تهرانی ها موجودات سفیدی که اواخر بهار سال گذشته در آسمان دیده می شدند را خوب به یاد دارند؛ این حشرات در مدت کوتاهی تبدیل به بحث روز تاکسی ها، ادارات، فروشگاه ها، مهمانی ها، رسانه ها و حتی مجلس شورای اسلامی گردیدند

در آن زمان شایعات زیادی در مورد این حشرات به گوش می رسید؛ برخی می گفتند این ها عامل بیماری های جدید هستند؛ عده ای آنها را سرطان زا می دانستند و بعضی ها هم این موجودات را حاصل فاضلاب شهری تهران می خواندند.

حالا گزارش شده که این حشرات با گرم شدن هوا قصد بازگشت به تهران را دارند.

مگس سفید (Whitefly)، سفیدبالک یا عسلک گلخانه ای حشره ای در خانواده سفیدبالکان است که هم قبل از بلوغ و هم در آن دوران، از شیره گیاهی تغذیه می کند و سبب ضعف عمومی گیاهان می گردد.

سفیدبالک‌ ها از آفات مهم و پلی‌فاژ برای طیف وسیعی از محصولات کشاورزی مهم در بسیاری از نقاط جهان به ویژه در مناطق گرمسیری محسوب می گردند. این حشرات در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری و به ویژه در شرایط گلخانه‌ ای روی گیاهان زینتی و محصولات گلخانه‌ ای در جمعیت‌ های بالا دیده می‌ شوند.

اندازه سفیدبالک‌ ها کوچک و سطح بدن و بال‌ های آنها به وسیله پودر سفید رنگی پوشیده شده که در ظاهر شباهت بسیاری به پروانه ها اما در مقیاسی بسیار کوچکتر دارند.

در واقع شما آنها را در آسمان شبیه به ریزگردهای کمی درشت مشاهده می کنید نه مانند مگس و حتی می توان گفت پشه ها نیز کمی از سفید بالک ها بزرگترند.

دلایل افزایش

مهم ترین علت افزایش حشرات مذکور در طبیعت و شهرها را می توان تغییر اکوسیستم موجود دانست. حشرات شکارچی که خوراکشان سفید بالک است و در ادامه به آنها اشاره می کنیم، در اثر استفاده بیش از حد و نامناسب از سم های شیمیایی و همچنین آلودگی های بوجود آمده در محیط زیست از بین می روند و نتیجه آن افزایش تعداد مگس های سفید می شود.

خطرات و مضرات

به اعتقاد کارشناسان و مسئولان این حشرات برای انسان ها خطری ندارند و حساسیت زا نیستند، مگر اینکه وارد چشم یا دهان انسان شوند.

علیرضا نادری مسئول بخش حشرات دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک سازمان حفاظت محیط زیست در این باره اظهار کرد: مگس های سفید آفت محصولات زراعی و گیاهان تزئینی هستند و افزایش جمعیت آنها خطری برای انسان نداشته و فقط به گیاهان و خوراک انسان آسیب می زند.

وی تاکید کرد: چنانچه این آفت روی محصولات کشاورزی یا گیاهان تزئینی بشیند نوعی بیماری تولید می کند که باعث خشکیدگی گیاه شده و خطری را برای خود انسان در بر ندارد مگر اینکه به خوراک گیاهی اش آسیب بزند.

همچنین معاوت خدمات شهری شهرداری تهران درباره سفید بالک ها اظهار کرد: این حشره آلرژی زا نیست و تهدیدی برای سلامت شهروندان محسوب نمی گردد.

همانطور که بیان شد مگس های سفید مضرراتی را برای گیاهان در بر داردند و عموما پشت برگ ها دیده می شوند که خسارت غیر مستقیم این آفت به دو صورت زیر است:

۱– به دلیل داشتن قطعات دهانی مکنده ، ناقل انتقال بیماری ویروسی مثل موزائیک خیار هستند.

۲– در اثر تغذیه، عسلک فراوانی تولید نموده که روی این عسلک ها قارچ های دوده ای یا فوماژین ها به راحتی رشد کرده و سطح فتوسنتز را کاهش داده و به طور کلی سبب ایجاد مشکل در تولید و عملکرد آنها می شود.

راه های جلوگیری و کنترل

راه های متعددی برای کنترل یا مبارزه با سفید بالک ها یا همان مگس ها سفید وجود دارد. این راه ها عبارتند از :

• •             استفاده از توری های ضد حشره
• •             از بین بردن علف های هرز اطراف گلخانه
• •             آفت کش های شیمیایی
• •             استفاده از شکارگرها
• •             شستشوی برگ درختان به ویژه قسمت پشت آنها
• •             استفاده از برچسب های زرد رنگ (این حشرات کشش زیادی به رنگ یاد شده دارند و می توان با استفاده از برچسب های زرد رنگ آنها را به دام انداخت)
• •             وکیوم کردن بخش های آسیب دیده گیاهان و جداسازی آنها از قسمت های سالم

آفت کش های شیمیایی

برای از بین بردن هر آفتی لازم است که از سم مرتبط با آن استفاده شود و مگس سفید (Whitefly) نیز از این قاعده مستثنی نیست. حتما در نظر داشته باشید که آفت کش انتخابی شما نباید باعث از بین رفتن شکارگرهای طبیعی این موجود گردد و گفته شده که برای اثرگذاری بهتر روش های بیولوژیکی، بهتر است که پس از استفاده از سموم شیمیایی، برگ درختان را با آب بشویید.

سم مورد استفاده برای از بین بردن این آفت ها شامل ترکیبات نئونیکوتینوید از قبیل کلوتیانیدین، دیوتهفوران، ایمیداکلوپرید و تیامتوکسام می شود. در نظر داشته باشید که خوردن تصادفی این سم می تواند برای برخی از موجودات از قبیل زنبورهای عسل بسیار خطرناک باشند.

متأسفانه پس از استفاده از یک نوع آفت کش خاص برای مبارزه با مگس سفید، حشره نسبت به آن مقاومت پیدا می کند و به همین دلیل بهتر است که به صورت گردشی از سموم مختلفی برای این منظور استفاده شود.

در نظر داشته باشید که با قرار دادن برخی گیاهان در مجاورت درختان که هدف مگس های سفید قرار می گیرند هم می توانید از حمله آنها خودداری نمایید که از آن جمله می توان به گل لادن اشاره کرد.

 منبع: دیجیاتو

طغیان مگس سفید در تهران