پیرى عبارت است از جمع شدن کلسترول در جدار عروق که اعتدال در صرف غذا و خوددارى از پُرخورى، پیشگیری از یبوست، سحرخیزی و تقویت سیستم گوارش از راههای پیشگیری از پیری است.
پیرى در تعقیب جوانى به وجود مىآید، درحقیقت تغییرات و پیدایش کلسترول در جدار عروق است که به تصّلب یا سفت شدن شرایین موسوم است، این یکى از تعریفهاى پیرى است، پس مىتوان گفت که پیرى عبارت است از جمع شدن کلسترول در جدار عروق.
حال اگر شرایطى به وجود آید این چربىها در جدار عروق جمع نشوند، پیرى و فرسودگى به تأخیر خواهد افتاد که میتوان به برخی از آنها اشاره کرد:
1- اعتدال در صرف غذا و خوددارى از پرخورى، چنانچه امیر مؤمنان على علیه السّلام مىفرماید : هرکه کمتر خورد رنج و آلامش کمتر است.
2- رعایت آداب تغذیه به منظور جلوگیرى از سوء هضم و نفخ و غیره.
3- خوددارى از هرگونه اعتیاد.
4- مصرف ماست بیشتر از سایر غذاها براى مبارزه با میکروبهاى سمساز رودهها (در افراد سالم و جوان) البته همراه با برخی مصلحات مانند نعناع، پونه، کاکوتی و … برای دفع ضررهای ماست.
5- مبارزه با یبوست و تنبلى رودهها.
6- جلوگیرى از چربى خون در اثر مصرف نکردن روغنهاى حیوانى و غذاهاى خیلى چرب.
7- سحرخیزى و زندگى در هواى آزاد بهخصوص صبح زود (طلوع فجر).
8- رعایت نوع غذاى روزانه، چه اگر زیادتر از حد معمولى چرب باشد سازنده کلسترول، اگر خیلى ترش باشد موجب ضعف و پیرى و سستى اعصاب، اگر خیلى شور باشد باعث لاغرى و کمسویى چشم و اگر خیلى شیرین باشد عامل چاقى خواهد بود.
صرف غذاهاى مختلف و رنگارنگ در یک وعده غذا، اختلال هضم را در پى خواهد داشت، زیرا هریک از آنها زمانى جداگانه براى هضم و جذب لازم دارد.
رعایت نکات فوق در سالخوردگان بیشتر و در زمان پیرى لازم است، زیرا دوران پیرى زمان ضعف و ظهور بیمارىها است. افراد مسّن غالباً دچار بیمارىهایى از قبیل فشارخون، نقرس، دردهاى مفصلى، نارسایى شریانهاى قلب (کرونرها) و مشکل شدن هضم به علت کم شدن شیرههاى هاضمهاى خواهند شد.
قرآن کریم چنین مىفرماید: هر که را عمر طولانى دادیم از خلقتش مىکاهیم (هر چه پیرى فراتر رسد، ضعف و سستى بیشتر خواهد شد).
در دوران پیرى دفع کلسیم از خون زیاد مىشود و خوردگى استخوانها شروع مىشود. به خصوص در افرادى که تحرّک کمترى دارند. در این دوران عمر بایستى به اندازه نیاز مواد غذایى را مصرف کنند، زیرا اضافه آن به صورت چربى ذخیره شده مخاطرات زیادى به وجود مىآید.
رسول گرامى محمد مصطفى (ص) مىفرمایند: معده خانه بیمارىهاست، پرهیز و بهداشت سرآمد درمان و به بدنها آنچه را که احتیاج دارند بدهید ( یعنى به اندازه احتیاج مصرف کنید).
در کتاب همیشه سالم و لاغر باشید آمده است: مقدار کالرى لازم در دوران پیرى در حدود 2200 تا 3000 کالرى است که باید به وسیله غذاهاى روزانه تأمین شود. براى تأمین این مقدار انرژى استفاده از چربىهاى نباتى، لبنیات و پروتئین توصیه مىشود. این مقدار کالرى از خوردن غذاهاى ساده نیز به دست مىآید که روش پسندیده آن، این است که در 24 ساعت مثلاً یک وعده از غذاى پختنى (ناهار) و یک وعده میوه (شام) و صبحانه نیز غذاى بسیار سبک و بدون چربى استفاده شود.
حضرت صادق (ع) مىفرمایند: موقعى که سن به پنجاه سالگى رسید با شکم پُر از چربى نخوابید. شبها عصب سمپاتیک کمتر فعالیت دارد، برعکس عصب پاراسمپاتیک بیشتر. رسول گرامى محمد مصطفى (ص) مىفرمایند: کسى که شب میوه مىخورد زیان نمىبیند.
افرادى اظهار مىکنند براى مبارزه با چاقى شبها شام نمىخورند، حال اینکه نخوردن شام توصیه نشده است، باید خورد شود اما ساده و سالم. چنانچه رسول گرامى (ص) مىفرمایند: شام باید خورده شود، اگر چه مشتى خرما باشد زیرا شام نخوردن مایه ضعف و پیرى است.(تسنیم)