این روزها نوشابه های انرژی زا و ورزشی از جمله نوشیدنی هایی است که به گمان اغلب جوانان، نوجوانان و حتی خردسالان قدرت بدنی را چندبرابر، خستگی روزانه را رفع و فرد را به یک انسان فعال و موفق تبدیل می کند، اما واقعیت این نیست. نوشیدنی هایی که امروزه به عنوان نوشیدنی انرژی زا یا ورزشی عرضه می شود نوعی نوشیدنی تجاری است که مصرف آن برای ورزشکاران هم زیان آور است، چه رسد به افراد کم تحرکی که برای رفع خستگی و سستی خود در پی راه میانبری برای رسیدن به بیشترین انرژی هستند.
البته نوشابه های ورزشی در مقایسه با نوشابه های انرژی زا ترکیبات متفاوتی دارد و اغلب با رفع نیاز به الکترولیت، آب و مواد معدنی سبب بهبود عملکرد ورزشکار می شود. اما مشکل آنجاست که دسترسی به نوشابه ورزشی استاندارد در بازار کشورمان آسان نیست. از این رو بیشتر نوشابه های موجود در بازار نوعی نوشیدنی انرژی زای تجاری است.
قند این نوشیدنی ها بالای ۱۰ درصد و چهاربرابر ر نوشابه های معمولی است. در نوشابه های انرژی زا علاوه بر شکر از محرک ها، مواد با اثرات تخدیری ویژه، برخی ویتامین های گروه B و مواد معدنی که تولید انرژی می کند، استفاده می شود و برای آن که آن را هرچه بیشتر به نوشابه های عادی شبیه سازد به آن اسانس و رنگ می افزایند.
کافئین و گوارانا از جمله مواد اعتیاد آور موجود در این نوشابه هاست که اگر معتادش شوید سردرد، کج خلقی، اضطراب، دلشوره، بی خوابی و گرفتگی عضلانی از اصلی ترین عواقب ترک آن است. این نوشیدنی نه تنها چاق کننده است، بلکه می تواند تری گلیسیرید را بالا برده و ریسک ابتلا به ناراحتی های قلبی ـ عروقی را افزایش داده و کودکان و نوجوانان مبتلا به نارسایی کلیوی، کبدی، حملات صرع، دیابت و ترشح بیش از حد غده تیروئید را در معرض آسیب های جدی تری قرار دهد.
با این که این نوشیدنی به سبب آن که حاوی ویتامین های گروه B و برخی مواد محرک آرامبخش و سرحال کننده است و تا حدی در بهبود روحیه افراد افسرده موثر است، اما اثر آن کوتاه مدت بوده و تشدید کننده اختلالات رفتاری است. طبق نظر متخصصان و محققان به علت آن که کافئین موجود در نوشابه های انرژی زا چند برابر نوشابه های معمولی بوده و حاوی شیره برخی گیاهان محرک است، بر اثر ایجاد انرژی و هیجانات منفی موجب بروز رفتارهای خطرناک و خشونت آمیز در جوان و نوجوان شده و می تواند سبب بروز برخی اختلالات روانی شود.
مطالب مرتبط :