زمانی که فرد در معرض اشعه ماورای بنفش آفتاب قرار می گیرد ابتدا پوست قرمز و سپس در اثر تکرار قرار گرفتن در معرض آفتاب برنزه می شود. اشعه ماورای بنفش به عمق پوست نفوذ کرده و باعث تولید رنگدانه ملانین می شود. هرچقدر این رنگدانه بیشتر باشد، پوست تیره تر خواهد بود.در واقع برنزه شدن یک فرآیند دفاعی پوست برای مقابله با اشعه زیانبار ماورای بنفش است. وقتی بدن در برابر اشعه ماورای بنفش قرار می گیرد طبقه پایهای پوست برای دفاع شروع به ساخت ملانین میکند. در نتیجه پوست تیره تر یا برنزه می شود.بدین ترتیب اشعه کمتر جذب پوست میشود. به دلیل وجود رنگدانهها مقاومت پوست در برابر آفتاب بیشتر شده و تا حدی از آسیب بیشتر محفوظ می ماند.
مدت زمان برنزه شدن و ماندن
مدت زمان برنزه شدن به رنگ پوست بستگی دارد. افراد با پوست سفید زودتر و افراد با پوست تیره دیرتر برنزه میشوند. معمولا حدود 10 تا 20 دقیقه قرار گرفتن در معرض اشعه مستقیم آفتاب ابتدا باعث قرمزی پوست میشود.اگر قرار گرفتن پوست به مدت فوق چندین بار در فواصل زمانی کوتاه اتفاق بیفتد پوست برنزه (قرمز مسی)می شود.اگر دفعات آفتاب گرفتن افزایش یابد ماندگاری رنگ برنزه پوست بیشتر شده و گاهی تا یک فصل هم
باقی میماند.
چون خانم های ایرانی به خاطر مسائل فرهنگی از لباس های پوشیده استفاده می کنند و فقط پوست نواحی دست ها و صورت در معرض آفتاب قرار می گیرد، حالت پیری زودرس ممکن است فقط در صورت و دست ها ظاهر شود در حالی که در کشورهای دیگر مثلا در آمریکا، بخش های دیگر بدن هم دچار این حالت می شوند
پوست های پلنگی
این حالت به دلیل عوارض ناشی از آفتاب گرفتن ایجاد می شود.مدتی بعد از آفتاب گرفتن و پوستهریزی در برخی نواحی پوست رنگ طبیعی دارد و در برخی نواحی روشن تر یا تیرهتر است.
سرعت رشد سلولهای پوست در مناطق مختلف متفاوت است و به دلیل صدمه وارد شده گاهی بخشی از پوست کمرنگتر از پوست طبیعی، بخشی دیگر لکه های پررنگ تر از پوست طبیعی و بخشی هم رنگ خود پوست است. البته گاهی ضایعات مشابهی در اثر بیماریهای قارچی روی پوست ایجاد می شود، اما اگر دلیل مشکل بیماری قارچی نباشد، درمان خاصی برای لکههای روشنتر از پوست وجود ندارد ولی ممکن است با گذشت زمان بهبود نسبی پیدا کنند.
آفتاب مضر، آفتاب کمتر مضر
معمولا صبح بعد از طلوع و عصرها نزدیک غروب آفتاب کمترین ضرر را دارد. 10 صبح تا سه بعدازظهر آفتاب بیشترین ضرر را دارد و شدیدترین عوارض آن مربوط به ساعات 11 تا 13 است. آفتاب در مناطق گرمسیری صدمات بیشتری در پوست ایجاد می کند. مردم مناطق گرمسیر دنیا جدا از بحث نژاد و قوم اکثرا پوست تیره دارند. افرادی که در مناطق سردسیر و کم آفتاب زندگی میکنند،به علت کمتر قرار گرفتن در آفتاب دچار آسیب های پوستی کمتری می شوند. ولی طبعا اگر همین افراد در معرض آفتاب مناطق گرمسیر قرار بگیرند، احتمال بروز صدمات پوستی در آنها شدیدتر خواهد بود.
آفتاب گرفتن کنار آب
آفتاب در کنار دریا یا مناطق خشک تفاوت چندانی با هم ندارند. خیس کردن بدن هم برخلاف تصور تاثیری در برنزه شدن ندارد و بیشتر جهت خنک کردن استفاده می شود.اما در برخی از مقالات ذکر شده که پس از خیس شدن بدن یا در هوای مرطوب تأثیر آفتاب روی پوست بیشتر می شود که دلیل آن هم حالت ذرهبینی ذرات آب است . البته آفتاب گرفتن در مناطق خشک کار بسیار غیرمنطقی است، اما بیمارانی داریم که در همین مناطق در معرض آفتاب قرار گرفته اند و دچار صدمات پوستی شدیدی شده اند.
آفتاب و سرطان
آفتاب گرفتن و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور آفتاب می تواند منجر به بروز سه نوع سرطان شود: سرطان سلولهای سنگفرشی، سرطان سلول های پایه پوست و ملانوما. ملانوما یکی از خطرناک ترین و مرگبارترین انواع سرطان ها محسوب میشود. این سرطان ها بیشتر در مناطقی از پوست دیده می شوند که در معرض آفتاب قرار دارد.
اتاق خطرناک
سولاریوم دستگاهی است که فقط اشعه ماورای بنفش از آن ساطع می شود.
فرد در دستگاه قرار گرفته و رنگ پوستش برنزه میشود. سولاریوم می تواند به
مراتب از آفتاب خطرناک تر باشد چون افراد بی محابا در این دستگاه در معرض اشعه
قرار میگیرند.تمام
عوارض منفی اشعه آفتاب که به آنها اشاره شد، یکجا در سولاریوم جمع شده و علاقه
و توجه مردم به این دستگاه خطرناک واقعا باعث نگرانی است.
عوارض منفی اشعه آفتاب که به آنها اشاره شد، یکجا در سولاریوم جمع
شده و علاقه و توجه مردم به این دستگاه خطرناک واقعا باعث نگرانی است.