به نقل از دکتر حیدریان فوق تخصص درد درد دنبالچه (کوکسیکس) با نام کوکسی‌دینا نیز شناخته می‌شود. دنبالچه همان استخوان انتهایی ستون فقرات است که ممکن است به دلیل ضربه دچار درد حاد شدید و ناگهانی شود که نتیجه آن کوفتگی یا ایجاد شکستگی است. این درد در زنان رایج‌تر از مردان است.
کوکسی‌دینا (درد دنبالچه)
علائم کوکسی‌دینا شامل درد در استخوان دنبالچه درست در قسمت انتهایی ستون فقرات است. درد ممکن است با نشستن و پس از آن تشدید شود و روزها باقی بماند. درد در استخوان دنبالچه می‌تواند با نشستن روی یک سطح نرم تشدید شود چرا که در این حالت، میزان کمتری فشار روی استخوان‌های نشیمنگاهی (توبرزوزیته ایسکیوم) وارد می‌شود و بیشترین فشار روی استخوان دنبالچه است. ممکن است موقع تغییر وضعیت از نشسته به ایستاده یک درد تیرکشنده و شدید احساس شود.
علل درد دنبالچه
درد دنبالچه می‌تواند ناشی از ناپایداری (دررفتگی) دنبالچه باشد که با گذشت زمان باعث التهاب مزمن می‌شود. افتادن از ارتفاع با نشیمنگاه نیز دلیل رایج دیگری است. کشیدگی مکرر یا استفاه بیش از حد از این ناحیه به خصوص موقع دوچرخه‌سواری یا پاروزدن می‌تواند احتمال بروز درد در استخوان دنبالچه را افزایش دهد.
اسپاسم عضلانی یا گرفتگی عضلات کف لگن مانند گلوتئوس ماکسیموس، پیریفورمیس یا اداکتور مگنوس (Adductor Magnus) می‌تواند منجر به درد دنبالچه شود و این درد کاملا متمایز است چرا که با نشستن به جای اینکه تشدید شود کاهش پیدا می‌کند. به‌علاوه، درد دنبالچه می‌تواند یکی از عوارض جراحی و زایمان نیز باشد.
درمان درد دنبالچه
درمان اولیه
در صورت امکان از نشستن اجتناب کنید. نشستن در بسیاری موارد باعث بدتر شدن آسیب و جلوگیری از التیام می‌شود. چنانچه مجبورید بنشینید از یک کوسن استفاده کنید که وسط آن یک بریدگی یا سوراخ وجود داشته باشد و به این ترتیب فشار اضافی از روی دنبالچه برداشته می‌شود. از کمپرس‌های گرم و سرد در موضع استفاده کنید. برخی پزشکان کمپرس سرد و برخی دیگر گرم را توصیه می‌کنند این بستگی به فرد دارد که کدامیک روی وی بهتر جواب بدهد. موارد ناپایداری (دررفتگی) دنبالچه خود به خود و طی یک دوره چند هفته یا چند ماهه التیام پیدا می‌کنند. به منظور تشخیص صحیح و استفاده از درمان مناسب با یک پزشک مشورت کنید. (برگرفته از سایت دکتر فرخانی متخصص ستون فقرات)
فیزیوتراپی و کایروپراکتیک
به نقل از متخصصین کلینیک تخصصی ستون فقرات و توانبخشی دکتر فرخانی در فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست سعی می‌کند با استفاده از ورزش‌های کششی و ماساژ عضلات اطراف دنبالچه مانند پیریفورمیس درد آن را کاهش دهد. اغلب از بیمار خواسته می‌شود ورزش‌های تقویت‌کننده و شل‌کننده عضلات کف لگن را نیز انجام دهد. برای درد ناشی از اسپاسم عضلانی، ماساژ عمقی بافت برای برداشتن فشار و تسکین نقاط محرک و همچنین ورزش‌های کششی می‌توانند مفید باشند. یک کایروپراکتور یا متخصص بیماری‌های استخوانی ممکن است ناحیه دنبالچه را از طریق مقعد دستکاری کند تا بتواند درد را کاهش دهد.
تزریق استروئید
گاهی اوقات ممکن است تزریق استروئید تجویز شود. تزریق استروئید ممکن است به صورت دائم یا تنها برای یک دوره چند ماهه درد را تسکین دهد.
