پوسیدگی دندانی یکی از شایعترین بیماریهای عفونی در سراسر دنیا است. همانطور که میدانید پوسیدگی دندانی به واسطه فعالیت باکتریهای خاصی در حفره دهان اتفاق میافتد. این باکتریها با تخمیر مواد غذایی باقیمانده در اطراف دندانها اسیدی تولید میکنند که سطح مینای دندان را حل کرده و فرآیند پوسیدگی و تخریب دندان آغاز میشود. بخش پروتئینی ساختار دندانی نیز به واسطه فعالیت آنزیمی باکتریها از بین رفته و تخریب دندانی تسریع میشود.گرچه اصلیترین راه پیشگیری از پوسیدگی دندانی رعایت بهداشت و استفاده از روشهای مکانیکی مثل مسواک زدن و نخ کشیدن است، با این حال نباید از نقش مهم تغذیه در پوسیدگی دندانی غفلت کرد. بیشترین میزان پوسیدگی دندانی به واسطه غذاهای چسبناک (مثل چیپس و پفک و انواع اسنکها)، غذاهای حاوی قندهای ساده (انواع شیرینی، شکلات و بستنی)، آب نباتهایی که به کندی در دهان حل میشوند و نوشیدنیهای شیرین (نوشابه، آب میوه، شیرکاکائو و…) اتفاق میافتد. خوردن این مواد غذایی به تنهایی (بدون خوردن مواد غذایی دیگر) و تمیزنکردن دهان بلافاصله بعد از مصرفشان خطر پوسیدگی دندانی را بازهم بیشتر میکند.هر چقدر خوردن غذاهای شیرین و چسبناک میتواند باعث افزایش میزان پوسیدگی شود مصرف برخی انواع دیگر غذاها در کاهش پوسیدگی موثر خواهد بود. خوردن سبزی و میوههای غنی از فیبر که فاقد قند بوده یا حداقل میزان قند را دارند (مثل سیب، هویج، کلم، کاهو، گوجه فرنگی و….) در عین تامین مواد غذایی ضروری بدن به کاهش پوسیدگی دندانی کمک خواهد کرد. خوردن مواد غذایی غنی از پروتئین و چربیهای سالم در عین تقویت سلامت عمومی و کمک به کاهش وزن در کاهش میزان پوسیدگی دندانی نیز موثر خواهد بود. نکته دیگر اینکه بهتر است بین وعدههای غذایی شما دستکم دوساعت فاصله بوده و در این مدت غذاهای محرک ترشح بزاق خورده یا آدامسهای بدون قند بجوید. البته کماکان بهترین راه تمیز شدن دندانها مسواک زدن و نخ کشیدن است.خوردن مقادیر زیاد مایعات بخصوص آب و چای کمرنگ در طول روز و بعد از وعدههای غذایی کمک موثری به تمیزشدن حفره دهان خواهد کرد. از سوی دیگر نتایج تحقیقات اخیر نشان داده چای سبز نقش بسیار موثری در کاهش التهاب لثه دارد. مراقب نوشابهها باشید.نوشابهها میتوانند دو خطر عمده برای دندانها داشته باشند. خطر نخست قند بسیار بالای آنها است که خطر پوسیدگی دندانی را بشدت افزایش میدهد. گرچه تولید نوشابههای بدون قند این مشکل را کمابیش مرتفع کرده ولی مشکل دوم کمابیش به قوت خود باقی است و آن اسید نوشابه است. نوشابه حاوی اسید فسفریک است و در صورت استفاده مداوم، میتواند به راحتی به مینای دندانها آسیب برساند. در واقع ماهیت اثر اسید نوشابه تفاوتی با اسید ترشیجات ندارد. جدای از این اسید فسفریک نوشابه باعث دفع کلسیم از بدن و افزایش خطر پوکی استخوان میشود. بنابراین اکیدا توصیه میشود تا حدامکان از مصرف نوشابه خودداری کنید. از لحاظ تغذیهای بهترین نوشیدنی آب ساده یا دوغ است.
نوشته
دکتر علیرضا آشوری ( دندانه )