در روایات رسیده از اهل بیت (ع) نکات آموزنده ای راجع به آداب خوردن و آشامیدن وجود دارد. از مستحبات و مکروهات گرفته تا توصیه های پزشکی در مورد چگونگی تغذیه صحیح.
در فرهنگ اسلامی شستن دستها پیش از غذا و بعد از غذا ، گفتن بسم الله در آغاز غذا، با دست راست غذا خوردن، با آرامش غذا خوردن، گفتن الحمد لله پس از غذا و خلال کردن جزو مستحبات
و پرهیز از پرخوری، نگاه کردن به صورت دیگران در موقع غذا ، خوردن غذای داغ، بی احترامی به نان و فوت کردن غذا جزو مکروهات هنگام تناول ذکر شده است.
اما در این میان دستورالعمل های صریح و مهمی از ائمه (ع) به ما رسیده است که رعایت آنها و توجه به بکارگیری صحیح آداب غذا خوردن ما را در راه دستیابی به سلامت جسمی و روحی و داشتن بدنی سالم و سرزنده یاری می کند.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) ضمن توصیه به کم خوری که نوعی جهاد با نفس بوده و باعث دور شدن شیطان از انسان می شود، فرمودند: وضو گرفتن قبل از غذا فقر را از بین می برد و وضو گرفتن بعد از آن هم و غم را از بین می برد.
امام رضا (علیه السلام) ضمن توصیه به خودداری کردن از پرخوری که باعث چاقی و اختلال در کار قلب می شود، با شکم سیر حمام کردن را باعث قلنج دانسته و سفارش می کنند که تا گرسنه هستید غذا بخورید و به محض این که احساس سیری کردید دست از غذا بکشید و برای جلوگیری از درد معده تا دست از غذا نکشیده‌اید آب ننوشید.
امام رضا (علیه السلام)همچنین در مورد اهمیت وعده غذای شب می فرمایند: « اگر می خواهی همیشه با نشاط و سر دماغ باشی تا می توانی از شام شب بکاه و سبک به رختخواب برو! » و درجایی دیگر می فرمایند: «در بدن آدمی رگی است به نام ” عشا” . وقتی انسان شام نمی خورد این رگ تا صبح وی را نفرین می کند و می گوید : خدا تورا گرسنه و تشنه نگه دارد همانگونه که مرا گرسنه و تشنه نگه داشتی…. پس هیچکس شام را ترک نکند گرچه یک لقمه غذا یا آبی باشد.»
امام رضا (علیه السلام) همچنین خوردن نمک در آغاز غذا خوردن را از بین برنده هفتاد بیماری دانسته و در مورد آداب بعد خوردن، از خوابیدن بلافاصله پس از غذا نهی کرده و می فرمایند: « عادت کنید که شب بعد از غذا 2 ساعت بیداری داشته باشید» و همچنین فرمودند: هر گاه چیزی خوردی بر پشت بخواب و پای راست را بر روی پای چپ بگذار.
امام رضا (علیه السلام) در حدیثی دیگر در باره اهمیت شکرگزاری و دعای پس از خوردن غذا به نقل از پدران گرامی خویش به نقل از امام حسین(ع) می فرماید: رسول خدا (ص) پس از تناول طعام دعا می کرد و می فرمود: اللهم بارک لنا فیه وارزقنا خیرا منه : یعنی؛ خدایا برای ما در این طعام برکت فرما و بهتر از این روزی ما گردان.