شهرزاد: نوزاد جدیدی به خانه شما پا گذاشته و ناگهان زندگی‌تان زیر و رو و برنامه‌هایتان عوض می‌شود، دیگر به جای کارهای عادی یا فیلم دیدن و استراحت کردن و چرت‌های نیم روزی دوران بارداری، سیر کردن شکم این تازه وارد و تمیز کردن و رسیدگی به او به یکی از برنامه‌های عادی و روزمره‌تان تبدیل می‌شود.
یکی از این روزمرگی‌های واجب، تعویض پوشک است. بله، کوچولوی شما نیاز به پوشک و تعویض آن دارد! پس از هر بار کار کردن شکم یا خیس شدن پوشک باید آن را عوض کنید و شاید اولین سوالی که به ذهن‌تان می‌رسد در مورد وسایلی باشد که برای این کار لازم دارید.
حتی اگر مادر با تجربه‌ای هستید و پیش از این هم بچه دیگری بزرگ کرده‌اید باز هم بد نیست یک بار دیگر آداب تعویض پوشک را با ما مرور کرده و نگاهی به وسایلی بیندازید که برای این کار لازم است. برخی از این وسایل لازم و ضروری هستند و برخی دیگر اختیاری، انتخاب با شماست!
ما سعی کرده‌ایم فهرستی کامل از وسایل لازم برای تعویض پوشک برای‌تان آماده کنیم. یادتان باشد تمام این وسایل را در یک سبد زیبا کنار هم قرار بدهید تا زمان تعویض پوشک همه چیز دم دست‌تان باشد و مجبور نباشید برای آوردن یک وسیله نوزاد را تنها گذاشته و با دست‌های آلوده کل خانه را زیرورو کنید.
پوشک یک بار مصرف
اول از همه به یاد داشته باشید که شیرخوار‌ان به طور تقریبی حدود ۱۰ بار در روز نیاز به تعویض پوشک دارند و این یعنی ۷۰ بار در هفته. پس بیش از هر چیز به پوشک نیاز دارید، آن هم به تعداد زیاد.
این روز‌ها بیشتر از پوشک‌های یکبار مصرف و کامل استفاده می‌شود. برای 2 هفته اول بهتر است چیزی حدود ۱۵۰ عدد پوشک در خانه داشته باشید و بعد از آن‌که الگوی دفع فرزندتان به دست‌تان آمد تعداد بیشتر یا کمتری را تهیه کنید.
کهنه نخی و محافظ کهنه
اگر خیال دارید به جای پوشک کامل از کهنه استفاده کنید، بعد از این‌که مطمئن شدید جنس کهنه خوب است، حدود ۲۴ عدد تهیه کنید تا برای یک روز تمام کافی باشد و روز بعد هم برای شستن و خشک کردن و اتو زدن آن‌ها وقت کافی داشته باشید.
در این حالت بهتر است از محافظ کهنه هم استفاده کنید، این محافظ‌ها لایه‌های نازک پلاستیکی هستند که از پس دادن و بیرون‌ریزی جلوگیری می‌کنند.
شورت چسبی، گره‌ای یا دکمه‌ای
اگر از پوشک کامل استفاده کنید نیازی به شورت ندارید، اما اگر می‌خواهید پوشک معمولی یا کهنه به کار ببرید به یکی از انواع شورت‌های چسبی، گره‌ای یا دکمه‌ای احتیاج خواهید داشت تا کهنه و پوشک را محکم سر جایش نگه دارد. بهتر است پنج، شش تایی از این شورت‌ها تهیه کنید تا در صورت کثیف شدن یکی باز هم شورت تمیز برای یک روز داشته باشید.
لوسیون
بعد از تمیز کردن نوزاد با دستمال یا آب می‌توانید با یک تکه پنبه کوچک مقداری لوسیون به پوست او و ناحیه پوشکش بزنید، لوسیون‌ها بدون الکل هستند و بوی خوبی هم دارند و پوست نوزاد را مرطوب نگه داشته و از خشک شدن آن جلوگیری می‌کنند.
