به بازگشت ادرار از مثانه به حالب، هنگام دفع ادرار، ریفلاکس ادراری یا مثانه گفته میشود که عموماً به علت غیر طبیعی بودن محل اتصال حالب به مثانه است. دستگاه دفع ادرار شامل کلیهها، حالبها، مثانه و مجرای ادرار میشود و در شرایط طبیعی هیچگاه ادرار از درون مثانه به طرف بالا (حالب) نمیرود. ریفلاکس یا برگشت ادراری بیماری خطرناک کودکان است زیرا در صورت اهمال در پیگیری درمان میتواند به کلیهها صدمات جدی وارد آورد. ریفلاکس ادراری دو نوع اولیه و ثانویه دارد. در ریفلاکس ادراری اولیه حالب نوزاد در مرحله جنینی خوب تکامل نیافته و ادرار به طرف بالا برگشت دارد که اگر این ریفلاکس خفیف باشد با رشد نوزاد و تکامل اندامهای دستگاه ادراری، مشکل برطرف میشود. ریفلاکس ادراری ثانویه در اثر انسداد مسیر خروج ادرار و یا افزایش فشار درون مثانه به علتی مثل وارد آمدن ضربه که باعث برگشت ادرار به طرف حالبها میشود، به وجود میآید. در این بیماری در اثر برگشت ادرار، عفونت ادراری و باکتریها به کلیهها آسیب میرسانند و با تکرار این برگشت، میزان آسیبها افزایش یافته تا حدی که ممکن است کلیهها از کار بیفتند.
پیشگیری
رفلاکس مثانه یک بیماری مادرزادی است و به همین دلیل پیشگیری چندانی نمیتوان برای آن در نظر گرفت اما کودکانی که مکرر به عفونت ادراری مبتلا میشوند، زمینه مساعدتری برای ابتلا به ریفلاکس مثانه دارند و با درمان کامل این بیماری میتوان از بازگشت محتویات مثانه به حالب جلوگیری کرد.