این روزها بیشتر خانم‌ها وقتی صورت‌شان را با مواد پاک‌کننده آرایش یا
کرم پاک می‌کنند لایه کاملا سیاهی از روی پوست برداشته شده و به روی دستمال کاغذی و
یا پنبه می‌چسبد. این نشان می‌دهد که دوده و آلودگی هوا روی پوست می‌نشیند و در زیبایی
افراد اختلال ایجاد می‌کند. این را می‌توان در پوست افرادی که در مناطق کوهستانی و
خوش آب و هوا زندگی می‌کنند به وضوح دید. این افراد غالبا پوستی شفاف و سالم دارند.
با دکتر عباس راثی، متخصص پوست و مو و زیبایی، رییس بخش پوست بیمارستان
حضرت رسول و عضو هیات علمی دانشگاه درباره اثرات آلودگی هوا برسلامت پوست به گفتگو
نشسته‌ایم و ایشان توصیه‌های جالبی برای حفظ سلامت و شادابی پوست در هوای آلوده دارند.
آقای دکتر چرا این روزها هوا این قدر آلوده است؟
در هوا ترکیبی از گازهای طبیعی وجود دارد که در حفظ و سلامت زندگی در این
کره خاکی اهمیت دارد. در اثر آلودگی هوا، لایه ازن تخریب می‌شود و به دنبال آن سلامتی
انسان و اکوسیستم کره خاکی به خطر می‌افتد. ماده آلوده‌کننده، ماده‌ای است معلق در
هوا که برای انسان و محیط‌زیست خطرناک است. مواد آلاینده می‌تواند جامد، مایع یا گاز
باشد و ضمنا می‌تواند طبیعی یا ساختار دست بشر باشد. آلودگی هوا را می‌شود به راحتی
در شهرهای بزرگ به علت دود ماشین، کارخانجات و کامیون‌ها مشاهده کرد.
این آلودگی هوا روی پوست هم اثر دارد؟
پوست یکی از اعضایی است که توسط آلودگی هوا تحت تاثیر قرار می‌گیرد. به
غیر از نور آفتاب تماس مزمن و طولانی‌مدت با هوای آلوده نیز یکی از علل عمده آسیب‌های
پوستی است. زیرا سم‌های موجود در هوا باعث پیری زودرس پوست به ویژه در نواحی صورت،
گردن و دست‌ها می‌شود. به همین دلیل علایم و شواهد پیرشدن پوست مانند لکه‌های قهوه‌ای،
چین و چروک، شل شدن و افتادگی پوست و عمیق‌تر شدن شیار حد فاصل بینی و لب در بانوان
شهری بیشتر از بانوان روستایی است. عواملی چون دود و گرد‌وخاک موجود در هوا می‌تواند
با انسداد منافذ پوست هم زمینه را برای بروز آکنه یا جوش و غرور جوانی آماده کرده و
هم پوست را تیره و کدر کرده و نمای چربی به پوست می‌دهد. رادیکال‌های آزاد موجود در
هوای آلوده هم اکسیژن موجود در سلول‌های پوست را تخلیه کرده و هم تولید شدن کلاژن را
در پوست کاهش می‌دهد و با این روش، موجب پیدایش چین و چروک، زبری و خشکی پوست می‌شود.
ذرات کربن موجود در هوا نیز می‌تواند از پوست عبور کرده و فرآیند التهاب را فعال‌تر
کند. ضمنا کلر موجود در آب خانگی نیز پوست را خشک‌تر کرده و منجر به بروز چین و چروک
می‌شود.
چه راهکارهایی برای پیشگیری از آسیب‌های پوستی در برابر آلاینده‌های محیط‌زیست
را به مردم پیشنهاد می‌کنید؟
با توجه به اینکه هیچ راهی برای اجتناب از آلاینده‌های آب و هوا و اثرات
مضر آنها بر پوست وجود ندارد و نیز دوری کامل از آلاینده‌های آب و هوا امکان‌پذیر نیست
ولی با استفاده از روش‌های ساده زیر می‌توان آسیب‌های ناشی از آلاینده‌ها بر پوست را
کاهش داد:
• مرطوب‌کننده‌ها: مرطوب‌کننده خوب پوست را آبرسانی
کرده و سدی در حد فاصل پوست و رادیکال‌های آزاد و سایر آلاینده‌ها ایجاد می‌کند.
• ضدآفتاب: از آنجایی که آلودگی هوا لایه ازن را خراب
می‌کند و در نتیجه رادیکال‌های آزاد و اشعه فرابنفش بیشتری با پوست تماس پیدا می‌کند
و از طرف دیگر قرارگیری بیشتر در برابر اشعه فرابنفش نیز چین و چروک و سرطان‌های پوستی
را افزایش می‌دهد بنابراین توصیه می‌شود هر روز حتی در روزهای ابری ضدآفتاب مناسبی
را بر پوست صورت، گردن و دست بزنید.
• مواد مکمل: با توجه به اینکه ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها
با رادیکال‌های آزاد موجود در بدن مقابله کرده و تولید شدن آلاینده‌ها را متوقف کرده
و آسیب وارد بر پوست را دفع می‌کند بنابراین در صورتی که ویتامین C موجود در رژیم غذایی
کمتر از حد مجاز باشد، می‌توان از مکمل‌های ویتامین C یا مولتی‌ویتامین استفاده کرد.
• پاک‌کننده‌ها و مواد لایه‌بردار ملایم: با توجه به
اینکه تماس طولانی‌مدت آلاینده‌ها موجب آلرژی و حساسیت، اگزما و آسیب عروق خونی می‌شود،
برای حفاظت از آلودگی پوست و برداشتن آلاینده‌ها از سطح خارجی پوست باید هر روز دست
و صورت را شسته و هفته‌ای دو مرتبه لیف ملایم کشید. برای اجتناب از آسیب‌رسانی کلر
موجود در آب خانگی نیز می‌توان پوست را با آب‌معدنی شست‌وشو داد.
• خوردن آب کافی: نوشیدن آب زیاد و کافی روزانه موجب
می‌شود پوست آبرسانی شده و رشد سلول‌ها و گردش خون پوست بیشتر شود. از طرف دیگر با
توجه به اینکه نوشیدن آب آلاینده‌دار می‌تواند به پوست آسیب برساند بنابراین توصیه
می‌شود از آب‌های سالم استفاده شود.هفته نامه سلامت.