تشکچه تعویض
تشکچه تعویض یکی از آن وسایلی است که حتما باید در فهرست سیسمونی خود قرار دهید. این تشک‌ها به خاطر بافت نرمی که دارند باعث می‌شوند نوزاد هنگام عوض کردن پوشک احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
به علاوه تشکچه‌های تعویض زمانی که بیرون از خانه هستید و نیاز به عوض کردن نوزاد دارید، به کارتان می‌آیند. این تشکچه‌ها معمولا روکش پلاستیکی و ضدآب دارند یا دستکم مرکز آن‌ها با پلاستیک پوشیده شده تا از نم پس دادن و انتشار آلودگی جلوگیری کنند.
تشکچه تعویض باید قابل شست‌وشو باشد. بعضی از تشکچه‌ها لبه‌های برجسته‌ای در کناره‌ها دارند و بعضی‌ها هم یک قسمت ضخیم‌تر مانند بالشتک برای زیر سر بچه.
بهتر است 2 عدد تشکچه داشته باشید، یکی با ضخامت بیشتر که نرم‌تر باشد و یکی هم نازک و سبک برای بیرون که همیشه داخل کیف وسایل نوزاد بگذارید.
میز تعویض
برای تعویض نوزاد به مکانی مناسب و مشخص و راحت نیاز دارید، میزهای تعویض یکی از مهم‌ترین وسایل برای این کار هستند که تا حدی کار شما را آسان‌تر کرده و امکانات زیادی هم به شما می‌دهند.
یک میز تعویض مناسب به خاطر ارتفاعی که دارد از کمردردهای مزمن ناشی از تعویض‌های پی‌درپی در طول روز پیشگیری می‌کند. با این میز‌ها مجبور نیستید روزی 10 بار دولا راست شوید.
از طرفی جایی مشخص برای تعویض دارید و می‌توانید باقی وسایل مورد نیاز را اطراف میز قرار دهید تا ناچار به ترک نوزاد برای آوردن وسیله‌ها نباشید. بهتر است میزی را انتخاب کنید که کمی لبه داشته باشد تا در صورت غفلت یا تکان‌ها و دست و پا زدن‌های ناگهانی نوزاد مشکلی پیش نیاید. برخی از میزهای تعویض، کمربند ایمنی هم دارند.
پنبه و یک کاسه تمیز
پنبه و یک کاسه آب ولرم هم همان کار دستمال مرطوب را انجام می‌دهند. می‌توانید در خانه به جای دستمال مرطوب با یک پنبه تمیز که در آب خیس کرده‌اید ناحیه پوشک را پاک کنید و برای هر قسمت یک پنبه تمیز بردارید تا آلودگی را روی پوست نوزاد پخش نکنید. بهتر است پنبه از نوع استریلیزه و گلوله‌ای باشد تا پرز پس ندهد.
دستمال خشک کن
اگر می‌خواهید کودک را با آب بشویید، او را به آرامی بلند کنید و بدنش را با آب ولرم بشویید. حالا چیزی برای خشک کردنش نیاز دارید تا پوستش زیر پوشک لزج و نمور نشود.
استفاده از حوله توصیه نمی‌شود چون حوله بافتی زبر دارد و ممکن است به پوست نوزاد آسیب برساند. دستمال‌های خشک کن برای این کار ایده‌آل هستند. این دستمال‌ها معمولا بافتی پنبه‌ای دارند و برای خشک کردن پوست لطیف نوزاد مناسبند.
سطل بی‌بو
گاهی تعویض پوشک ممکن است به کاری ناخوشایند تبدیل شود و بوی نامطبوعی تمام خانه را فرا بگیرد. برای رهایی از دست این بو بهتر است یک سطل مخصوص زباله بی‌بو تهیه کنید یا یک سطل دردار کوچک را برای این کار اختصاص دهید.
پوشک کثیف را به خوبی گلوله کرده و با چسب‌هایش ببندید و در سطل بیندازید. بعضی از این سطل‌ها که مخصوص این کار ساخته شده‌اند به صورت خودکار پوشک گلوله شده را بسته‌بندی کرده و درون کیسه می‌اندازند.
سطل‌های بی‌بو هیچ‌گونه بوی نامطبوع یا آلودگی را به بیرون انتشار نمی‌دهند. البته یادتان نرود که سطل را زود به زود خالی کنید. اگر هم از کهنه استفاده می‌کنید نیازی به سطل ندارید تنها یک تشت برای شست‌وشوی کهنه‌ها اختصاص بدهید تا بتوانید کهنه‌ها را در آن خیس و ضدعفونی کرده و بعد جدا از سایر لباس‌ها دو بار بشویید. شاید بد نباشد یک خوشبو کننده هوا هم دم دست داشته باشید تا در صورت لزوم از آن استفاده کنید.
