لزوم استفاده از مکمل های ورزشی در ورزشکاران مبتدی و حرفه ای

دکتر سهیل آخوندزاده

امروزه شاهد رشد روز افزون استفاده از مکمل های بدنسازی در میان ورزشکاران می باشیم. مصرف این مکمل ها هم در ورزشکاران مبتدی و هم در ورزشکاران حرفه ای و نیمه حرفه ای جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. اما، همیشه این سوالات مطرح است که آیا همه ورزشکاران نیاز به این مکمل ها دارند؟ آیا استفاده از همه مکمل ها برای ورزشکاران مجاز است؟ عوارض این مکمل ها چیست؟ نحوه مصرف آنها چگونه است؟ و …

نتیجه بررسی مطالعات علمی و نیز سال ها تجربه شخصی خودم در مشاوره با ورزشکاران و تجویز انواع مکمل های ورزشی نشان می دهد، که طیف گسترده ای از ورزشکاران مبتدی تحت تاثیر افراد ناآگاه به هنگام شروع یک برنامه بدنسازی، تشویق و یا حتی مجبور به خرید مقادیر زیادی از انواع این مکمل ها با قیمت های گزاف می شوند که در بسیاری از موارد نه تنها کمکی به رشد عضلانی و قدرت آنها نمی کند، بلکه در مواردی هم عوارض بعضا جبران ناپذیری را به ورزشکار تحمیل می کند.

لزوم استفاده از مکمل های ورزشی برای ورزشکاران حرفه ای و نیمه حرفه ای بر هیچ متخصصی پوشیده نیست. البته نوع مکمل مصرفی ، میزان مصرف آن و پیگیری نتایج استفاده از آن بر روی بدن ورزشکاران (follow up) و مراقبت های مربوط به دوپینگ امری کاملا تخصصی است که حتما می باید ورزشکاران تحت نظر متخصص پزشکی ورزشی از این مواد استفاده نمایند.

اما روی سخن من در این مقاله با ورزشکاران متبدی  و بررسی لزوم استفاده از انواع مکمل های ورزشی در این افراد است یا به عبارتی نوجوانان و جوانانی که تازه در باشگاه های بدنسازی ثبت نام کرده اند و یا مدتی است که در این باشگاه ها به تمرین می پردازند.

مشاوره دقیق و علمی با افرادی که در ابتدای راه پرورش اندام و بدنسازی و یا حتی سایر رشته های ورشی هستند کلید طلایی ورود به این مسیر است. بررسی دقیق شرایط فیزیکی فرد از طرفی و بررسی های روحی و روانی ورزشکار و آنالیز این داده ها توسط متخصص می تواند ارائه دهنده برنامه دقیق تغذیه ای و استفاده از مکمل ها برای ورزشکاران مبتدی باشد.

ورزشکارانی که برنامه مدونی برای تمرینات بدنی دارند و به انجام به موقع و دقیق آن تحت نظر مربیان با سابقه و تحصیل کرده مبادرت می ورزند، می باید حتما برنامه دقیق و مدونی هم در خصوص رژیم غذایی روزانه خود داشته باشند. برنامه هایی که باید برای هر ورزشکار به صورت جداگانه طراحی و نوشته شود. چرا که برای مثال برخی از ورزشکاران مبتدی کمبود وزن دارند و برخی اضافه وزن و خوب پرواضح است که رژیم غذایی این افراد با هم متفاوت خواهد بود. از طرف دیگر برنامه غذایی ورزشکارانی که با برنامه دقیق و اصولی تمرین می کنند با افراد عادی بسیار متفاوت است. میزان انرژی دریافتی، میزان پروتئین، میزان چربی، میزان ویتامین ها و املاح ورزشکاران باید بر اساس نوع فعالیت بدنی آنها به صورت دقیق محاسبه شود و در برنامه غذایی روزانه لحاظ شود.

حال بعد از تدوین برنامه تمرینی دقیق و برنامه غذایی مدون نوبت به استفاده از مکمل هاست. در این مرحله، پزشک متخصص  با بررسی شرایط ورزشکار و نحوه تمرینات و تغذیه فرد می تواند نقایص تغذیه ای را با تجویز مکمل های ورزشی و غذایی جبران کند. در واقع مکمل ها تکمیل کننده دریافت انرژی و پروتیئن مورد نیاز ورزشکاران هستند. این پایان کار نیست. چرا که همانطور که ذکر شد، مکمل ها می توانند عوارضی را هم درپی داشته باشند. لزوم بررسی ها و معاینات دوره ای پزشکی می تواند از بروز این عوارض پیشگیری کند. ضمن این که تغییرات مورد نیاز در نوع و میزان مکمل ها خصوصا به دنبال تغییرات شرایط جسمی ورزشکار در طول زمان هم امری اجتناب ناپذیر است که صرفا از طریق پزشک متخصص می باید صورت پذیرد. بنابراین مکمل های ورزشی در ورزشکاران مبتدی هم کاربرد دارند و می توانند سودمند باشند به شرطی که با توجه به نیاز افراد و با آگاهی از شرایط تمرینی و تغذیه ای ورزشکار توسط پزشک متخصص تجویز شده باشند.

دکتر سهیل آخوندزاده

شما می توانید جهت ارتباط با مطب دکتر آخوندزاده با شماره های ذیل تماس حاصل فرمائید:

02188545296

02188545297

آدرس:خیابان شهید بهشتی – خیابان شهید مفتح شمالی – نرسیده به ایستگاه متروی مفتح – کوچه دوست محمدی- پلاک۳- واحد۸

وب سایت: arianaclinic.com