ساختار بدن انسان برای تنظیم دما دارای سیستمی به نام تعریق است. تعریق توسط غددی به نام غدد ترشحکننده عرق اتفاق میافتد، این غدد همیشه فعالیت میکنند ولی در مواقعی که گرمای بدن بیش از اندازه بالا میرود، فعالیت خود را چندین برابر میکنند تا دمای بدن را به حال تعادل درآورند.
بعضی افراد از تعریق بیش از حد بدنشان به ستوه میآیند زیرا مشکلاتی را برای آنها به وجود میآورده. در این مطلب به راههای درمانی برای اشخاصی که دچار تعریق زیاد میشوند اشاره شده است.
شکایت از تعریق زیاد زیر بغل
تعریق زیر بغل بسیار شایع است و تعداد زیادی از مردم دچار تعریق بیش از حد زیر بغل هستند. سیستم عصبرسان غدد عرق در این افراد بیش از حد فعالیت میکند. سن شروع افزایش فعالیت غدد عرقی معمولا از هجده تا پنجاه و چهار سالگی است. عرق زیاد معمولا باعث آزار بیمار و حتی اطرافیان او میشود. آنچه فعالیت غدد را کنترل میکند عصب سمپاتیک است. در این افراد عصب سمپاتیک بیش از حد فعال است، گاهی نیز آسیب به این عصب مثلا در بیماران نخاعی، مبتلایان به پرکاری تیروئید و دیابت، باعث پرکاری عصب سمپاتیک و تعریق زیاد میشود. تعریق زیاد باید علامتهایی داشته باشد مثلا دوطرفه باشد، حداقل یکبار در هفته تکرار شود، در زندگی روزمره اثر منفی بگذارد، در هنگام خواب متوقف شود و قبل از بیست و پنج سالگی شروع شود.
درمان تعریق
درمان موضعی: میتوان با درمان موضعی آلومینیوم کلراید شروع کرد. این پمادها باید به صورت شبانهروزی استفاده شوند. دارو در ابتدا با غلظت پایین استفاده میشود و اگر تعریق با این غلظت بهبود نیافت دوز آن بیشتر میشود.
تزریق بوتاکس: تزریق زیر پوستی بوتاکس نیز درمان خوبی است. بوتاکس دارویی است که برای پرکردن چین و چروک پوست از آن استفاده میشود، اما تزریق بوتاکس کاربرد خوبی برای درمان تعریق زیاد دارد. معمولا این درمان دوامی دو ساله دارد ولی باید هر شش ماه تا یک سال تکرار شود. بوتاکس برای زیر بغل استفاده میشود، ولی میتوان برای دست و پا نیز از آن استفاده کرد. تزریق بوتاکس معمولا در دست و پا دردناک است و نیاز به بیحسی قبل از انجام دارد. بوتاکس با بلوکه کردن موقتی اعصاب محرک غدد عرق، تعریق را مهار میکند.
آراف فرکشنال: روش جدید دیگری نیز وجود دارد به نام آراف فرکشنال. این روش ماندگاری بیشتری نسبت به بوتاکس دارد و در بعضی از بیماران نیز بهبودی دائمی دیده میشود. تعداد جلسات درمانی در آراف فراکشنال سه تا شش جلسه است.
جراحی: گاهی هم میتوان مقداری از غدد عرق را با جراحی برداشت. این روش آخرین خط درمانی است چون عوارضی دارد که برای بیماران مشکلات دیگری را بهوجود میآورد. یکی از مشکلات عمده، خشکی بیش از حد دست و پاست که بیمار را مجبور میکند تا مدام از کرمهای مرطوب کننده استفاده کند.
یونئوفورز: روشی هم به نام یونئوفورز وجود دارد که در آن با ایجاد حرکت یونی توسط جریان الکتریسیته در آب، دو اتم هیدروژن و اکسیژن تجزیه شده و اتم هیدروژن که بار مثبت دارد روی مجاری غدد عرق که به طور طبیعی بار منفی دارد جمع میشود. این مکانیسم درمانی باعث کاهش ترشح عرق از غدد عرقی میشود.
چگونگی انجام یونئوفورز: در این روش دو ظرف نسبتا گود را از آب معمولی پر میکنند و بیمار باید تمام وسایل فلزی خود مانند انگشتر، ساعت، دستبند و… را خارج کند و دست و پاها را داخل آب قرار دهد. وقتی درمان برای زیر بغل انجام میشود از دو صفحه فلزی استفاده میشود که اسفنجی روی آن قرار گرفته و به آب آغشته شده است. بعد از این کارها جریان الکتریسیته برقرار میشود. در این هنگام باید از بیمار پرسیده شود که آیا احساسی مانند گزگز دارد یا نه؟ اگر جواب مثبت بود جریان در همان درجه به مدت 10 تا 30 دقیقه نگه داشته میشود، اما درمان باید ادامه یابد و بیمار تقریبا 8 تا 10 جلسه دیگر برای این کار مراجعه کند. مراجعات باید یک روز درمیان باشد. ولی بعد از 8 تا 10 جلسه درمانهای نگهدارنده شروع میشود که معمولا هفتگی یا ماهانه هستند. در هر بار مراجعه بعدی مقدار جریان و غوطهوری عضو افزایش مییابد.
احتمال عود بیماری با قطع کردن درمان وجود دارد ولی اغلب بیماران آنقدر از این روش درمانی راضی هستند که معمولا خودشان به طور داوطلبانه برمیگردند.
منبع: روزنامه جام جم