فلوراید در کاهش تخریب دندانی مؤثر است : در آب نوشیدنی معمولی عموماً وجود دارد . جایگزینی فلوراید نمی تواند جای بهداشت و عادات خوب بهداشتی دهان و دندان را بگیرد . برخی کودکان ممکن است هم فرم خوراکی و هم نوعی موضعی را با تجویز دندانپزشک نیاز داشته باشند . فلوراید یکی از مواد معدنی موجود در طبیعت است که خواص ضدپوسیدگی آن به صورت افزایش مقاومت نسج دندان به پوسیدگی و کاهش پتانسیل پوسیدگی زائی پلاک دندان بروز می کند . به طور کلی ۲ روش استفاده از فلوراید وجود دارد :
روش سیستمیک : فلوراید آب آشامیدنی بهترین روش پیشگیری از پوسیدگی است که میزان مصرف متعادل آن برای کاهش پوسیدگی ۷/۰ تا ۲/۱ PPM است . در نواحی گرم مقدار مصرف روزانه آب نوشیدنی بالاتر بوده و طبعاً فلوراید آن باید پائین تر باشد و برعکس . مقادیر بالاتر فلوراید آب ، دندان ها را بدشکل می سازد و آب اینگونه مناطق باید با روش خاصی فلوراید آن کم شود( Defluoridization ) افراد در مناطقی که فلوراید آب آنها کمتر از میزان متعادل است . باید مکمل فلوراید دریافت دارند .
مکمل فلوراید : به شکل قرص و قطره می باشد و فقط برای کودکانی که غلظت فلوراید آب آشامیدنی آنها کمتر از حد مجاز می باشد . با توجه به سن کودک ، تحت نظر دندانپزشک تجویز می گردد .
روش موضعی : فلوراید تراپی توسط دندانپزشک
دندانپزشک ، محلول ، ژل یا وارنیش ( پوشش محافظ عموماً رنگی ) غلیظ شده فلوراید بر اساس ریسک و شدت پوسیدگی به کار می برد . فلوراید تراپی حرفه ای در افراد فاقد پوسیدگی و یا دارای پوسیدگی خفیف ، هر ۶ ماه یکبار انجام شده و در پوسیدگی متوسط و شدید ، فواصل مصرف آن کمتر می باشد . پس از فلوراید تراپی به مدت ۳۰ دقیقه به کودک اجازه خوردن و نوشیدن نباید داده شود .
فلوراید مصرفی توسط خود بیمار : خمیردندان های حاوی فلوراید – دهان شویه های فلوراید
خمیردندان های حاوی فلوراید ، بی شک شایعترین و وسیع ترین روش استفاده از فلوراید موضعی ، خمیردندان می باشد . توصیه می شود در کودکان بالای ۳ سال از اینگونه خمیردندان ها استفاده شود . این خمیردندان ها در کودکان زیر ۶ سال باید با نظارت والدین و با احتیاط مصرف شود ( به اندازه یک نخود)
دهانشویه فلوراید: مصرف این دهانشویه ها در کودکان زیر ۶ سال ، بعلت عدم توانایی در کنترل رفلکس بلع توصیه نمی شوند ، مگر اینکه استفاده سیستمیک فلوراید مورد نظر باشد . استفاده از میزان بالای فلوراید به شکل سیستمیک ، مشابه هر داروی دیگر عوارضی را در پی خواهد داشت ، به ویژه در کودکان ، مصرف سیستمیک فلوراید باید با احتیاط باشد . علائم مسمومیت حاد با فلوراید ، تهوع ، استفراغ و درد شکم می باشد .
مسمومیت مزمن ( فلوروزیس دندانی ) : عبارت است از جذب مقادیر اضافی فلوراید در طی یک دوره طولانی زمان تکامل دندان ها و عامل اصلی آن مصرف آب آشامیدنی حاوی مقادیر بالای فلوراید در نوزادان و کودکان طی ۶ سال اول زندگی است .
در خفیف ترین شکل: فلوروزیس خال یا لکه های کوچک سفید مات روی مینای دندان است که با شدید شدن قهوه ای شده و فرورفتگی ایجاد می شود.
منبع:راسخون