متأسفانه با وجود هشدارهایی که محققان و پزشکان مطرح می‌کنند، همچنان آمار مصرف نوشابه‌های گازدار بالاست . نوشابه‌های گازدار سرشار از شیرین‌کننده‌های مصنوعی از قبیل آسپارتام، ساخارین و ساکرالوز هستند که باعث افزایش قند خون می‌شوند و برای سلامت افراد، بویژه مبتلایان به دیابت، بسیار خطرناک هستند. شیرین‌کننده‌های مصنوعی نسبت به شکر و قند، درصد شیرینی بالاتری دارند و این باعث می‌شود به مرور آدمی به حجم بالای این شیرینی عادت کند و ذائقه او نسبت به قندهای طبیعی موجود در مواد غذایی مانند میوه‌های مختلف تغییر کند. پیش از این، بسیاری از محققان بر این باور بودند که شیرین‌کننده‌های مصنوعی جانشین خوبی برای شکر و قند محسوب می‌شوند و افرادی مانند مبتلایان به دیابت که با خوردن مواد قندی مشکل دارند براحتی می‌توانند از این مواد بهره‌مند شوند؛ ولی مطالعات اخیر حاکی از آن است که عملکرد و تاثیر آنها در بدن مانند شکر و قند است و تفاوتی ندارد و چه بسا ممکن است قند خون را در بیماران دیابتی بالا ببرد. شیرین‌کننده‌های مصنوعی مانند ساخارین احتمال بروز سرطان‌هایی چون سرطان مثانه، تومورهای مغزی و سرطان اندام‌های تناسلی زنانه را افزایش می‌دهد.
گرگی در پوست بره
برخی محققان معتقد بودند مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی به جای قند و شکر برای افرادی که به اضافه وزن مبتلایند و قصد لاغری دارند، گزینه‌های مناسبی به شمار می‌روند؛ ولی بررسی‌های جدید نشان می‌دهد شیرین‌کننده‌های مصنوعی ترشح انسولین را در بدن بالا می‌برند و این هورمون نیز پیام ذخیره چربی را به بدن می‌فرستد که به مرور باعث اضافه‌وزن و چاقی می‌شود. نوشابه‌های گازدار فاقد کالری هستند، ولی این مواد به کاهش وزن کمک نمی‌کنند. محققان دانشگاه تگزاس آمریکا در پژوهش‌های خود دریافتند اندازه دور کمر در افرادی که نوشابه‌های گازدار به مقدار زیاد مصرف می‌کنند 70 درصد بیشتر از افرادی است که از این قبیل نوشابه‌ها مصرف نمی‌کنند. تأثیر روانی شیرین‌کننده‌ها به عنوان موادی فاقد کالری، گرایش افراد را به مصرف آنها بالاتر می‌برد و همین باعث می‌شود حجم بالایی از این مایعات خورده شود که در‌نهایت علاوه بر افزایش قند خون، اضافه‌وزن را نیز برای مصرف‌کنندگان به همراه دارد.
خطر ابتلا به دیابت نوع 2
بررسی‌های محققان دانشگاه مینسوتا نشان می‌دهد نوشیدن هرروزه نوشابه تا 36 درصد خطر ابتلا به سندروم متابولیک و دیابت را بالا می‌برد. سندروم متابولیک به شاخه‌ای از بیماری‌ها اطلاق می‌شود که فشار خون، قند، چربی، کلسترول بالا و افزایش اندازه دور کمر را به دنبال دارد و بیماران را در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی ـ عروقی، انواع سکته و دیابت قرار می‌دهد.
فاقد مواد مغذی
با نوشیدن نوشابه‌های گازدار به‌رغم این‌که هیچ کالری جذب بدن نمی‌شود، هیچ فایده‌ای هم به بدن نمی‌رسد. در این میان، پزشکان تغذیه توصیه می‌کنند جایگزینی نوشابه با آب که برای انجام فرآیندهای بدن نیز ضروری است، بسیار مفید است.
عامل بروز سردرد
مطالعات صورت‌گرفته روی شـیرین‌کننده‌های مصنوعی چون آسپارتام حاکی از آن است که مصرف این قبیل شیرین‌کننده‌ها با سردرد ارتباط مستقیمی دارد. بسیاری از محققان در مبتلایان به سردرد و میگرن ردپای مصرف نوشابه‌های گازدار را یافته‌اند.
