استوماتیت کاندیدیاز یا برفک دهان به شکل برجستگی‌های سفید خاکستری در روی مخاط دهان و زبان بروز کرده که با کندن این ضایعات مناطق خونریزی‌دهنده ایجاد میشود. ضایعه اغلب اگزودای سفید دارد.
ضایعات لوکوپلاکیا بیشتر در کناره‌های زبان است، در حالی که ضایعات برفکی معمولاً در روی زبان و سایرنفاط دهان دیده میشود.برفک دهان به دلیل از بین رفتن باکتری‌های مفید موجود در دهان ایجاد میشود و با این وضع قارچ‌های کاندیدای موجود در دهان رشد بیش از حد پیدا میکنند و بصورت برفک در دهان دیده میشوند. برفک دهان اکثراً توسط قارچ کاندیداآلبیکانس و گاه توسط قارچ‌های کاندیدا گلابراتا و کاندیدا تروپیکالیس ایجاد میشود. اما در بزرگسالان عامل این بیماری مخمر کاندیدا آلبیکانس است.
برفک دهان در انسان‌های سالم نیز ممکن است رخ دهد، اما در بزرگسالان اکثراً عوامل زیر زمینه‌ساز بیماری هستند:
استرس : استرس شدید و طولانی در بدن باعث آزاد شدن هورمون کورتیزول میشود. این هورمون با کاهش ایمنی بدن و افزایش قند خون، میتواند موجب ایجاد برفک دهان شود.
کسانی که در دوره‌ای از آنتی بیوتیک یا دهانشویه‌های ضد باکتری استفاده کرده‌اند.به عنوان عفونت فرصت طلب در بیماران دچار ضعف ایمنی مانند ایدزکسانی که دیابت دارند.کسانی که از دندان مصنوعی استفاده میکنند.زنان باردار.کسانیکه دچار نقص در هضم غذا هستند.
بیشتر بیماران بدون علامت هستند ولی ممکن است هنگام غذا خوردن درد داشته باشند یا در آغاز ابتلا از طعم بد دهان گله داشته باشند.
درمان در کودکان: درمان با قطره نیستاتین یا کلوتریمازول موضعی برای حداقل ده روز است.
درمان در بزرگسالان:
درمان در بالغین از ترکیبات استروئیدی و فلوکونازول استفاده میشود. داروهایی مانند نیستاتین، میکونازول، آموفوتریسین بی.
مصرف محلول دهانشویه نیستاتین در کم کردن برفک دهانی موثر است. نیستاتین دهانشویه مورد استفاده از دسته پلی‌ان‌ها و در حقیقت یک ترکیب آنتی‌بیوتیک ضد قارچی تتراماکرولیدی می‌باشد. مصرف بصورت ۴ بار در روز است.
مصرف دهانشویه کلرهگزیدین بدون الکل نیز در کم کردن برفک دهانی موثر است. مصرف این دهانشویه بصورت دو بار در روز است. دهانشویه کلرهگزیدین، یک دهانشویه آنتی‌سپتیک است که توسط بسیاری از مطالعات بالینی و آزمایشگاهی، به عنوان یک داروی موضعی ضد باکتری و قارچی کاندیدا معرفی شده‌است
مصرف دهانشویه کلرهگزیدین بدون الکل بطور روزانه که یک دهانشویه آنتی‌سپتیک است که به عنوان یک داروی موضعی ضد باکتری و قارچی کاندیدا معرفی شده‌است میتواند پیشگیری کننده باشد.