مارچوبه یکی از سبزی‌هایی است که در تمام دنیا در فصل بهار برداشت می‌شود. البته زمان برداشت آن در مناطق آب و هوایی مختلف، متفاوت است. در برخی از مناطق دنیا در ماه فوریه معادل با بهمن و در برخی نقاط دیگر در جولای معادل با تیرماه برداشت می‌شود؛ اما اوج برداشت آن در اکثر نقاط جهان، در فصول فروردین و اردیبهشت‌ماه است. تمام سبزیجات بر خلاف محصولات حیوانی وقتی برداشت می‌شود، تلف‌نمی‌شوند و همچنان برخی از فعالیت‌های متابولیکی خود را حفظ می‌کند.
این فعالیت‌ها عبارتند از:
دریافت اکسیژن، تجزیه نشاسته و قند، آزاد کردن دی اکسید کربن و… البته میزان این‌گونه فعالیت‌های گیاه به فعالیت تنفسی گیاه بستگی دارد. فعالیت تنفسی مارچوبه از سایر گیاهان بیشتر است. به همین علت زودتر از سایر گیاهان آب خود را از دست داده، سخت و چوبی می‌شود. برای جلوگیری از این فرآیند می‌توان انتهای مارچوبه را در یک پارچه مرطوب پیچید و در یخچال قرار داد. ولی با این روش حداکثر تا 48 ساعت باید گیاه را مصرف کرد.
مواد ضدالتهابی موجود در مارچوبه عبارتند از:
ساپونین A، سارساپوژنین، پروتودیوسین، دیوسژنین و فلاونوئیدهای کورستین، روتین، کامفرول، ایزورامنتین. این مواد شیمیایی از فرآیندهای التهابی در بیماری‌های خودایمنی جلوگیری می‌کنند. سارساپونین موجود در مارچوبه، یکی از مواد شیمیایی بسیار موثر در بهبود بیماری ALS (اسکلروز چندگانه آمیلوتروفیک) است؛ که یک بیماری خود ایمنی مزمن است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن نورون‌های عصبی را به عنوان عوامل بیگانه می‌پندارد و علیه آنها واکنش‌های متعدد التهابی نشان می‌دهد.
مطالعات متعددی در رابطه با اثرات ضدسرطانی مارچوبه بر سرطان کبد صورت گرفته است و نشان داده شده که سرطان کبد به وسیله مواد آنتی‌اکسیدانی فعال موجود در مارچوبه متوقف گردیده است.
مواد غذایی پروبیوتیک که بیشتر در منابع غذایی گیاهی یافت می‌شوند، در دستگاه گوارش تجزیه نمی‌شوند و غذای مورد نیاز برای باکتری‌های روده مانند بیفیدوباکتر و لاکتوباسیلوس را فراهم می‌آورند. این باکتری‌ها که از باکتری‌های پروبیوتیک هستند تجزیه مواد در دستگاه گوارش را تسهیل می‌کنند و احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌های روده‌ای مانند سرطان روده، بیماری‌های التهابی روده، آلرژی و… را می‌کاهند. یکی از پروبیوتیک‌های بسیار مهم اینولین است که از پلی‌فروکتان‌ها است؛ و مارچوبه یکی از منابع اصلی اینولین است.
افرادی که اختلالات مرتبط با پورین مانند تجمع اسیداوریک دارند، باید از مارچوبه که سرشار از پورین است؛ اجتناب کنند. از شایع‌ترین اختلالات مرتبط با پورین، نقرس و سنگ‌های کلیوی اوراتی است.
یکی دیگر از زمینه‌های تحقیق در رابطه با مارچوبه، اثر آن بر بیماری لوسمی است. لوسمی نوعی سرطان است که مغز استخوان را درگیر می‌کند و بر تولید گلبول‌های سفید خون اثر می‌گذارد. در این بیماری گلبول‌های سفید به حالت طبیعی تولید نمی‌شوند یا به‌طور طبیعی فعالیت نمی‌کنند. یکی از عملکردهای گلبول‌های سفید معیوب در بیماری لوسمی، این است که اسیدآمینه آسپاراژین را از سایر سلول‌ها و پروتئین‌های خونی جذب می‌کند.
در نتیجه برای درمان این بیماری آنزیم آسپاراژیناز که تجزیه‌کننده آسپاراژین است، به فرد تزریق می‌شود. نکته قابل‌توجه این است که مارچوبه با نام لاتین آسپاراژوس، سرشار از اسیدآمینه آسپاراژین و آنزیم آسپاراژیناز است. به همین علت یکی از گزینه‌های اصلی برای درمان بیماری لوسمی و تهیه داروهای برطرف‌کننده لوسمی است.
مواد آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی موجود در مارچوبه، بسیاری از بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع 2 و بیماری‌های قلبی را متوقف می‌کنند. مقادیر بالای ویتامین‌های گروه B در مارچوبه، مسئول اثرات ضددیابتی این گیاه هستند. ویتامین‌های گروه B که در مارچوبه به فراوانی یافت می‌شوند، عبارتاند از: B1 (تیامین)، B2 (ریبوفلاوین)، B3 (نیاسین)، B5 (پانتوتنیک اسید)، B6 (پیریدوکسین)، B9 (اسیدفولیک) و کولین.
ویتامین‌های گروه B نقش مهم و کلیدی را در متابولیسم قندها و نشاسته ایفا می‌کنند و برای مدیریت مناسب قند خون ضروری هستند. اسیدفولیک نیز نقش کلیدی در تنظیم هوموسیستئن (که افزایش آن ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهد) دارد. مارچوبه همچنین منبع بسیار خوبی از فیبر محلول است و مطالعات متعدد نشان داده است که فیبر محلول ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت را می‌کاهد.
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در مارچوبه عبارتند از:
ویتامین C، بتاکاروتن، ویتامین E، روی، منیزیم و سلنیوم. مارچوبه همچنین سرشار از گلوتاتیون است و به نسبت سایر سبزیجات از آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری تشکیل یافته است. این مقادیر بالای مواد آنتی‌اکسیدانی، رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برد و منجر به خواص ضدسرطانی می‌شود.
همچنین مواد شیمیایی فعال در مارچوبه به علت کاهش التهاب می‌توانند فعالیت متابولیکی سلول‌های سرطانی را تغییر دهند. مطالعات متعددی در رابطه با اثرات ضدسرطانی مارچوبه بر سرطان کبد صورت گرفته است و نشان داده شده که سرطان کبد به وسیله مواد آنتی‌اکسیدانی فعال موجود در مارچوبه متوقف گردیده است.
منبع:برترین ها
مطلب مرتبط:
درمان خانگی پادرد با مارچوبه و فلفل هندی