آیا علت خشکی پوست را می‌دانید؟

الو دکتر در این باره می گوید: خشکی پوست به طور کلی می‌تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد. از جمله بیماری‌های پوستی مادرزادی که با خشکی پوست تظاهر می‌کنند، «ایکتیوز» است.  اکثر موارد خشکی پوست اکتسابی و ناشی از تاثیر مضر عوامل محیطی ‌روی پوست هستند.  عواملی که در ایجاد خشکی پوست موثرند عبارتند از:

آب داغ

آلودگی هوا

مواد شوینده و دترژانت‌ها

سایش ناشی از برخورد مدام پوستی با  لباس‌ها

مسافرت‌های هوایی مکرر

سیستم‌های نامناسب تهویه هوا

دیده شده‌ که لواستاتین موضعی که موجب کاهش کلسترول پوست می‌شود، موجب آسیب به سد محافظتی پوست می‌شود. تغذیه فقیر از نظر لینولئیک اسید که یک اسید چرب ضروری است نیز، موجب خشکی پوست خواهد شد

در فصل زمستان به کرات با بیمارانی مواجه می‌شویم که به دلیل خشک‌بودن پوست صورت یا دست‌ها و پاها به دلیل بیماری‌های پوستی التهابی از جمله اگزما، به درمانگاه‌ها و مطب‌های متخصصان پوست مراجعه می‌کنند.

قدر رطوبت پوست را بدانید

علت خشکی پوست، از دست رفتن رطوبت در لایه شاخی پوست است. برای این‌که پوست در ظاهر و لمس نرمال باشد، باید محتوای لایه شاخی، بیشتر از 10 درصد باشد. عوامل مضر شامل شوینده‌های قوی، استون و استحمام مکرر، موجب خشکی پوست می‌شوند.

 در اثر خشکی، پوست لایه لایه شده و به تدریج در آن، ترک و شقاق ایجاد می‌شود. پوست تحریک‌شده، ملتهب و خارش‌دار می‌شود و این وضعیت در نواحی از بدن که چربی کمتری دارند مانند بازو، ساق پا و تنه شدیدتر خواهد بود.

50 سال قبل، مردم عموما فقط یک تا دوبار در هفته ‌حمام می‌رفتند و به پوست شانس ترمیم چربی‌ها را می‌دادند؛ اما امروزه شاهدیم که برخی‌ها حتی یکی دوبار‌در روز دوش می‌گیرند. به طور کلی با افزایش سن، میزان بروز خشکی پوست افزایش می‌یابد.

در فصول پاییز و زمستان به دلیل رطوبت پایین هوا و استحمام ‌بیش از حد خشکی پوست افزایش می‌یابد.

به خشکی پوست (xerosis) اغلب خارش زمستان (winter itch) نیز گفته می‌شود چرا که این وضعیت در فصل زمستان شدت می‌یابد.

حال که با مشکل خشکی پوست و علل ایجاد آن آشنا شدیم، مختصری در مورد روش‌های درمانی و پیشگیری کننده آن توضیح می‌دهیم. از جمله اقدامات مفید در پیشگیری از خشکی پوست، کاهش میزان شست‌وشوی دست و صورت و همچنین بدن با صابون‌های قلیایی و قوی است. چرا که این موارد، موجب از دست رفتن چربی سطح  پوست می‌شوند. بهتر است به خصوص در فصل سرما، از شوینده‌های غیرصابونی یا حداکثر از صابون‌های کرم‌دار یا صابون‌های بچه استفاده کرد و بلافاصله بعد از شست‌وشو، از یک مرطوب‌کننده مناسب استفاده کنیم. به خصوص در افراد مسن توصیه می‌کنیم ‌در فصل زمستان، از شست‌وشوی بدن خود با لیف و کیسه پرهیز کرده و از تماس لباس‌های پشمی به‌طور مستقیم با پوست‌ خودداری کنند.

به طور کلی فرآورده‌های موضعی پوست را به صورت کرم، پماد، خمیر، لوسیون، ژل و پودر تقسیم‌بندی می‌کنیم.

کرم‌ها، امولسیون‌های نیمه‌جامدی هستند که هم حاوی آب و هم چربی هستند. برحسب اینکه درصد آب و چربی کدامیک بیشتر باشد، کرم‌ها را به 2 نوع آبی یا روغنی تقسیم‌بندی می‌کنیم. به طور کلی کرم‌های مرطوب‌کننده حاوی 3 نوع ماده اصلی هستند که عبارتند از مواد پوشاننده (Occlusive)، مواد رطوبت دهنده (humectant‌) و نرم‌کننده‌ها (emollient