با وجود این که امروزه محققان به روش‌ها و فناوری‌های جدیدی دست یافته‌اند که غربالگری خون‌های اهدایی را با روش‌های حساس مبتنی بر شناسایی آنتی‌بادی امکان‌پذیر ساخته است، اما متاسفانه همچنان خطر انتقال عفونت‌های ویروسی وجود دارد.

بررسی‌های انجام شده حاکی از آن است که روش‌های حساس مبتنی بر شناسایی اسیدهای نوکلئیک می‌تواند نتایج اطمینان‌بخش‌تری در شناسایی عوامل ویروسی بیماری‌زا داشته باشد.

با توجه به اهمیت این موضوع، محققان دانشگاه تربیت مدرس با هدف طراحی روشی حساس‌تر در مرحله شناسایی نسبت به روش‌های معمول و همچنین تشخیص همزمان عفونت‌های ویروسی، نقص ایمنی اکتسابی تیپ یک ویروس ایدز و ویروس هپاتیت C ، از روش جدیدی استفاده کرده‌اند که حساسیت قابل قبولی برای تشخیص عفونت ویروس ایدز و هپاتیت دارد و به صورت اختصاصی عمل می‌کند.

علاوه بر اینکه این روش، حساسیت و دقت قابل قبولی در تشخیص عفونت‌های ویروسی ایدز و هپاتیت دارد، هزینه‌ و زمان لازم برای انجام آزمایش‌های غربالگری و تشخیصی را نیز به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

با توجه به آنچه گفته شد، می‌توان پیش‌بینی کرد که این دستاورد بتواند نقش مهمی در کنترل این بیماری و پایش درمان بیمار داشته باشد.

کبد عضوی است که در بسیاری از فعالیت‌های حیاتی بدن نقش دارد. این عضو نه‌تنها از طریق تولید پروتئین‌های اختصاصی با عوامل ایجاد عفونت مقابله می‌کند، بلکه می‌تواند با تولید پروتئین‌های انعقادی در کنترل و توقف خونریزی نیز موثر باشد.

این در حالی است که ابتلا به عفونت‌های ویروسی منجر به التهاب کبد و نقص در عملکرد آن می‌شود. در چنین شرایطی علاوه بر این که کبد در سم‌زدایی و از بین بردن اثر فرآورده‌های دارویی با مشکل مواجه خواهد شد، نمی‌تواند انرژی مورد نیاز بدن را نیز ذخیره کند.

گفته می‌شود از گذشته‌های دور، انسان‌ها به بیماری‌ هپاتیت مبتلا می‌شوند و تاریخچه‌ این بیماری، ریشه در گذشته‌های دور دارد؛ اما پس از جنگ جهانی دوم محققان دریافتند این بیماری نوعی بیماری عفونی است و به این ترتیب به تدریج انواع ویروس‌های ایجادکننده‌ هپاتیت شناخته شدند.

امروزه بیماری هپاتیت مزمن ویروسی، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بهداشتی در سطح دنیاست و کشور ما به عنوان یکی از مناطق با آلودگی متوسط ویروس هپاتیت شناخته شده است. شیوع سرمی عفونت ویروسی هپاتیت C در سطح جهانی حدود یک درصد است و متاسفانه درصد زیادی از موارد آلودگی به هپاتیت C به صورت مزمن در بدن باقی می‌مانند.

در کشور آمریکا نیز بیش از میلیون‌‌ها نفر به هپاتیت ویروسی مبتلا هستند. از آنجا که این بیماری سبب بروز بیماری‌های خطرناک می‌شود و با آلوده کردن میلیون‌ها نفر از انسان‌ها، زمینه مناسبی را برای ابتلا به ویروس ایدز ایجاد می‌کند، به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تهدید سلامت عمومی از آن نام برده شده است.

اگرچه در سال‌های اخیر با افزایش آگاهی‌های عمومی نسبت به این گروه‌ از بیماری‌ها به افق‌های جدیدی در تضمین سلامت عمومی دست یافته‌ایم، اما متاسفانه با توجه به مشکلات ناشی از موانع موجود در جلوگیری از افزایش شیوع این بیماری‌ها و لزوم تلاش برای کاهش هزینه‌های پزشکی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن، باید راهکارهای جدیدی در این زمینه آغاز شود.

با انتقال خون از شخص آلوده به شخص سالم، آن فرد به عفونت هپاتیت ویروسی مبتلا خواهد شد.

 با وجود مراقبت‌های بهداشتی همه‌ساله 8 تا 10 هزار نفر از عوارض کبدی ناشی از هپاتیت ویروسی C و حدود 5 هزار نفر از عوارض ناشی از دیگر انواع هپاتیت‌های ویروسی جان خود را از دست می‌دهند. در حال حاضر بیماری مزمن کبدی، دهمین علت مرگ‌ومیر انسان‌ها و نارسایی کبدی ناشی از هپاتیتC، مهم‌ترین عامل پیوند کبد است.

سدی در برابر راه‌های مشترک انتقال بیماری

در ابتلا به هپاتیت C ، بیماران دچار هپاتیت مزمن می‌شوند که تعداد زیادی از آنها در معرض خطر پیشرفت بیماری و ابتلا به هپاتیت مزمن فعال و التهاب کبدی قرار خواهند داشت. در برخی از کشورها مانند کشور ژاپن، ابتلا به عفونت ویروسی هپاتیت C منجر به سرطان کبد خواهد شد.

ویروس ایدز (HIV) نیز مهم‌ترین ویروس در خانواده ویروس‌هاست. عفونت HIV در صورت عدم درمان در حدود یک دهه به طول خواهد انجامید. مراحل بیماری شامل ابتلا به عفونت اولیه، انتشار ویروس به اعضای لنفاوی، ایجاد عفونت نهانی و مخفی، افزایش شدت بیماری، بیماری بالینی و در نهایت مرگ است.

جالب است بدانید احتمال ابتلا به ایدز در میان افراد مبتلا به هپاتیت C بیشتر است.

در اروپا و آمریکا تقریبا 25 درصد از بیماران آلوده به ویروس ایدز و 10 درصد از بیماران آلوده به ویروس هپاتیت C دارای عفونت همزمان هستند. بررسی‌های انجام شده حاکی از آن است که حدود 54 میلیون نفر در سراسر جهان به این عفونت همزمان مبتلا هستند.

عفونت همزمان ایدز و هپاتیت C، بیماری‌های کبدی وابسته به هپاتیت C را تسریع می‌کند که شامل یک تغییر سریع‌تر به سمت التهاب کبدی و سرطان کبد در این گروه از بیماران است. همچنین پیشرفت ایدز و بروز علائم آن در افراد دارای عفونت همزمان هپاتیت C ، سریع‌تر از افرادی است که تنها به ویروس ایدز آلوده هستند.

به نظر می‌رسد شیوع بالای همزمان این دو نوع عفونت، به علت راه‌های انتقال معمول آنها مانند تزریق خون و فرآورده‌های آن باشد، لذا غربالگری حساس و مطمئن واحدهای خونی از طریق روش‌های سرولوژیک و مولکولی ضروری خواهد بود. (تبیان)