کودکان به واسطه فعالیت بیشتر در معرض
خطر آسیب‌های دندانی هستند، عروق و اعصاب موجود در بافت دندانی تا 30 دقیقه پس از خروج
از جای خود، زنده می‌مانند. آسیب‌های دندانی ناشی از ضربه در حوادث از مهمترین اورژانس‌های
دندانپزشکی است. بافت دندان در مقایسه با سایر بافت‌ها و استخوان‌های بدن دارای ویژگی‌های
خاصی است که ارتباط دندان با بقیه اعضای بدن با اعصاب و الیاف بسیار ریز نگه داشته
شده است. در صورتی که استخوان دست یا پا به وسیله بافت‌های استخوانی مانند مفاصل به
یکدیگر متصل هستند. دندان ممکن است در ناحیه بافت، تاج و یا ریشه دچار شکستگی شود،
الیاف و نسوج استخوانی و لثه‌ای ممکن است آسیب ببیند و یا دندان کلا از لثه خارج شود.
وقوع درصد بالایی از تروما‌ها را در رده سنی 8 تا 12 سالگی است و با در نظر گرفتن این
مسئله که درصد بالایی از تروماهای دندانی در سنین بین 8 تا 12 سال اتفاق می‌افتد باید
پدر و مادر آموزش‌های لازم در زمینه برخورد با این مسئله را داشته باشند. کودکان به
واسطه نوع فعالیت‌ها، جنب و جوش‌ها و بازی‌هایی که در این سنین انجام می‌دهند همواره
در معرض آسیب‌های دندانی هستند.
راهکارهای مواجهه با خروج بافت دندانی
از لثه
در ارتباط با تروماهای مختلفی که ممکن
است برای افراد اتفاق بیفتد، خروج کامل بافت دندان و الیاف نگه دارنده آن از لثه است.
در این شرایط یک زمان طلایی 30 دقیقه‌ای برای مراجعه به دندانپزشک و استفاده از بافت
دندان آسیب دیده وجود دارد. عروق و اعصاب موجود در بافت دندانی تا 30 دقیقه پس از خروج
از جای خود زنده می‌مانند، در این مدت زمان باید دندان را در ظرفی حاوی سرم فیزیولوژیک
و یا در فضای زیر زبان کودک به اولین مرکز دندانپزشکی منتقل کرد. این امکان هم وجود
دارد که مادر به علت دارا بودن نزدیک‌ترین فیزیک به بدن کودک، دندان را در زیر زبان
خود به مراکز دندانپزشکی منتقل کند. باید به مردم آموزش داده شود که با بافت آسیب دیده
دندانی به شکل بافت مرده برخورد نکنند و از دور انداختن دندان آسیب دیده خودداری کنند.
علاوه بر خروج دندان از دهان در اثر
تروما ممکن است بافت دندانی دچار شکستگی شده و به زبان عامه از وسط بشکند. در چنین
شرایطی پدر و مادر باید به وسیله یک گاز استریل آغشته به سرم شستشو، قسمت باقی مانده
دندان در دهان را پوشانده و قطعه جدا شده دندان را نیز در شرایطی مشابه و در اسرع وقت
به مراکز دندانپزشکی منتقل کنند.
دندان شیری، نقش بسیار مهمی در سلامت
دهان دارد.
نکته‌ای که در این میان باید مورد توجه
والدین قرار گیرد، بحث چگونگی برخورد با دندان شیری آسیب دیده در نتیجه تروما است.
متاسفانه پدر و مادر‌ها بدون توجه به این مسئله که دندان شیری، نقش بسیار مهمی در سلامت
دهان دارد، دندان آسیب دیده را دور انداخته و حتی گاهی اوقات از مراجعه به دندان پزشک
نیز خودداری می‌کنند. دندان شیری به عنوان عامل تامین کننده تغذیه و حمایت کننده از
ساختار دندان‌های دائمی نقش بسیار مهمی را در ارتباط با سلامت دهان و دندان بر عهده
دارد. در هنگام خروج کامل بافت دندانی از لثه حتی در صورت به اتمام رسیدن زمان طلایی
باز هم امکان جایگزین شدن بافت دندان خود فرد به جای ایمپلنت وجود دارد اما در این
نوع از درمان باید توجه داشت که دندان کاشته شده در فک باید تحت مراقبت‌های ویژه خود
فرد قرار گیرد، چرا که این دندان در واقع با بافت استخوان فک یکی شده و دیگر امکان
جایگزین شدن و یا حذف آن از فک وجود ندارد. دکتر غلام‌عباس کاروند
سلامت نیوز