سروکله «متیل فنیدات» یا آنطور که خیلی از مصرف‌کنندگان صدایش مــی‌کنـند « ریتالین» از وقتی پیدا شد که «آمفتامین»ها مورد توجه قرار گرفتند.
آمفتامین‌ها در دنیای شیمی و جهان پزشکی سابقه زیادی دارند اما مصرف غیرمجاز آنها دست‌کم در ایران از کشف‌های نسل جدید است. دارو‌هایی که بیشتر برای درمان بیش‌فعالی، برخی از مبتلایان به افسردگی تجویز می‌شود، چندسالی است به‌عنوان «داروی شب امتحان» مورد توجه قرار گرفته‌اند. ریتالین یکی از همین آمفتامین‌هاست که محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. انگار گوش جوان‌تر‌ها خیلی بدهکار توصیه‌های پزشکان نیست که می‌گویند ریتالین باید فقط با تشخیص متخصص مصرف شود و فروش این داروها بدون نسخه پزشک مجاز نیست. براساس گزارش‌های عینی از داروخانه‌های مجاور خوابگاه دانشجویان، مصرف ریتالین با مناسبت‌های موضوعی مانند فصل امتحانات و کنکور به نوعی ارتباط مستقیمی دارد و در این زمان‌ها تا 50درصد مصرف این دارو افزایش می‌یابد. پیش از این بعضی رسانه‌ها با انتشار گزارش‌هایی مدعی شده بودند که از هر 10دانشجو 6نفر سابقه مصرف ریتالین دارند.
هشدار جدی
شاید پیش از این می‌شد آمار رسانه‌ها را به‌دلیل تمایل آنها به بالابردن اعداد با هدف دیده‌شدن، غیرمستند و بعد هم غیرقابل‌قبول دانست اما حالا زنگ خطر را معاون کاهش تقاضای ستاد مبارزه با موادمخدر به صدا درآورده و هشدار‌هایی داده که عمق فاجعه را مشخص می‌کند؛ اینکه گاهی این مشاوران تحصیلی هستند که مصرف چنین قرص‌هایی را توصیه می‌کنند.
پرویز افشار با بیان اینکه مصرف دوز بالای ریتالین خطر سنکوب و مرگ را در پی‌دارد، از وزارت بهداشت می‌خواهد تا نظارت بر داروخانه‌ها در فروش ریتالین در ایام امتحانات را افزایش دهد. وی می‌گوید: «در مورد اینکه میزان فروش ریتالین در این ایام چه مقدار افزایش پیدا می‌کند آمار دقیقی وجود ندارد اما آنچه مسلم است ریتالین به عنوان یک دارو که فروش آن بدون نسخه پزشک ممنوع است برای افزایش تمرکز در شب‌های امتحان مصرف می‌شود.»
افشار از سوءاستفاده قاچاقچی‌ها با اشاره به تبلیغات اغواگرایانه در تشویق قشر تحصیلکرده به استفاده از ریتالین می‌گوید: «آنها ریتالین را به‌عنوان قرص شب‌های امتحان به جوانان معرفی و یکی از اثرات ریتالین را افزایش تمرکز عنوان کرده‌اند. در مورد اینکه تجویز ریتالین از سوی مراکز مشاوره تحصیلی انجام شده باشد، اطلاع موثقی نداریم اما ممکن است مشاورانی باشند که از این جنس کارها انجام دهند که قطعا خلاف است و خواهش می‌کنیم از مردم این موارد را به ما گزارش دهند.»
از اضطراب تا مرگ
هشدارها درباره افزایش مصرف ریتالین در شب امتحان در حالی است که مصرف این دارو در کوتاه‌مدت ممکن است موجب افزایش تمرکز شود اما در بلندمدت صدمات جبران‌ناپذیری مانند وابستگی ایجاد می‌کندهرچند این دارو مانند سایر محرک‌ها وابستگی جسمی ندارد، اما وابستگی روحی و روانی در مصرف‌کننده ایجاد می‌کند.
آنهایی که از فروش این دارو سود می‌کنند چنین تبلیغ می‌کنند که دانش‌آموز با مصرف ریتالین کمتر می‌خوابد، تمرکز بیشتری دارد، ساعت‌های بیشتری درس می‌خواند و نمرات بهتری می‌گیرد، درحالی‌که هدیه این دارو به مصرف‌کننده‌های غیرمجاز چیزی جز استرس ، اضطراب، بیقراری، افزایش ضربان قلب و سنکوب و مرگ در دوزهای بالا نیست. ریتالین در داروخانه‌ها هست و باید با نسخه توزیع شود اما مثل خیلی داروهای دیگر می‌شود به راحتی آن را تهیه کرد. همین راحتی در تهیه این داروی خطرناک باعث شده تا یک مقام رسمی در تقاضای ستاد مبارزه با موادمخدر در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس از وزارت بهداشت بخواهد دست‌کم در ایام امتحانات، بیشتر مراقب توزیع آن باشد.
مصرف زیاد ترامادول و تمرکز بر عطاری‌ها
رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر کشور گفت: قرص‌های ترامادول در اصلاحیه قانون مبارزه با موادمخدر از داروهای طیف سوم شناخته شده و پراکندگی مصرف، تولید و توزیع ترامادول در ایران هشدار‌دهنده است. علی مویدی با اشاره به اینکه دستگاه‌های متولی باید نظارت کافی و ساماندهی لازم در تولید، توزیع و مصرف قرص‌های ترامادول داشته باشند، افزود: این قرص به شیوه‌های مختلف در دسترس مردم قرار می‌گیرد. قطعا با مشاهده و تخلف و توزیع غیرمجاز قرص‌های ترامادول در عطاری‌ها و داروخانه‌ها با آنها برخورد قانونی و قاطع می‌شود.
منبع : همشهری آنلاین
مطالب مرتبط :
رمز موفقیت و آرامش در شب امتحان چیست؟
الو دکتر ، نسخه گیاهی برای استرس شب امتحان..