تستوسترون یکی از چندین هورمون‌های متفاوت مردانه است که پزشکان به آنها آندروژن‌ها می‌گویند. تستوسترون یکی از مهم‌ترین آندروژن‌ها است که در بدن مردان ساخته می‌شود. تستوسترون به تقویت قدرت عضلانی، میل جنسی و قدرت استخوان‌ها کمک می‌کند. کمبود تستوسترون زمانی رخ می‌دهد که تولید این هورمون در بدن بسیار کاهش می‌یابد. اصطلاح پزشکی که برای این وضعیت به کار می‌رود، «کمبود آندروژن» است. به تدریج که سن یک مرد بالاتر می‌رود، طبیعی است که سطح تستوسترون در بدن کمی کاهش یابد، اما اگر سطح آن بسیار کاهش یابد، علائمی در مردان ظاهر می‌شود. این علائم برحسب مدت زمانی که سطح این هورمون پایین بوده، متفاوت است.
در ابتدا، بیماری که دچار این عارضه می‌شود، 1) احساس خستگی می‌کند، خصوصا در انتهای روز، 2) تمایل اندک یا هیچ تمایلی به فعالیت جنسی ندارد (کاهش میل جنسی)، 3) احساس غمگینی یا افسردگی می‌کند.
پس از مدتی که از کمبود سطح آندروژن در بدن فرد بیمار می‌گذرد، دیگر علائم و مشکلات هم ظاهر می‌شوند که شامل موارد زیر هستند: تحلیل عضلانی، تحلیل قوای استخوانی، از دست دادن موی سر یا بدن، و افزایش حجم بافت پستان.
علل ایجاد کاهش تستوسترون در بدن:
1) بالا رفتن سن، 2) صدمه یا عفونت بیضه‌ها (که بیشتر تستوسترون را در بدن مرد می‌سازد)، 3) درمان‌های مشخصی که برای سرطان انجام می‌شود، مانند رادیاسیون، شیمی‌درمانی و هورمون درمانی برای سرطان پروستات، 4) اختلالاتی که غده هیپوفیز را در مغز تحت تاثیر قرار می‌دهد، 5) دیگر مشکلات پزشکی، مانند بیماری کبد و کلیه، چاقی، دیابت و ایدز، 6) دیگر اختلالت ژنتیکی نادر.
البته بیماری‌ها و شرایط زیادی وجود دارند که این علامت‌ها را می‌توانند تقلید کننده، اما اگر شما با این شرایط مواجه شدید، حتما با پزشک خود مشورت کنید. آزمایش خون می‌تواند کمبود تستوسترون را نشان دهد.
درمان کمبود تستوسترون در بیمار: کمبود تستوسترون با جایگزینی این هورمون درمان می‌شود. تستوسترون به اشکال مختلف تزریقی، برچسب پوستی، ژل و قرص در دسترس قرار دارند. اما این وضعیت همیشه هم قابل درمان نیست، خصوصا در مردان بیشتر از 60 سال. البته کاهش سطح تستوسترون در مردان با افزایش سن، طبیعی است. درواقع، با افزایش سن بعضی از این تغییرات در مردان بروز می‌کند، که مستقل از کاهش سطح تستوسترون است، مانند کاهش انرژی و میل جنسی.متخصصان در مورد درمان‌های تستوسترون نگران هستند، زیرا ممکن است، خطر حمله‌های قلبی و سکته مغزی را در مردان افزایش دهد.درمان جایگزین در مردان بیشتر از60 سال سن، به شرط داشتن معیارهای زیر انجام می‌شود: 1) حداقل 2 یا 3 تست خونی کاهش شدید تستوسترون را نشان دهد، 2) علائمی داشته باشند که آنها را آزار می‌دهد، 3) علائم به دلایل دیگر قابل درمانی رخ نداده باشد، 4) سابقه حمله قلبی یا سکته مغزی نداشته باشند.
منبع: فرجام