در مورد ویتامین
D آنقدر این کمبود‌ها جدی شده که حالا پای وزارت بهداشت هم به میان آمده
و در این‌باره هشدار داده‌اند. هشدار وزارت بهداشت به اندازه‌ای جدی است که طرحی برای
توزیع مکمل‌های این ویتامین در مدارس دخترانه کشور آغاز شده است. اما ویتامین
D چیست و چرا کمبود آن باید تا این اندازه جدی گرفته شود؟
پزشکان و کارشناسان بهداشتی کشور سال‌هاست که نسبت به کمبود ویتامین
D در کشور هشدار می‌دهند؛ ویتامینی که نقش بسیار مؤثر در حفظ سلامت و ایمنی
بدن انسان‌ها دارد و کمبود آن می‌تواند سلامت انسان را به‌شدت تهدید کند. این در حالی
است که بیش از 80درصد مردم کمبود ویتامین D دارند.
کارشناسان می‌گویند که بیش از 85درصد از ویتامین D مورد نیاز مردم
از نور آفتاب تهیه می‌شود و منابع غذایی تنها 15درصد از این ویتامین را تأمین می‌کنند.
دکتر منصور رضایی، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید
بهشتی با بیان اینکه یکی از اصلی‌ترین منابع دریافت ویتامین D نور خورشید است،
می‌گوید: بین آلودگی هوا و کاهش دریافت آفتاب مؤثر که عامل اصلی ویتامین
D مورد نیاز بدن است، ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. در هوای آلوده متأسفانه
آفتاب تابیده شده به بدن انسان، قابلیت مطلوب تولید ویتامین D را زیر پوست انسان
ندارد.
دکتر رضایی از فواید فراوان ویتامین D و نتایج تحقیقات
علمی در این‌باره می‌گوید و اینکه ویتامین D از بروز افسردگی
پیشگیری می‌کند و به همین دلیل در برخی از کشورهای اروپایی که آفتاب ندارند، شیوع افسردگی‌های
فصلی بالاست. آنها برای جبران کمبود این ویتامین حیاتی، لبنیات کم چرب را با ویتامین
D غنی‌سازی می‌کنند.
رضایی با استناد به یافته‌های تحقیقات علمی از ارتباط تنگاتنگ بین کاهش
دریافت ویتامین D و افزایش بروز بیماری‌های ام‌اس و آرتروز و التهاب
مفاصل خبر می‌دهد و می‌گوید: ثابت شده است که با دریافت ویتامین
D دردهای مزمن کاهش می‌یابد و پزشکان در برخی از موارد از ویتامین
D به‌عنوان ضد‌درد برای کاهش دردهای استخوانی و مفصلی استفاده می‌کنند. این
استاد دانشگاه توصیه می‌کند که اگر هوا تمیز و پاک باشد مردم بدون استفاده از کرم‌های
ضد‌آفتاب نیم تا یک‌ساعت زیر نور مستقیم آفتاب قرار گیرند تا کمبود ویتامین
D تا حدی جبران شود.
علاوه براین، در سنین باروری زنان، ویتامین D سبب سلامت استخوان
آنها می‌شود چرا که دریافت این ویتامین باعث متراکم‌شدن استخوان‌های زنان خواهد شد.
به همین منظور به زنان توصیه جدی می‌شود که از مکمل‌های کلسیم به همراه ویتامین
D در سنین باروری استفاده کنند. ویتامین D برای همه مردم ضروری
و برای دختران و زنان ضروری‌تر است. دغدغه تأمین ویتامین D برای دختران آنقدر
جدی است که مدتی قبل طرح محرم‌سازی این مدارس مطرح شد. بر این اساس زاویه دید ساختمان‌های
مجاور مدارس دخترانه آنقدر کور می‌شد تا دختران دانش‌آموز بتوانند بدون پوشش در مدرسه
تردد کنند شاید که برای چند لحظه‌ای فرصت دریافت ویتامین D را از سرچشمه واقعی
آن یعنی نور خورشید داشته باشند. این طرح اگرچه به سرانجامی نرسید اما حالا وزارت بهداشت
یک‌بار دیگر به فکر تأمین ویتامین D برای دانش‌آموزان دختر است.
رئیس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با تأیید کمبود جدی این ویتامین
میان عموم مردم، از آغاز توزیع مکمل‌های این ویتامین در مدارس دخترانه مناطقی که شیوع
کمبود این ویتامین در آنها بالاست، خبر می‌دهد و می‌گوید: امسال توزیع مکمل در دبیرستان‌های
دخترانه شروع می‌شود. این مکمل‌ها برای 30دانشگاه علوم پزشکی تهیه و خریداری و دستورالعمل
توزیع آن نیز تهیه و به دانشگاه‌ها ابلاغ شده است.
همزمان کارشناسان می‌گویند توزیع مکمل ویتامین D باید کاملا علمی
باشد، به این ترتیب که حتما همراه آن کلسیم نیز داده شود چراکه در غیراین صورت کلسیم
در بافت‌های نرم بدن نظیر ریه، عروق و کلیه رسوب خواهد کرد. بنابراین، به‌منظور جلوگیری
از رسوب کلسیم در بافت‌های نرم بدن حتما باید مکمل‌ها همراه با شیر توزیع شود. رساندن
شیر به دانش‌آموزان همان ماموریتی است که بر دوش وزارت آموزش و پرورش قرار دارد و در
سال تحصیلی جدید دست‌کم تا‌کنون انجام نشده است.
کارشناسان سال‌هاست برای جبران کمبود برخی از ویتامین‌ها از غنی‌سازی
مواد غذایی نام می‌برند اما اینکه این مهم چه وقت تحقق می‌یابد و چگونه و آیا نظام
سلامت در کشور تجهیزات، اعتبارات و امکانات لازم برای اجرایی شدن این مهم را دارد،
سؤالی است که همچنان بی‌پاسخ مانده است؟ آیا بالاخره کمبود برخی از ویتامین‌ها با غنی‌سازی
مواد غذایی انجام خواهد شد؟
ویتامین را چطور تأمین کنیم؟
دریافت ویتامین D علاوه بر سلامت عمومی بدن و تقویت عضلات بر استخوان‌ها،
مو و دندان‌ها نیز تأثیر می‌گذارد. نور خورشید، شیرغنی شده، ماهی و مکمل‌ها می‌توانند
میزان مورد نیاز روزانه ویتامین D را در اختیار بدن قرار دهند. زرده تخم‌مرغ، جگر گاو
و روغن کبد ماهی مخصوصا ماهی‌های چرب مانند ماهی آزاد هم منابع غنی از ویتامین D هستند. روی غلات غنی‌شده با ویتامین D نیز به همراه شیر یا آب‌پرتقال غنی شده هم می‌توانید حساب کنید. برخی قارچ‌ها
نیز درست مانند انسان مقادیر زیادی ویتامین D در تماس با نور خورشید تولید می‌کنند. البته در قارچ‌هایی که در تاریکی
پرورش پیدا می‌کنند خبری از این ویتامین نیست.(همشهری آنلاین)