این مطلب را خواننده الو دکتر از ما پرسیده است و دکتر شیرین نیرومنش متخصص زنان و زایمان به این سوال جواب داده است. ابتدا متن سوال ارسالی را با هم مرور می کنیم..
بارداری در چه فصلی مناسب است؟
دکتر شیرین نیرومنش، متخصص زنان و زایمان و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران: به ما پاسخ داده است:
بارداری در هر فصل، مزایا و معایب خاص خودش را دارد. احتمال مسمومیت بارداری و فشارخون بالا در تابستان کمتر است اما در مقابل به دلیل گرمی هوا و نیاز بیشتر بدن به آب ممکن است خانم باردار دچار مشکلاتی شود. از جمله تشدید علایم آغاز بارداری، تهوع و استفراغ در خانم‌هایی است که 3 ماهه اول را در تابستان می‌گذرانند. معمولا به خانم‌های باردار توصیه می‌کنیم برای کاهش این علایم موادغذایی خشک مثل بیسکویت یا نان خشک مصرف کنند و کمتر مایعات بنوشند اما در تابستان برای پیشگیری از کم‌آبی و به دلیل گرمای هوا و تعرق بیشتر مصرف بیشتر مایعات جزو ضروریات است. این مساله می‌تواند باعث افزایش حالت تهوع در خانم‌های باردار شود. درصورتی که 3 ماهه دوم و سوم بارداری با تابستان تقارن پیدا کند، از آنجا که سوخت‌وساز انرژی بدن بالاتر می‌رود، خانم‌های باردار ممکن است نسبت به اطرافیان بیشتر احساس گرما کنند و تحملشان نسبت به گرما و محیط‌های بسته کمتر شود. اگر اواخر بارداری به تابستان بیفتد، چون تعریق بیشتر است میزان مایع اطراف جنین نیز کاهش می‌یابد و این مساله روی رشد و وزن‌گیری جنین تاثیرگذار است. برای پیشگیری توصیه می‌شود خانم‌های باردار مصرف مایعات را بیشتر کنند و در خانه بمانند. مساله آخر و البته قابل‌پیشگیری، افزایش احتمال بروز ماسک بارداری است. این لک‌ها گرچه به دلیل تغییرهای هورمونی بروز می‌کنند اما با قرار گرفتن در معرض آفتاب، تشدید می‌شوند و لازم است خانم‌ها توجه ویژه‌ای به مصرف ضدآفتاب‌ها داشته باشند و ترجیحا در ساعت‌های اوج آفتاب از خانه خارج نشوند و از کلاه و پوشش مناسب در باقی ساعات استفاده کنند.
درباره فصل بارداری بیشتر بدانید
دوران بارداری تغییرات فیزیولوژی بسیاری را برای زنان به وجود می آورد.
بارداری در فصل بهار
● بارداری در فصل بهار با مشکلاتی مانند خشکی پوست و آفتاب سوختگی همراه است. متخصصان توصیه می کنند زنان باردار در فصل بهار به نکاتی که مربوط به سلامت آنان می شود، حساسیت بیشتری نشان دهند. به عقیده متخصصان مهم ترین نکته ای که زنان باردار در این زمان باید به آن توجه کنند مقدار مایعات مصرفی است. علاوه بر این زمانی که آفتاب با شدت بیشتری می تابد و در ساعاتی که این تابش مستقیم تر است زنان باردار نباید در معرض آفتاب قرار گیرند. همچنین لباس هایی که زنان در این فصل استفاده می کنند باید سبک و راحت بوده، رنگ آن روشن و جنس آن از نخ یا کتان باشد. زنان باردار باید به خاطر داشته باشند در طول روز پاها را بالا قرار داده و نمک کمتری مصرف کنند. استفاده از کرم های ضدآفتاب نیز در این زمان لازم است و باید حداقل ۲۰ دقیقه قبل از این که در معرض آفتاب قرار گیرند، از این کرم ها استفاده کنند زیرا زنان باردار پوست حساس تری دارند.غذایی که زن باردار می خورد باید سبک بوده و در وعده های غذایی بیشتر و به میزان کمتر استفاده شود تا از به وجود آمدن مشکلات هاضمه ای جلوگیری شود. زنان باردار باید از رفتن به مناطق دور از شهر و مناطقی که از مراکز بهداشتی فاصله زیادی دارند، اجتناب کنند و در ماه های آخر بارداری نیز، تردد کمتری بیرون از خانه داشته باشند. شنا کردن برای زنان باردار ممنوع نیست و این ورزش به دلیل تأثیر مثبتی که روی مفاصل و ستون فقرات دارد، می تواند مفید باشد. اگر در انتظار این هستید که در بهار مادر شوید، صبح زود از خواب بیدار شوید و از دیدن یک صبح بهاری لذت ببرید. شب ها قدم بزنید و از دوران بارداری بدون هیچ گونه احساس استرسی لذت ببرید. در عین حال به یاد داشته باشید فصل بهار با انرژی مثبت همراه است.
