معرض خطر بیشتری قرار می گیرد:

چاقی

فشار خون بالا

داروی تاموکسیفن برای درمان سرطان پستان

علائم پولیپ رحم

پولیپ رحم می تواند هیچ علائمی نداشته باشد به ویژه اگر پولیپ ها کوچک باشند یا فقط یکی از آنها وجود دارد. در صورت مشاهده موارد زیر با پزشک خود مشورت کنید.

علائم پولیپ رحم

علائم و نشانه های پولیپ رحم عبارتند از:

خونریزی نامنظم قاعدگی به عنوان مثال، داشتن دوره های مکرر و غیرقابل پیش بینی با طول و وزن متغیر

خونریزی بین دوره های قاعدگی

دوره های قاعدگی بیش از حد سنگین

خونریزی واژن بعد از یائسگی

ناباروری

عوارض پولیپ رحم

اکثر پولیپ های رحمی سرطانی نیستند، اما برخی از آنها ممکن است بعدها به سرطان تبدیل شوند. در صورت یائسگی احتمال وقوع آن بیشتر هم می شود، همچنین پولیپ ها می توانند مشکلاتی در باروری ایجاد کنند.

پولیپ ها ممکن است فرد را از باردار شدن باز دارند یا احتمال سقط جنین را افزایش دهند زیرا می توانند تخمک بارور شده را به رحم متصل نکنند یا لوله های رحمی یا دهانه رحم را مسدود کنند. برخی مطالعات نشان می دهند برداشتن پولیپ ها به باردار شدن زنان کمک می کند، اما هیچ مدرک معتبری دال بر اثربخش بودن آن برای همه وجود ندارد.

تشخیص پولیپ رحم

پزشک با برررسی داخل رحم پولیپ را تشخیص می دهد. در صورت مشاهده پولیپ ممکن است بتوانند آنها را به طور همزمان حذف کند. قبل از معاینه احتمال می رود نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ها، مسکن ها یا داروها برای گشاد شدن دهانه رحم وجود داشته باشد. آزمایشات شامل:

سونوگرافی ترانس واژینال. پزشک یک دستگاه باریک شبیه عصا را داخل واژن قرار می دهد. امواج صوتی با ارسال توسط رایانه تصاویری از داخل رحم نشان می دهد.

هیستروسونوگرافی یا سونوهیستروگرافی. پزشک از این روش در طول سونوگرافی ترانس واژینال استفاده می کند. وی یک لوله نازک به نام کاتتر را داخل واژن قرار داده و آب نمک را به رحم تزریق می کنند. این مایع با انبساط رحم باعث واضح تر شدن سونوگرافی می شود.

هیستروسکوپی. پزشک یک اندوسکوپ نازک، منعطف و روشن به نام هیستروسکوپ را از طریق واژن و دهانه رحم داخل رحم قرار می دهد. این روش به پزشک اجازه می دهد بافت پوشاننده داخلی را بررسی کند. در صورت مشاهده پولیپ ها می تواند همزمان از ابزارهایی برای برداشتن آنها استفاده کند.

بیوپسی آندومتر. پزشک از یک ابزار پلاستیکی نرم برای برداشتن تکه ای از بافت داخلی رحم استفاده می کند. وی آن نمونه بافت را که بیوپسی نامیده می شود به آزمایشگاه برای آزمایش از نظر سلول های سرطانی می فرستند.

کورتاژ. این روش در اتاق عمل انجام می شود. پزشک از یک ابزار فلزی با یک حلقه کوچک در یک سر به نام کورت استفاده می کند تا یک قطعه پولیپ یا بافت رحم را برای آزمایش جدا کند، همچنین از کورت برای برداشتن پولیپ ها نیز استفاده می شود.

درمان پولیپ رحم

بسته به مورد پزشک موارد زیر را توصیه می کند:

انتظار هوشیار. در صورت نداشتن علائم و سرطانی نبودن آن ممکن است به درمان نیازی نباشد و به طور خود به خود برطرف شود، اما در صورت یائسگی یا قرارگیری در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان رحم پزشک آن را برمی دارد.

داروها پروژستین ها و هورمون آزادکننده گنادوتروپین. این داروها به کنترل سطح هورمون کمک می کنند. این داروها ممکن است پولیپ ها را کوچک کرده و باعث کاهش علائم مانند خونریزی شدید شوند، اما علائم اغلب با قطع مصرف دارو عود می کنند.

عمل جراحي. پزشک به طور معمول پولیپ ها را در همان روش های تشخیصی مانند هیستروسکوپی یا کورتاژ برمی دارد. به جای ایجاد شکاف در شکم وی می تواند کورت یا سایر ابزارهای جراحی را از طریق واژن و دهانه رحم برای خارج کردن پولیپ ها وارد کنند.

اگر پولیپ ها دارای سلول های سرطانی باشند ممکن است نیاز به جراحی برای خارج کردن کل رحم باشد که هیسترکتومی نامیده می شود.

پولیپ رحم در مقابل فیبروم

پولیپ ها و فیبروم ها مشابه هستند، اما تفاوت های کمی بین آنها وجود دارد. فیبروئیدها رشد بیش از حد عضلات داخل دیواره های رحم هستند نه بافتی که داخل آن را پوشانده است. فیبروم ها نیز مانند پولیپ ها می توانند باعث خونریزی شدید شوند، اما می توانند باعث درد، یبوست و مشکل در دفع ادرار هم شوند.

آزمایش های مشابه می توانند فیبروم و پولیپ را تشخیص دهند. پزشک با تشخیص نوع بهترین روش درمانی را تجویز می کند.

پیشگیری از پولیپ رحم

هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از پولیپ رحم وجود ندارد. کاهش وزن اضافی ممکن است منجر به کاهش خطر شود. پولیپ ها ممکن است عود کنند، بنابراین در صورت درمان معاینات منظم دوره ای خود را پیگیری کنید.

عوارض پولیپ رحم

پولیپ رحم در برخی موارد با ناباروری همراه است. در صورت وجود پولیپ رحم و مشکل برای بارداری برداشتن پولیپ ها منجر به باروری می شود، اما داده ها در این زمینه هنوز قطعی نیست.

مترجم: الهه زارعی