کاردیومگالی (Cardiomegaly) به معنای بزرگشدن قلب است که از یک نارسایی قلب ناشی می شود. نقایص دیواره بینبطنی و نارسایی دریچه آئورت نیز میتواند موجب کاردیومگالی شود. درواقع کاردیومگالی بیش از آنکه نام یک بیماری خاص باشد، بهعنوان علامت بیماریهای مختلف شناخته میشود. بیشتر بیماران نیز در گروه سنی ۵۰ تا۸۰ سال قراردارند. در عین حال، دو نوع بزرگی قلب وجود دارد. این دو نوع بزرگ شدن قلب گرچه معمولا به طور جداگانه روی میدهند، ولی ممکن است همزمان نیز اتفاق بیفتند:
عکسبرداری از قفسه سینه یکی از راههای معمول تشخیص بیماری است اما بهترین راه برای ارزیابی بزرگی قلب، اکوکاردیوگرام است. با توجه به اینکه اکوکاردیوگرام به طور مستقیم، اندازه و ضخامت عضله قلب را در هر حفره نشان داده و به مشخص کردن عملکرد قلب نیز کمک میکند، استفاده از آن در تصمیمگیری پزشک برای درمان بزرگی قلب، بسیار حایز اهمیت است. همچنین کنترل و حذف بیماریهای زمینهای نظیر فشار خون بهترین راه برای درمان این بیماری است، هرچند پزشک علاوه بر این موارد با تجویز داروهایی که موجب خارج شدن مایع اضافی بدن میشوند یا در تقویت پمپاژ قلبی موثرند، میتواند باعث بهبود علایم این بیماری شود.
از آنجا که بیماری کاردیومگالی یک بیماری ژنتیکی است، نمیتوان پیشگیری خاصی برای آن در نظر گرفت اما کنترل فشار خون در محدوده طبیعی و مصرف منظم دارو در بیماران قلبی عروقی تا حدی در پیشگیری از بزرگ شدن غیر طبیعی قلب پیشگیری میکند.
به طور کلی بیماریهای مادرزادی، بیماریهای دریچهای قلب، عرق کرونر و بیماریهای خود ماهیچه قلب همگی در درازمدت میتوانند موجب بزرگی قلب شوند. در واقع گاهی اوقات برخی بیماریهای التهاب ماهیچه قلب پیش میآید که باعث بزرگ شدن سایز قلب میشود. همچنین اگر عروق کرونری دچار مشکل شوند، بافت ماهیچهای ضخامت خود را از دست میدهد و فشار خون باعث گشادی قلب میشود.
افزایش اندازه قلب در افراد مختلف متغیر است و در برخی افراد نشانهای ندارد اما با بزرگ شدن قلب نشانههایی به وجود میآیند که عبارتند از:
به استثنای افزایش اندازه قلب در اثر ورزش، همه اشکال بزرگی قلب غیرطبیعی بوده و با مشکلات بعدی شامل نارسایی قلب، ضربان نامنظم قلب و احتمال افزایش آنژین و حمله قلبی ارتباط دارد. نارسایی قلب به این علت پیش میآید که عضله قلبی ضخیم یا نازک شده، قادر به پمپاژ مناسب خون نخواهد بود. سلولهای عضلانی بیمار در هر دو نوع بزرگی قلب نیز باعث ضربان نامنظم قلب میشوند که این امر میتواند منجر به از حال رفتن یا مرگ ناگهانی میشود. پیامدهای شایع بزرگی قلب کاهش جریان خون به قلب، آنژین و حمله قلبی خواهد بود و همه این موارد به افزایش خطر مرگ و کاهش کیفیت زندگی اکثر کسانی که دچار این مشکل شدهاند، منجر میشود. البته یکی از عوامل بزرگی قلب، وجود سوراخ مادرزادی در قلب نوزاد است. این کودکان حتی بدون بروز هیچ علامتی، باید تحت عمل جراحی قرار بگیرند. بدیهی است اگر درمان بیماری قلب به حدی به تاخیر بیفتد که قلب بزرگ شود، خطر عمل جراحی افزایش یافته و اگر بیمار از عمل جراحی نجات یابد، طول عمر وی کوتاه خواهد بود.