بارداری در تابستان
● بارداری در تابستان با در نظر گرفتن این روش ها می توان دوران بارداری همراه با سلامتی را در فصل تابستان تجربه کرد.▪ همراه داشتن بطری آب هنگام خروج از منزل، زیرا زنان باردار به آب بیشتری نیاز دارند. ▪ بیرون رفتن به تنهایی در مواقع ضروری. صبح زود و عصر برای انجام کارها مناسب تر است. ▪ در صورت رانندگی بهتر است رفت و آمد از محل هایی صورت گیرد که در معرض آفتاب کمتری قرار دارند. ▪ هنگام خروج از منزل از پنکه های دستی کوچکی که با نیروی باتری کار می کنند، استفاده شود. ▪ استفاده از کرم ضدآفتاب. ▪ اگرچه شنا ورزش مناسبی برای زنان باردار است، اما باید از شنا در استخرهای روباز، خصوصاً زمانی که آفتاب شدید است، اجتناب کرد. ▪ استفاده از لباس هایی با رنگ روشن. ▪ دوش گرفتن برای خنک شدن بدن. ▪ چرت زدن. ▪ در صورت خستگی کمک گرفتن از دیگران برای آشپزی یا تمیز کردن خانه.
بارداری در فصل پائیز
● بارداری در فصل پائیز به دلیل مطبوع بودن وضعیت آب و هوایی، زنان باردار دوره راحت تری را سپری می کنند اما باید توجه داشت عملکرد سیستم دفاعی بدن در روزهای پائیزی ضعیف تر شده و احتمال ابتلا به بیماری های ویروسی واگیردار نظیر سرماخوردگی و آنفلوانزا افزایش پیدا می کند از این رو پیشگیری از ابتلا به بیماری های عفونی و ویروسی به دلیل محدودیت مصرف دارو در دوران بارداری ضروری است.از طرف دیگر ضعف سیستم ایمنی بویژه در هفته های اول بارداری می تواند منجر به بروز عوارضی مثل نقص های جنینی و به دنیا آمدن نوزادانی کم وزن و نارس شود. مصرف آنتی اکسیدان های ضروری در این دوران و پیشگیری از ابتلا به فقر ویتامین ها و مواد معدنی بهترین راهکار برای پیشگیری از ابتلا به انواع بیماری ها است.مصرف ویتامین «ث» در این فصل سبب افزایش قدرت سیستم دفاعی بدن و کاهش اثر منفی محرک های محیطی نظیر استرس شده و میزان سم خون را کاهش می دهد.قراردادن منابع غذایی حاوی ویتامین «ای» در رژیم روزانه نیز نقش مهمی در افزایش قدرت دفاعی بدن، کاهش فشار خون و افزایش قدرت دستگاه تنفسی و سیستم ایمنی بدن در مقابل عوامل آلرژی زا و آلاینده های هوا است.بتاکاروتن ها حاوی مقادیر فراوانی از ویتامین «آ» هستند که مصرف آنها از بروز عفونت و ابتلا به بیماری های ویروسی پیشگیری می کند.
بارداری در زمستان
● بارداری در زمستان، مزیت های خاص خود را دارد، خصوصاً این که به دلیل توازن موجود در اتمسفر، هوا بطور مناسبی خنک است. در زیر به آنچه که در این دوره می تواند به امنیت و آسایش یک مادر کمک کند، اشاره می شود. ▪ انجام فعالیت هایی که ایجاد خطر نمی کنند ▪ در زمستان بدن با تغییرات خاص به صورت های گوناگونی مواجه می شود. هورمون های دوران بارداری گاه توازن بدن را به هم می زنند. انجام بسیاری از ورزش های زمستانی نیز در این دوران پیشنهاد نمی شود زیرا آنها احتمال صدمات وارده به شکم را افزایش می دهند. در ماه های آخر، وضعیت تعادل بدن خوب نیست و بهتر است ورزش هایی انجام شود که به بهبود تعادل بدن کمک کند. ▪ در دوره بارداری می توان با پیاده روی های طولانی و آرام، اقدام به ورزش کرد. مطالعه، ورزش و … نیز در این فصل مناسب است.