کرم سوختگی
کرم سوختگی یکی از اصلی‌ترین وسایل در تعویض پوشک است، چرا که یکی از رایج‌ترین و شایع‌ترین دردسرهای دوران نوزادی سوختگی پای کودک است که بیشتر در ناحیه پوشک که پوست در تماس مداوم با رطوبت است، رخ می‌دهد.
این سوختگی معمولا با قرمزی، التهاب، درد و سوزش پوست شروع شده و اگر درمان نشود موجب بروز ناراحتی‌ها و بیماری‌های عفونی و قارچی پوست نوزاد می‌شود.
یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای کنترل و درمان سوختگی عوض کردن زود به زود نوزاد است، اما این راه به تنهایی جوابگو نیست و برای همین استفاده از کرم سوختگی یا کرم‌های چرب کننده بعد از هر بار تعویض توصیه می‌شود.
این کرم‌ها با فرمول خاصی که دارند مقاومت پوست ناحیه پوشک را افزایش داده و موجب نرم شدن و تقویت پوست می‌شوند. کرم‌های سوختگی دو نوع هستند یکی کرم‌های چرب‌کننده عادی که یک لایه محافظ روی پوست پای نوزاد ایجاد می‌کنند و احتمال ابتلا به سوختگی و حساسیت را در این ناحیه به حداقل می‌رسانند و یکی برای سوختگی‌های شدید که با تغذیه مناسب سلول‌های پوستی موجب بازسازی و نوسازی سلول‌های آسیب دیده شده و تحریکات پوستی این ناحیه را التیام می‌دهند و سوزش و خارش پوست نوزاد را درمان می‌کنند. پس استفاده از کرم‌های سوختگی را بعد از هر بار تعویض فراموش نکنید.
دستمال مرطوب
دستمال مرطوب یکی از وسایل کاربردی برای تعویض پوشک است. در صورتی که به آب دسترسی نداشته باشید یا بیرون از خانه باشید می‌توانید با دستمال مرطوب ناحیه پوشک نوزاد را به خوبی پاک و تمیز کنید.
بهتر است در ماه‌های اولیه تولد هم نوزاد را با این دستمال‌ها پاک کنید و او را مستقیم زیر شیر آب نبرید. در استفاده از دستمال مرطوب صرفه‌جویی نکنید و برای تمیز کردن هر ناحیه و هر یک از چین‌های پا و پشت ران‌ها از یک دستمال تمیز و نو استفاده کنید.
بهتر است دستمال مرطوبی که استفاده می‌کنید مخصوص نوزاد و بدون الکل باشد تا پوستش خشک نشود. یادتان باشد برای پیشگیری از عفونت، ناحیه پوشک، دختربچه‌ها را همیشه از جهت جلو به عقب پاک کنید.
پودر بچه و جعبه پودر
امروزه استفاده از پودر چندان رواج ندارد، اما هنوز هستند عده‌ای که شاید بخواهند از پودر بچه استفاده کنند. این پودر‌ها دارای ماده‌ای به نام تالک هستند یا پایه آن‌ها نشاسته ذرت است و رطوبت اضافی روی پوست را جذب می‌کنند و این باعث می‌شود تا پوست این ناحیه که در تماس مداوم با پوشک مرطوب است کمتر تحریک شود، همچنین استفاده از پودر بچه از عرق سوز شدن نواحی مانند کشاله ران یا چین‌های پوست که روی هم قرار می‌گیرند، جلوگیری می‌کند.
پودر بچه به خودی خود خطرناک نیست، بلکه غباری که از آن بلند می‌شود برای ریه‌های نوزاد مضر است. اگر می‌خواهید برای جلوگیری از عرق سوز شدن یا پیشگیری از قرمزی و تورم پوست در نواحی مرطوب از پودر بچه استفاده کنید، بهتر است نوع مایع آن را بخرید که دیگر مشکل غبار را ندارد.
اگر هم از پودر معمولی استفاده می‌کنید حتما یک جعبه پودر بخرید که یک اسفنج هم دارد و از پخش و پلا شدن پودر و غبار آن جلوگیری می‌کند.