پوسیدگی دندان‌ها
مصرف مقدار بالای نوشابه‌های گازدار دارای شیرین‌کننده‌های مصنوعی، خطر پوسیدگی دندان‌ها را افزایش می‌دهد. محققان با مطالعه میزان پوسیدگی دندان‌ها در معتادان کوکائین، متامفتامین و مصرف‌کنندگان نوشابه‌های گازدار به این نتیجه رسیدند که درصد پوسیدگی در آنها به یک اندازه است. عامل اصلی تخریب دندان‌ها در مصرف‌کنندگان مداوم نوشابه‌های گازدار اسیدسیتریک بالای موجود در آنهاست که به مرور زمان مینای دندان را ضعیف می‌کند و در نهایت از بین می‌برد.
ارتباط مستقیم با افسردگی
بررسی‌های صورت‌گرفته در آکادمی عصب‌شناسی آمریکا نشان داده افرادی که روزانه بیش از 4 فنجان یا قوطی نوشابه مصرف می‌کنند 30 درصد بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند. علاوه بر این، احتمال ایجاد اضطراب به دنبال مصرف نوشابه وجود دارد. آسپارتام جزو گروهی از مواد شیمیایی خطرناک است که باعث ایجاد مسمومیت عصبی می‌شود و روی مغز اثر سوء می‌گذارد. علاوه بر این، این ماده اشتهای فرد را به مصرف کربوهیدرات افزایش می‌دهد که در نهایت به اضافه‌وزن منجر می‌شود.
دشمن درجه یک استخوان‌ها
زنان بالای 60 سال بیشتر از مردان در معرض پوکی استخوان قرار دارند و مطالعات حکایت از آن دارد که مصرف نوشابه‌های گازدار احتمال بروز مشکلات استخوانی را تا حد قابل توجهی بالا می‌برد. محققان دریافتند تراکم استخوانی در استخوان ران زنانی که به مصرف نوشابه عادت دارند، نسبت به زنانی که معمولا از نوشابه استفاده نمی‌کنند 4 درصد کمتر است. از دیگر خطراتی که برای مصرف نوشابه می‌توان ذکر کرد، بالا بودن فسفات آن است؛ این ماده باعث دفع کلسیم از بدن و کاهش این ماده معدنی و در نهایت منجر به بروز مشکلات استخوانی بویژه پوکی استخوان می‌شود. مصرف بالای نوشابه در کودکان با توجه به موردی که اشاره شد، ممکن است مشکلات استخوانی و رشدی برای آنها ایجاد کند و احتمال شکستگی استخوان‌ها در این قبیل کودکان بالا می‌رود.
تهدیدی برای قلب
پژوهشگران دانشگاه‌های میامی و کلمبیا معتقدند مصرف یک بار نوشابه گازدار در روز خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی ـ عروقی از قبیل سکته، حملات قلبی و مرگ و میر ناشی از بیماری‌های عروقی را افزایش می‌دهد. این امر در دوستداران نوشابه و محصولاتی از این دست، خطر بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی را تا 43 درصد بالا می‌برد. همچنین این نوشیدنی به دلیل بالا بودن مقدار سدیم، خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
مشکلات پوستی
مصرف منظم و مداوم نوشابه پیری پوست را تسریع می‌کند. مقدار بالای اسید موجود در این نوشیدنی در درازمدت pH خون را بشدت کاهش می‌دهد و باعث تشکیل آکنه و چین و چروک می‌شود.
رنگ قهوه‌ای سوخته‌ای که در نوشابه می‌بینید، حاوی مواد سرطان‌زایی است که مقاومت بدن را در برابر انسولین بالا می‌برد و ایجاد التهاب می‌کند. همچنین کافئین بالای موجود در نوشابه‌های گازدار احتمال بیش‌فعالی در کودکان و حتی بالغان را افزایش می‌دهد.
منبع: روزنامه جام جم
مطلب مرتبط:
آثار منفی نوشابه انرژی زا بر نوجوانان