جراحی
جراحی به عنوان آخرین راه درمان انجام می‌شود و در آن دنبالچه برداشته می‌شود. استفاده از این روش در بیشتر موارد موفقیت‌آمیز بوده است.
کوفتگی استخوان دنبالچه
استخوان دنبالچه گروهی از 5-3 استخوان متصل به هم در انتهای ستون فقرات است. این استخوان باقیمانده یک دم است و در واقع در انسان هیچ عملکرد و کارایی ندارد.
علائم کوفتگی دنبالچه
در کوفتگی دنبالچه بیمار در انتهای ستون فقرات درد دارد و اغلب در موارد متوسط تا شدید بروز می‌کند. موقع نشستن فرد درد داشته و ممکن است موقع راه‌رفتن نیز احساس ناراحتی کند. درد ممکن است به دلیل تکان یا اعمال فشار ناگهانی تشدید شود. در برخی موارد حتی ممکن است حرکات روده با درد همراه باشند.
علل کوفتگی دنبالچه
دنبالچه ممکن است در نتیجه سقوط از ارتفاع به پشت دچار کوفتگی شود. این اتفاق باعث به هم فشرده‌شدن بافت نرم بین دنبالچه و سطحی که فرد روی آن فرود آمده می‌شود.
گاهی اوقات استخوان دنبالچه در پی سقوط و افتادن دچار شکستگی می‌شود که در چنین مواردی، علائمی مربوط به کوفتگی ساده دنبالچه با شدت بیشتری ظاهر می‌شوند. جراحات متوسط تا شدید واردشده به دنبالچه باید توسط یک پزشک متخصص مورد بررسی قرار گیرند.
درمان کوفتگی دنبالچه
درمان شامل استراحت و اجتناب از نشستن و فشار آوردن روی دنبالچه است. موقع نشستن برای کاهش فشار روی استخوان دنبالچه، از یک کوسن دوناتی‌شکل استفاده کنید. برای کاهش درد و التهاب کمپرس سرد استفاده کنید. هر چند مدت زمان مورد نیاز برای التیام درد می‌تواند تا حد زیادی از چند روز تا چند هفته متغیر باشد ولی استراحت معمولا به عنوان یک راه‌درمان توصیه می‌شود. جراحی در مواردی انجام می‌شود که راه‌های درمانی که پیش از این اشاره شد جواب نداده باشند و در موارد شکستگی بیشتر انجام می‌شود تا کوفتگی.
شکستگی استخوان دنبالچه
شکستگی استخوان دنبالچه به دنبال سقوط فرد و افتادن وی روی دنبالچه که دقیقا در انتهای ستون فقرات قرار گرفته است اتفاق می‌افتد. در شکستگی استخوان دنبالچه اغل درد شدیدی در انتهای ستون فقرات احساس می‌شود. به دنبال آسیب، فرد موقع نشستن در ناحیه‌ای که استخوان دنبالچه در آن قرار گرفته دردشدیدی احساس می‌کند. بیمار ممکن است طی مقاربت جنسی یا حرکات روده نیز درد داشته باشد.
استخوان دنبالچه استخوانی است که در انتهای ستون فقرات قرار گرفته است. این استخوان شامل 4 استخوان متصل به هم است که در زیر ساکروم (خاجی) که خود از پنج استخوان به هم متصل تشکیل شده قرار می‌گیرد.
درمان شکستگی دنبالچه
چنانچه فکر می‌کنید دچار شکستگی استخوان دنبالچه شده‌اید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. پزشک ستون فقرات را بررسی کرده و ممکن است در تلاش برای ایجاد مجدد درد معاینه دیجیتال انجام دهد. برای تایید تشخیص پزشک ممکن است MRI یا سی‌تی اسکن درخواست کند.
در بیشتر موارد، استراحت بهترین درمان است. پزشک ممکن است برای بیمار مسکن یا نرم‌کننده مدفوع تجویز کند. مصرف شل‌کننده‌های مدفوع باعث می‌شوند حرکات روده درد کمتری به دنبال داشته باشند. یک کوسن دوناتی‌شکل ممکن است به راحت‌تر نشستن بیمار کمک کند. گاهی اوقات در موارد شکستگی‌های همراه با دررفتگی نیاز است جراحی انجام شود.